Korxonaning daromadlari va foydalari

7- amaliy mashg’ulot
KORXONANING DAROMADLARI VA FOYDALARI
1-topshiriq.Har bir tayanch atamaga mos ta’rifni toping:

№	Iqtisodiy tayanch atama nomi	№	Izohi
1	Investitsiya	A	– bu yalpi daromad yoki tushumdan ishlab chiqarish xarajatlarining farqidir.
2	Tadbirkor	B	Doimiy va o’zgaruvchan xarajatlar yig’indisi
3	Mehnat unumdorligi	C	mamlakat ichki bozorlarida sotish uchun chet el mollarini, kapitalini va texnologiyasini olib kirish.
4	Sotishdan tushgan yalpi foyda	D	Bu bir birlik mahsulotni ishlab chiqarish uchun sarflangan xarajatlarjamlanmasi
5	Divident	E	Daromadlardan xarajatlarni chegirib tashlash orqali hisoblanadi
6	Yalpi foyda	F	Bir birlik mahsulotni ishlab chiqarish uchun sarflangan vaqt
7	Umumiy xarajatlar	G	Foyda olish maqsadida qonun bilan taqiqlanmagan har qanday faoliyatga sarmoya kiritish
8	Foyda	H	Aksiyadan olinadigan daromad
9	Import	I	foyda hajmining ishlab chiqarish xarajatlariga nisbatining foizdagi ifodasi.
10	Tannarx	J	Vositachi, bilim va tajriba egasi, ishlab chiqarish omillarining koordinatori
11	Rentabellik	K	Mahsulotni sotishdan tushgan sof tushumdan Shu sotilgan mahsulotning ishlab chiqarish tannarxining ayirmasiga teng

2-Topshiriq. Korxona sof foydasining taqsimlanishini Klasterda aks ettiring:

3.Mavzuga oid masalalar:
1-masala:
TOPSHIRIQ. Jadvalni kerakli hisob –kitoblarni amalga oshirib to’ldiring:

№	Ko‘rsatkichlar	0 ‘tgan Yilda a	Hisobot Yilida b	Farqi (+,-) b-a	0 ‘sish sur’ati, % (b:a)*100 %
1	Mahsulotni sotishdan kelgan sof tushum (qiymatga qo‘shilgan soliq va aksizlarsiz)	4583,3	5694,5
2	Sotilgan mahsulot tannarxi (ish, xizmat)	3951,2	4841,7
3	Sotilgan mahsulot (ish,xizmat) dan olingan moliyaviy natija ( l q-2q)
4	Davr xarajatlari (mahsulotni sotish, boshqaruv va boshqa ma’muriy xarajatlar)	152,4	178,3
5	Boshqa operatsion daromadlar	31,3	37,2
6	Asosiy faoliyatdan olinadigan daromadlar natijasi (foyda(+), zarar(-)) (3 q-4q+5q)
7	Moliyaviy faoliyat natijasi (+,-)	71,2	80,4
8	Umumxo’jalik faoliyatidan olingan foyda 6q+7q
9	Favqulodda faoliyat natijasi (foyda(+) zarar(-))	11,4	8,3
10	Soliq to'langunga qadar foyda (8q+9q)
11	Soliqlar va ajratmalar Summasi	225,6	304,2
12	Sof foyda (10q-11q)

2-masala:
Mas’uliyati cheklangan jamiyat ishtirokchilari o’zlari olgan dividenddan
10 foiz hajmida soliq to’laydilar.
«UMIDA-NIGORA» MCHJning 2017-yil yakunlari bo‘yicha sof foydasi 90 million so‘mni tashkil etdi. Jamiyat 4 ta ta’sischi tomonidan tashkil qilingan bo‘lib, ularning ustav fondidagi ulushlari quyidagicha:
– birinchi ta’sischi – 40%;
– ikkinchi ta’sischi – 25%;
– uchinchi ta’sischi – 18%;
– to‘rtinchi ta’sischi – 17%.
Ushbu holatda sof foyda jamiyat ta’sischilari o‘rtasida qanday taqsimlanadi va sof foydadan e’lon qilingan dividendlarga nisbatan qanday miqdorda soliq hisoblanadi?


3-masala:
Quyidagi berilganlardan foydalanib, sof foydani aniqlang.
Sotishdan tushum- 2165,1 ming so`m;
Qo’shilgan qiymat solig’i -15%;
Mahsulot ishlab chiqarish xarajatlari- 1025, 3 ming so`m;
Moliyaviy faoliyatdan daromadlar -520 ming so`m;
Boshqa faoliyatdan xarajatlar – 129 ming so`m;
Foydadan soliq -14%.
4-masala: Oziq-ovqat sonoati korxonasi hisobot yilida 1100 tonna mahsulot ishlab chiqardi. 1 tonna mahsulotning qiymati 210000 so’m, rejalashtiriilgan yilda 1 tonna mahsulot bahosi 250000 so’m bo’lishi kutilmoqda. Korxonaning foydasini va 1 so’mlik tovar mahsulot xarajatlarini aniqlang.
5 –masala: Korxonada I kvartalda har birining bahosi 70 ming so’m bo’lgan 10 ming ta mahsulot ishlab chiqariladi. Doimiy xarajatlar 160000 ming so’m, qisman o’zgaruvchan xarajatlar 50 ming so’m, II kvartalda foydani 8% ga oshirish rejalashtirilgan. Buning uchun qancha qo’shimcha mahsulot ishlab chiqarish zarur?