Kreativlikning darajasini aniqlash qo'yidagilar bilan belgilanadi


Download 0.7 Mb.
Sana11.02.2023
Hajmi0.7 Mb.
#1189624
Bog'liq
Презентация Microsoft PowerPoint


 Shaxsiy mazmun. Ya'ni har bir insonning shaxsiy hayotining umum mazmuni. Bu mazmun madaniyatshunoslik bilan bog'liq. Har bir inson biron bir soha yoki faoliyat bilan shug'ullanar ekan, u kreativlik, ya'ni yaratuvchanlik munosabatda bo'ladi va uni iloji boricha chiroyli, insonlarni o'ziga tortishga yo'naltiriladi. Bu esa o'z navbatida insoniyatning madaniyatga yo'naltirilganligidir.
Kreativlikning darajasini aniqlash qo'yidagilar bilan belgilanadi:
S shaxsiy ma'noning rivojlanish darajasi;
S verballi belgilar sistemasini yaratish ;
Oriental Renaissance: Innovative, p VOLUME 2 | ISSUE 3
educational, natural and social sciences ISSN 2181-1784
Scientific Journal Impact Factor Q SJIF 2022: 5.947
Advanced Sciences Index Factor ASI Factor = 1.7
Ta'lim olish kengligida kreativlilikni rivojlantirishning asosiy pragmatik tavsifi sifatida dialog xizmat qiladi.
Kreativlikning shaxs ma'naviy-axloqiy sifatlari bilan bog'liq jixatlari tahlil etilgan. Kreativlik mazmunining muammolarini yechib berishga qaratilgan kontseptual' psixosemiotik yo'nalish ochib berilgan. Shaxsning krieativligini psixolog olimlar o'quvchilarning insho yozishlari jarayonida tahlil etishga harakat qilishgan. Bunday qo'yidagi ishlar amalga oshirilgan.
Ta'lim olish kengligida kreativlilikni rivojlantirishning asosiy pragmatik tavsifi sifatida dialog xizmat qiladi.
Kreativlikning shaxs ma'naviy-axloqiy sifatlari bilan bog'liq jixatlari tahlil etilgan. Kreativlik mazmunining muammolarini yechib berishga qaratilgan kontseptual' psixosemiotik yo'nalish ochib berilgan. Shaxsning krieativligini psixolog olimlar o'quvchilarning insho yozishlari jarayonida tahlil etishga harakat qilishgan. Bunday qo'yidagi ishlar amalga oshirilgan.
Psixologiya fanida kreativlik aktning tuzilishi ishlab chiqilgan va bunda kreativlikni tashkil etuvchi elementlar: transtsendentsiya va signifikatsiya sifatida tahlil etilgan.
Trans tushunchasi ikkita ma'noda qo'llaniladi:
1). Tibbiy tushuncha yo'li, ongning mavxumlanishi, ongsizlik, o'zini yo'qotish.
2). Oraliq. Biron bir predmet yoki hodisalarning oralig'idagi bog'lanish.
Shunday ekan, kreativlik akt qo'yidagilar bilan tavsiflanishi belgilangan:
- erkinlik va cheklanganlikning protsessual' ambivalentliligi;
Psixologiya fanida kreativlik aktning tuzilishi ishlab chiqilgan va bunda kreativlikni tashkil etuvchi elementlar: transtsendentsiya va signifikatsiya sifatida tahlil etilgan.
Trans tushunchasi ikkita ma'noda qo'llaniladi:
Shunday ekan, kreativlik akt qo'yidagilar bilan tavsiflanishi belgilangan:
- erkinlik va cheklanganlikning protsessual' ambivalentliligi;
Psixologiya fanida kreativlik aktning tuzilishi ishlab chiqilgan va bunda kreativlikni tashkil etuvchi elementlar: transtsendentsiya va signifikatsiya sifatida tahlil etilgan.
;

Bugungi kunga kelib kreativlik nafaqat psixologlarning, balki pedagoglarning diqqat e'tiborini tortmoqda. Bu tushuncha ilmiy adabiyotlarda keng qo'llailmayotgan bo'lsa ham bu tushunchani ma'lum darajada pedagogik iste'molga kiritishga doir harakatlar ko'zga tashlanmoqda. Pedagogika oid manbalarda kreativlik ijod bilan bog'liq holda o'rganiladi va tushuniladi. Ijodkorlikning psixologik jihatlari haqida fikrlar bildirilib, bilim asosan fikr yuritish va tasavvur qilish bilan bog'liq holda tahlil etiladi. Pedagogika fanida kreativlik masalasiga bevosita murojaat etgan pedagog olim pedagogika fanlari doktori, professor R.A.Mavlonova o'zining ilmiy ishlarida kreativlik haqida baholi qudrat fikrlar bildirgan. Uning «Boshlang'ich ta'limda innovatsiya», «Boshlang'ich ta'lim pedagogikasi, integratsiyasi, innovatsiyasi» nomli o'quv qo'llanma va darsliklarida kreativlikka alohida to'xtab o'tgan.
Inson miyasi o‘z ishini “yengillashtirish”, “qulaylashtirish” uchun shablon va stereotiplardan foydalanadi. Stereotiplar shu paytgacha ma’lum bo‘lgan va umumqabul qilingan fikrlardir. Ular asosida fikrlash bizga hech qanday yangi g‘oya bermaydi. Qoliplarning yuzaga kelishida jamiyatda ustuvor bo‘lgan ijtimoiy fikr, mediamahsulotlarda taqdim etilayotgan shakl va ko‘rinishlar ham yetakchi o‘rin tutadi. Inson ommadan ajrab qolmaslik nuqtayi nazaridan hammaning fikriga qo‘shiladi. Qolaversa, “oqim bo‘ylab suzish” mustaqil fikrlashdan ko‘ra oson tuyuladi. Stereotiplar orqali fikrlaganda muayyan mavzu bo‘yicha 
Inson o'z miyyasi o'z ishini yengillashtirish, qulaylashtirish uchun shablon va steratiblardan foydalanadi. Stereotiplar shu paytgacha malum bo'lgan umummaqbul fikrlardir. Ular asosida fikrlashga bizga hech qanday yangi g'oya bermaydi. Qoliblarning yuzaga kelishida jamiyatda ustivor bo'lgan ijtimoiy fikr, media mahsulotlaridan taqdim etilayotgan shakl va ko'rinishlar xam yetakchi o'rin tutadi. Inson ommadan ajralib qolmaslik nuqtayi nazaridan hammaning fikriga qo'shiladi. Qolaversa oqim bo'ylab suzish mustaqil fikrlashdan ko'ra osonroq tuyiladi. Stereotiplar orqali fikrlaganda muayyan mavzu bo'yicha, inson ongiga so'rov berilganda odatiy ma lumot va mulohazalar yuzaga keladi. Kreativ fikrlovchi insonlar oddiy manzalardan o'zgacharoq tasvirlarni xam tasavvur qilib hech kim ilg'amagan jihatlarini payqaydi va yangilik yarata olad
Download 0.7 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling