Kurs ishi bo‘yicha uslubiy ko‘rsatmalar

---

1 
Kurs ishi bo‘yicha uslubiy ko‘rsatmalar 
 
Kurs ishi talaba uchun eng muhim, istiqbolli ilmiy tadqiqot turi hisoblanadi va ayni damda 
har bir talaba uchun bajarish zaruriydir. Talaba kurs ishini bajarish mobaynida o„zining tadqiqot 
olib borish salohiyatini ko„rsata bilishi lozim. Shu maqsadda bo„lg„usi pedagog tegishli fan 
yuzasidan bibliografik ko„rsatmalardan foydalana olishi; muayyan adabiyotlar bilan ishlashi, 
ma‟lumotlarga ega bo„lishi; o„rganilayotgan muammoning zamonaviy holati, dolzaobligi 
hususida yaxlit tasavvurga ega bo„lishi; olingan materiallarni empirik tahlil qilish ko„nikmalariga 
ega bo„lishi lozim. 
Kurs ishi mavzulari 
 
1. 
“Ma‟naviyatshunoslik” fanining ob‟ekti, predmeti va ma‟naviyatning jamiyat hayotidagi 
o„rni. 
2. 
Mustaqillik – ma‟naviy tiklanish va yuksalish asosi.  
3. 
Mustaqil O„zbekistonda ma‟naviyat masalalarining davlat siyosati darajasiga ko„tarilishi 
va
buning sabablari.  
4. 
Milliy ma‟naviyat nazariyasining shakllanishida davlat rahbarining roli. 
5. 
Milliy g„oya, mafkura, ma‟naviyat.
6. 
O„zbekiston Prezidenti I.A.Karimov asarlarida ma‟naviyat nazariyasi umummetodologik 
asoslarining ishlab chiqilishi. 
7. 
“Yuksak ma‟naviyat – engilmas kuch” asarining mohiyati.
8. 
Milliy taraqqiyotning ma‟naviy-axloqiy negizlari. Umuminsoniy qadriyatlar va milliy 
ma‟naviyatimizning uyg„unligi. 
9. 
Ma‟naviyatni anglash. 
10. Milliy ma‟naviyatimiz ilmiy-nazariy asoslarining shakllanishi. 
11. Ma‟naviy hayot mezonlari 
12. Inson hayotida ma‟naviyatning o„rni va ahamiyati.
13. Jahon ilmi va o„tmish ajdodlarimiz merosida ma‟naviyat masalalarining nazariy jihatdan 
o„rganilishi 
14. Ma‟naviyat - botiniy qudrat. 
15. Shaxs va millat ma‟naviyatining asosiy jihatlari 
16. Ma‟naviyat va ma‟rifat. 
17. Shaxs va millat ma‟naviy takomilining uyg„unligi. 
18. Ma‟naviyat, ruhiyat, madaniyat. 
19. Din va ma‟naviyat
20. Ma‟naviyat, siyosat va axloq. 
21. San‟at, adabiyot, ma‟naviyat. 
22. Milliy ma‟naviyatimizning takomil bosqichlari 
23. Ma‟naviyatni shakllantiradigan asosiy mezonlar. 
24. Milliy ma‟naviyatimiz takomilining asosiy davrlari.
25. Ibtidoiy jamoa davrida ilk ma‟naviyat unsurlarining shakllanishi 
26. Ilk shahar ma‟naviyati va «Avesto» kitobi. 
27. Turkiy toshbitiklar ma‟naviyati. 
28. Tavhid e‟tiqodi va Markaziy Osiyo xalqlari ma‟naviyati 
29. Islom mintaqa madaniyati doirasida milliy ma‟naviyatimiz takomili.
30. Sunna bosqichi 
31. Islom ma‟rifatchiligi va ratsionalistik tafakkur rivoji 
32. Tasavvuf tariqatlarining shakllanishi va irfon 
33. Milliy ma‟naviyatimiz rivojida «Majoz tariqi» bosqichi
34. Alisher Navoiy ma‟naviy olami va yangi davr o„zbek millati ma‟naviy qiyofasining 
shakllanishi 
35. Islom mintaqa madaniyatining Yevropaga ta‟siri. 

