Kuchlanish holatining turlari Reja 1 Bosh yuzalar va bosh kuchlanishlar

Bosh yuzalar va bosh kuchlanishlar

Muhandislik konstruksiyalarini hisoblaganda nuqta orqali o‘tgan

barcha yuzalarda hosil bo‘ladigan kuchlanishlarni bilish shart emas,
faqat kuchlanishlarning eng katta va kichik qiymatlarini aniqlash yetarli.
Shuning uchun bosh kuchlanishlarni va bu kuchlanishlar hosil
bo‘layotgan bosh yuzalarni aniqlash asosiy masalalardan biri bo‘ladi.
Tekshirilayotgan nuqtadan o‘tuvchi bosh yuzachalarz,y
kuchlanishga ega bo‘lgan yuzachalarga nisbatan burchakka burilgan
bo‘lsin. Ixtiyoriy qiya yuzada hosil bo‘ladigan kuchlanish ni
burchak funksiyasi ((5.5)ga asosan) deb qarab, bo‘yicha birinchi
d
tartibli hosila olamiz va uni nolga tenglaymiz:
d
d
Bu ifodani ixchamlab 0 desak, u holda
−
Bu yerda,0 – bosh yuzalarningz vay kuchlanishlar ta’sir
qilayotgan yuzalarga nisbatan buralishini ifodalovchi burchak.

Shuni e’tiborga olish lozimki,

teng.
Agar (5.6) bilan (5.9) solishtirsak
d
d

 2 0 ekanligi kelib

chiqadi. Bu esa o‘z navbatida bosh yuzalarda urinma kuchlanishlarning
nolga teng bo‘lishini ko‘rsatadi.
Bosh yuzalar holatini aniqlash uchun, agar00 bo‘lsaz vay
kuchlanishlar ta’sir qilayotgan yuzalarni soat strelkasiga qarshi0
burchakka burish kerak, agar00 bo‘lsa soat strelkasi bo‘yicha0
burchakka burish kerak bo‘ladi. Bu burchak qiymati0=(-450, 450)
bo‘lishi mumkin.

d

− z 2sincos y 2 sincos z 2 cos2− z− ysin 2 2 z cos2 0 (9)

2 z

 z y bo‘ladi.

tg2 0 (5.10)

ifoda (5.6) ni ikkilanganiga

d

d