Kuchlanishlar va toklar rezonansi

Kuchlanishlar rezonansi va chastota tavsiflari.

1. 
   Tebranish tizimi va elektr zanjirlaridagi rezonans hodisalari.
   

Elektrotexnikada zanjirning aloxida qismdagi qarshilik va o‘tkazuvchanliklar ham musbat ham manfiy kattaliklarga ega bo‘lishi mumkin va bu kattaliklar bir– birini o‘zaro kompensatsiyalashi mumkin. Oqibatda amalda shunday holatlar mavjud bo‘ladiki, qachonki, zanjirda reaktiv unsurlar (induktivlik va sig‘im) mavjud bo‘lishiga qaramasdan kirishdagi to‘liq zanjirning reaktiv qarshiligiyoki reaktiv o‘tkazuvchanligi nolga teng bo‘ladi. Bu kabi hususiy holatda kirishdagi tok va kuchlanish faza bo‘yicha ustma–ust tushadi. Hamda to‘liq zanjirning ekvivalent qarshiligi aktiv bo‘ladi. Mazkur hodisani rezonansli deb ataladi.
Zanjirda induktivlik va sig‘imli unsurlar mavjud bo‘lgan holda (mos ravishda magnit va elektr maydon energiyalarini yig‘uvchilar) tebranuvchi tizim haqida gapirish mumkin bo‘ladi. Reaktiv unsurlardagi elektromagnit maydon energiyasi asta–syokin issiqlik energiyasiga aylanadi.
Energiyaning saqlanish qonuniga muvofiq ushbu hodisani sodir bo‘lishi muqarrardir.
Zanjirlarda qismlar ketma–ket yoki parallel ulangan holatda ham rezonansli hodisalar kelib chiqishi mumkin. Keyingi bayonlarda har bir holat uchun aloxida, batafsil to‘xtaymiz.
Unsurlar ketma–ket ulangan zanjirda rezonans.

2. 
   –rasmda r, L va C qismlari ketma–ket ulangan sxema tasvirlangan. Mazkur zanjirning kompleks qarshiligi quyidagi ifoda bilan aniqlanadi:
   

Z =r + jωL + 1/jωC = r + j(ωL –1/ωC) = r + jk = ze^jφ (15.5)

15.4 –rasm
^L  ^{1 }

1 ^ C ^

bunda:
Х  L  _C ;
Z  r ²  x ² ;
  arctg ^{ }