Kriptovalyutalar texnologiyasi Kriptovalyutalarning vujudga kelishi va rivojlanish tarixi - 1982 yilda kriptograf Devid CHaum mijozning xarid qilgan tovarlari yoki xizmatlari uchun qilgan to‗lovlari haqidagi ma‘lumotni kuzatish mumkinligi to‗g‗risidagi g‗oyani bayon qilgan. Savdo-sotiq va moliyaviy amaliyotlarni xavfsiz o‗tkazish maqsadida Devid CHaum 1989 yilda birinchi anonim to‗lov tizimi ishlashini ta‘minlaydigan DigiCash korporatsiyasiga asos soldi. DigiCash to‗lov tizimi Internet orqali tranzaksiyalar o‗tkazishning xavfsiz usulidan iborat edi. O‗sha davrning ko‗plab tizimlari, shu jumladan, Visa va Mastercard, faqat yirik summalarni elektron usulda qayta ishlardi. Ulardan farqli o‗laroq, tizim katta bo‗lmagan tranzaksiyalarni yuborishga imkon berardi
Elektron tolov tizimlari mablaglarini ishlatganda, bank har doim pul mablaglarini kim, qaerda, qachon va kimga otkazgani haqidagi toliq ma‘lumotga ega boladi. Ushbu fakt foydalanuvchilarning shaxsiy hayoti dahlsizligiga katta ta‘sir korsatadi. Ko„r elektron imzodan foydalanish tolovlar anonimligini ta‘minlay oladigan tolov tizimlarini yaratishga, ammo shu bilan bir vaqtda foydalanuvchilarga zarur bolganda tolov amalga oshirilganligini isbotlash imkonini beradi. Ko„r imzoning elektron tolovlar bayonnomalaridagi asosiy xususiyatlari quyidagilardir: Uchinchi tomonning tranzaksiyalar parametrlarini aniqlashi imkonsizligi; Mijozning tranzaksiya isbotini taqdim etish imkoniyati; Tranzaksiyani toxtatish imkoniyati. DigiCash to‗lov tizimi raqamli valyutalarning keyingi rivojlanishida katta rol oynadi. Unda birinchi bor muqobil elektron tolov tarmoqlarini yaratish uchun Internet kompyuterlaridan foydalanish urinishi bolgan. - Elektron tolov tizimlari mablaglarini ishlatganda, bank har doim pul mablaglarini kim, qaerda, qachon va kimga otkazgani haqidagi toliq ma‘lumotga ega boladi. Ushbu fakt foydalanuvchilarning shaxsiy hayoti dahlsizligiga katta ta‘sir korsatadi. Ko„r elektron imzodan foydalanish tolovlar anonimligini ta‘minlay oladigan tolov tizimlarini yaratishga, ammo shu bilan bir vaqtda foydalanuvchilarga zarur bolganda tolov amalga oshirilganligini isbotlash imkonini beradi. Ko„r imzoning elektron tolovlar bayonnomalaridagi asosiy xususiyatlari quyidagilardir: Uchinchi tomonning tranzaksiyalar parametrlarini aniqlashi imkonsizligi; Mijozning tranzaksiya isbotini taqdim etish imkoniyati; Tranzaksiyani toxtatish imkoniyati. DigiCash to‗lov tizimi raqamli valyutalarning keyingi rivojlanishida katta rol oynadi. Unda birinchi bor muqobil elektron tolov tarmoqlarini yaratish uchun Internet kompyuterlaridan foydalanish urinishi bolgan.
Do'stlaringiz bilan baham: |
