Кредитнинг зарурлиги, функциялари, турлари ва шакллари

Кредитнинг зарурлиги, функциялари, турлари ва шакллари

• ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ
• ОЛИЙ ВА ЎРТА МАХСУС ТАЪЛИМ ВАЗИРЛИГИ
• ТОШКЕНТ МОЛИЯ ИНСТИТУТИ

• “БАНК ҲИСОБИ ВА АУДИТ” КАФЕДРАСИ
• “ПУЛ ВА БАНКЛАР” ФАНИ

Режа:

• Кредит ва унинг мазмуни.
• Кредит муносабатларининг юзага келиш асослари.
• Кредит ва унинг функциялари.
• Кредит тамойиллари ва уларнинг моҳияти
• Кредитнинг турлари ва шакллари.

Кредитнинг маъноси

• Иқтисодий адабиётларда “кредит” сўзи лотинча “creditum” – ссуда, қарз сўзидан пайдо бўлганлиги қайд этилади.
• Айрим иқтисодчи олимлар эса “credо”, яъни “ишонаман” деган маънони англатишини эътироф этишади.

• Э. Ротшильд – «Кредит мен учун аввало ишонч» деган фикрни билдирган.
• В. Лексис (1837 - 1914) «Кредит олувчининг кредитни қайтариш қобилияти ва истагига банкнинг ишонмаслиги унга бўлган ишончдан кўра устун, шу сабабдан банклар доим кредитнинг қайтарилмаслик ҳолатини олдини олишга ҳаракат қилади».

Кредит категорияси

• Кредитнинг моҳиятини тушуниш учун авваламбор унинг таркиби нимадан иборат эканлигини тушуниб олиш зарур.
• Яъни, кредит муносабати бўлиши учун унинг зарур элементлари кредитнинг объекти ва субъекти бўлиши лозим.

Кредит муносабатларининг объектлари ва субъектлари.

Кредит муносабатлари таркиби

• Кредит олувчи

• Кредитор

• Қарз қиймати

Кредит муносабатларининг юзага келиш асослари

• 1. Капиталнинг доиравий айланиши.
• 2. Кредит берувчи ва кредит олувчи манфаатларининг мос келиши.
• 4. Кредит берувчи ва кредит олувчининг мустақил шахс бўлиши.
• 4. Аҳолининг даромадлари ва харажатлари ўртасидаги номутаносибликнинг мавжудлиги.
• 5. Давлат бюджети харажатларини молиялаштириш учун қўшимча маблағларнинг зарурлиги .