Kredit modul tizimi haqida tushuncha. Baholash turlari va mezonlari. Qayta topshirish va qayta o’qish. Apellyatsiya shartlari

To'g'ridan-to'g'ri plagiatlik - boshqa shaxsning ish so'zini nusxa ko'chirish aktidir. Kitob yoki maqoladan xatni inshoga kiritib, atribut yoki tirnoq belgilari kiritilmagan holda, to'g'ridan-to'g'ri plagiatlik. Sizni insho yozish uchun birovga pul to'lash va inshoni o'zingizning ishingiz deb topshirish ham bevosita plagiatizmdir. Agar siz to'g'ridan-to'g'ri plagiatlik qilsangiz, Turnitin kabi dasturiy ta'minot va vositalar yordamida sizni qo'lga olishingiz mumkin.

Paraphrase plagiat , birovning ishiga bir necha o'zgarish (ko'pincha kozmetik) qilishni o'z ichiga oladi, keyin uni o'zingiznikidan o'tadi. Agar fikringiz keng tarqalgan bo'lsa , siz uni maqolangizga kiritmasdan, hatto bevosita tirnoqlarni kiritmasangiz ham, uni qog'ozga qo'shib bo'lmaydi.

Axborot-kommunikatsiya texnologiyalarining rivojlanishi, Internet tarmog‘ining hayotimizga shiddat bilan kirib kelishi, elektron resurslarning kundan-kunga ko‘payib borishi bir tomondan, turli shakldagi va ko‘rinishdaga axborotlarga kirish, ega bo‘lishni osonlashtirgan bo‘lsada, ikkinchi tomondan, bir qator muammolarni ham yuzaga keltirdi. Ulardan biri bu «mualliflik huquqi» bilan bog‘liq muammolardir.

Talabalarning ko‘pchiligi Internet tarmog‘idan samarali foydalanib, berilgan topshiriqlarni sifatli bajarishga harakat qiladilar. Ammo ayrim hollarda, «kurs ishi», «bitiruv malakaviy ishi» yozayotganda va hatto «magistrlik» ilmiy darajasini olish uchun harakat qilayotgan hamda dissertatsiya tayyorlayotgan talabgorlar orasidan ham «mualliflik huquqini» e’tibordan chetda qoldirayotganlar uchrab turadi. Bu holat, ayniqsa, «bitiruv malakaviy ishlar» yozayotgan talabalar orasida ko‘proq uchraydi. Demak, Internet tarmog‘iga joylashtirilgan elektron-resurslardan foydalanishda «mualliflik huquqi»ga rioya qilinishini ta’minlash bugungi kunda dolzarb muammolardan biriga aylangan.
Talabalar tomonidan yozilgan «kurs ishi», «bitiruv malakaviy ishi», «magistrlik dissertatsiyasi», tadqiqotchilar tomonidan tayyorlargan dissertatsiyalar, ilmiy maqolalar va monografiyalar matnlarining necha foizi nodir va necha foizi boshqa manbalardan olinganligini aniqlash kadrlar tayyorlash sifatiga katta ta’sir ko‘rsatadi. Ko‘chirmachilikning oldini olish talabalarning mustaqil ishlarini sifatli bajarishlarini ta’minlaydi. Quyida Internet tarmog‘ida joylashtirilgan o‘xshash matnlarni qidirib topishga mo‘ljallangan ikki dastur imkoniyatlari to‘g‘risida o‘z fikr-mulohazalarimizni bildirmoqchimiz.«Etxt Antiplagiat» dasturi Internet tarmog‘ida joylashtirilgan elektron resurslar orasidan originallikka tekshiriliyotgan matnga o‘xshash bo‘lgan matnlarni aniqlashga mo‘ljallangan. Dasturning ishlashini tekshirib ko‘rish uchun U. Karimov va O‘. Karimov tomonidan infoCOM.UZ jurnalidagi «Oliy ta’lim tizimida korporativ elektron kutubxonadan foydalanish» nomli maqolani Internet tarmog‘idagi elektron-resurslar orasidan qidirib ko‘raylik. Buning uchun maqola matnini «Etxt Antiplagiat» dasturining «tekst» maydoniga joylashtiramiz.
6-Mavzu: Mualliflik huquqi. Hammualliflik haqida tushuncha.