Kásip tálimi: informatika hám informaciyaliq texnologiyalar qánigeliginiń

DQL :Maǵliwmatlar soraw tili. Maǵlıwmatlar sorawı tili biz ańsatǵana qóllawımız múmkin bolǵan shártlerge tıykarlanıp kestelerden maǵlıwmatlardı alıw ushın isletiledi.

Buyriq	Tariypi
Select	Bir yamasa bir neshe kesteden jazıwlardı alıw

SQLde Create buyriǵi
Create - DDL SQL buyrıq bolıp, ol salıstırmalı maǵlıwmat baza menejment sistemasında (relational database management systemt) keste hám baza jaratıwda isletiledi. Sintaksisi to`mendegishe:
CREATE DATABASE ;
Misal: CREATE DATABASE Timur;
Joqarıdaǵı buyrıq Timur dep atalǵan maǵlıwmatlar bazasın jaratadı, ol hesh qanday kestesiz bos sxema boladı. Jańa jaratılǵan bazada kesteler jaratıw ushında biz taǵı create buyrıǵınan paydalanıwımız múmkin.
Keste jaratiw: Create buyrıǵı kestelerdi jaratıwda da isletiliwi múmkin. Endi biz keste jaratıwda kesteler ústinleriniń maǵlıwmatların (details) da kórsetiwimiz kerek. Create buyrıǵınıń ózinde biz hár qıylı ústinlerdiń atları hám maǵlıwmat túrlerin belgilewimiz múmkin. Sintaksisi tómendegishe:
Create table buyrıǵı maǵlıwmatlar bazası sistemasına berilgen keste atı hám ústin maǵlıwmatları menen jańa keste jaratıwdı aytadı.
CREATE TABLE
(
Keste_ati1maǵliwmat_turi1,
Keste_ati2maǵliwmat_turi2,
Keste_ati3maǵliwmat_turi3,
Keste_ati4maǵliwmat_turi4,
);
Create table buyrıǵı maǵlıwmatlar bazası sistemasına berilgen keste atı hám ústin maǵlıwmatları menen jańa keste jaratıwdı aytadı.
Keste jaratiw misali:
CREATE TABLE Student(
Student id INT,
name VARCHAR(100),
age INT);
Joqarıdaǵı buyrıq ámeldegi maǵlıwmatlar bazasında Student atı menen jańa keste jaratadı, ol jaǵdayda 3 ústin, yaǵnıy student_id, at hám jas kórsetilgen. Student_id ústininde tek pútkil san saqla-nadı, at 100 belgige shekem saqlanadı hám jas taǵı tek pútkil sannı saqlaydı. Eger siz házirde keste jaratpaqshi bolǵan maǵlıwmatlar bazan`izga kirmegen bolsańız, ol halda noqat operatorınan paydala-nıp, maǵlıwmatlar bazası atınıń keste atı menen birge qosıwıńız múmkin.
Mısalı, eger bizde Timu atlı maǵlıwmatlar bazası bolsa hám ol jaǵdayda Student kestesin jaratıwdı qálesek, tómendegi soraw járdeminde bunı ámelge asırıwımız múmkin:
CREATE TABLE Timur.Student(
Student id INT,
name VARCHAR(100),
age INT);
Relational Database Management System (RDBMS) - bul relyatsion maǵlıwmatlar bazasın jaratıw, jańalaw hám basqarıwǵa múmkinshilik beretuǵın programma. Maǵlıwmatlar bazasın basqarıw sistemalarınıń kópshiligi maǵlıwmatlar bazasına kirisiw ushın SQL tilinen paydalanadı.
Sxema - bul maǵlıwmatlar bazası málim bir paydalanıwshı atı menen baylanısqan maǵlıwmatlar bazası ob'ektleri kompleksi ( kesteler).