7-илова
8-илова
Метрологик хизматлар қадимги асрда ҳам, ўрта асрда ҳам бўлмаган. Лекин черков ва
монастирларда ўлчов намуналарининг қўлланилиши ва уларнинг сақланиши, шунингдек
ўлчов воситаларининг йиллик текширилиши ҳақидаги фикрлар мавжуд. Лекин савдо
сотиқнинг ва ташқи иқтисодий алоқаларнинг кенгайиши ўлчашни аниқлаш билан бирга
ўлчов унификацияларининг янада аниқроқ бўлишлари талаб қилинди
Ўнлик асосда ўлчамли системани қўриш ғояси XVII асрда яшаган
француз физик-астрономи Г.Мутомга тегишли. Францияда феодаллар
Ўзларининг хусусий Ўлчашлари, божхоналарни сақлаш, солиқ олиш, ўлчаш
системали рационал сақлаш ҳуқуқига эга эдилар. 1790 йилда Францияда
ўлчашлар системалари реформаси ҳақида декрет қабул қилинди ва Париж Фан
Академиясига мос таклифларни ишлаб чиқиш топширилди.
Ташкил этилган комиссия аъзоси Лаплас ер меридианининг 40 млн. дан
1 қисмини ташкил қилувчи бирликни таклиф қилди. Шу бирликка асосан
“метро” ҳамма системалар асосини ташкил қилди. Метрик номини олган, ҳажм
бирлиги - бир метр куб- литр, масса бирлиги - килограмм -4 градус ҳароратда 1
куб тоза сув массасига, майдон бирлиги сифатида метр квадрат қабул қилинди.
Метрик система бошланишида ҳалқаро система деб уйланган.
Унинг бирлиги ҳеч қайси миллий бирликларга мос келмаган, аксинча бу
бирликлар ўлик тилдан олинган деган иборалар юрарди.
Охириги
200
йилда
метрологиянинг
ривожланиши бир неча этапларга бўлинади. Биринчи
этап 19 асрдни ўз ичига олади. Бу даврда метрологик
фаолиятнинг марказлашиши ва ҳалқаро метрологик
орган ишларини рус олимлари бошлаши характерлидир
1842 йилда Петропавловск қалъасида маҳсус бўлимида
Россияда биринчи марказлаштирилган метрологик ва
текшириш хонаси очилди.
Бу ерда ташкил қилинган эталонлар ва уларнинг
Do'stlaringiz bilan baham: |