---

2 
36. Yangi davr ma‟naviyatiga o„tish.
37. Islom mintaqa madaniyati davri ma‟naviy yutuqlarining ommalashuvi bosqichi 
38. Milliy ma‟naviyatimizning Yangi davr Yevropa madaniyati bilan bevosita to„qnashuvi.
39. Milliy Uyg„onish va Jadidchilik ma‟naviyati
40. Mustaqillik davri ma‟naviyati.
41. Bosh ma‟naviy qadriyatlarimiz va inson ruhining Borliq haqiqati bilan uyg„unlashuvida 
ularning ahamiyati.
42. Ma‟naviyat va millat tarbiyasi. 
43. Borliq haqiqati va Bosh ma‟naviy qadriyatlarimiz. 
44. Vatan tuyg„usi.Tabiat va inson. 
45. Inson va shaxs.
46. Oila ma‟naviyati. 
47. Shaxs va millat.
48. Vatan tuyg„usi va fuqarolik mas‟uliyati. 
49. Adolat mezoni.
50. Milliy ma‟naviyatimizda xalq hokimiyatchiligiga munosabat. 
51. Bozor iqtisodi va ma‟naviyat.
52. Tadbirkorning bosh ma‟naviy fazilati. 
53. Ma‟naviyat va ijtimoiy adolat.
54. Ijtimoiy toifalar tabiati va ma‟naviyati. 
55. Haqiqat va bashariyat.
56. Tafakkur turlari va ma‟naviyat. 
57. O„zbekiston va jahon.
58. Globallashuv va axborotlashuv sharoitida ma‟naviyatga tahdid va uni bartaraf etish 
yo„llari. 
59. Inson qalbiga yo„l. 
60. Mustaqil O„zbekistonda yosh avlod ma‟naviy tarbiyasining dolzarb muammolari. 
61. Ziyoli mas‟uliyati. 
62. Ma‟naviyat tarixiy hodisa sifatida. 
63. Ma‟naviyatning jamiyat hayotidagi o„rni. 
64. “Ma‟naviyatshunoslik” fanining metodologik asosi masalasi. 
65. “Ma‟naviyatshunoslik” tarixiy-nazariy fan sifatida. 
66. Milliy mustaqillik sharoitida ma‟naviyat masalalarining dolzarblashuvi. 
67. O„zbekiston Prezidenti I.A.Karimovning ma‟naviyat masalalariga alohida e‟tibori. 
68. Insonlar ongidagi eski mafkura asoratlaridan qutulish muammosi va yangicha tafakkur 
zarurati. 
69. O„zbekistonning siyosiy va iqtisodiy rivojida xalq ma‟naviyatini yuksaltirishning 
ahamiyati. 
70. I.A.Karimov asarlarida ishlab chiqilgan mustaqil O„zbekistonning siyosiy, iqtisodiy, 
ma‟naviy rivojlantirish kontseptsiyasi va uning tadrijiy xarakteri. 
71. Ma‟naviyatning yaxlit soha sifatida tan olinishi. 
72. Milliy mafkura va ma‟naviyat nisbati.
73. Alisher Navoiy «Majoz ishqi» haqida. 
74. «Dil ba yoru dast ba kor»ning ma‟nosi. 
75. Turkiy she‟riyat va Alisher Navoiy ijodi. 
76. Navoiyning ijodiy takomil jarayoni. 
77. «Badoyi ul-bidoya»da «vahdat mayi» va «singon safol» timsollari. 
78. «Xamsa» ma‟naviyati. 
79. «Xamsa» dostonlarining zohiriy ma‟nolari va botiniy mohiyatlari. 
80. «Lison ut-tayr»da irfoniy va ijtimoiy g„oyalar uyg„unligi. 
81. «Turk elini yakqalam ettim». Bashariyatning yaxlit mohiyatini anglash. 
82. Mehr - ijtimoiy hodisa sifatida. 

---

3 
83. «Mahbub ul-qulub» ijtimoiy toifalar ma‟naviyati haqida. 
84. «Majoz tariqi»da Baqo va fano nisbati. 
85. Islom mintaqa madaniyatining Yevropaga ta‟siri. 
86. «Averroizm». Islom va Reformatsiya. 
87. Yevropa Uyg„onishi va Sharq madaniyatiga e‟tiborning kuchayishi. 
88. Yevropa ma‟rifatchiligida ilm va imon ziddiyati. 
89. Shayboniy va Ubaydiy. 
90. «Milliy iztirob» she‟riyati. 
91. Turdi va Mashrab. Yagona Vatan goyasi. 
92. Mashrabning ma‟naviyatdagi isyoni. 
93. Mirzo Bedil merosining Markaziy Osiyo xalqlari ma‟naviyatiga ta‟siri.
94. Amiriy va Gulxaniy. 
95. Sharq xalqlari ijtimoiy-siyosiy hayotidagi tanazzul, uning sabablari va oqibatlari. 
96. Chor Rossiyasi hukmdorligi va bol‟shevizm qatag„onlari sharoitida milliy 
ma‟naviyatimiz
ahvoli. 
97. Yagona Turkistoning parchalanishi va Rossiya imperiyasining makkorona siyosati. 
98. Furqat va Donish ma‟rifatchiligi. 
99. Ma‟naviy tarbiya vosita va usullari pog„onadorligi. 
100. Shaxsning iqtisodiy mustaqillik mas‟uliyati. 
101. Ayol – oilaning asosi. 
102. Ota –onaning farzand oldidagi burchi. 
103. Sog„lom avlod - jamiyat taraqqiyotining hal qiluvchi omili.
104. Inson huquqlari va shaxsning millat oldidagi mas‟uliyati. 
105. Islomda shaxs erkiga munosabat. 
106. Aqidaparastlik – ma‟naviy mahdudlikdir. 
107. Shaxs erki va qonun ustivorligi. 
108. Vatanga munosabat: siyosiy, iqtisodiy, ma‟naviy jihatlar. 
109. Mamlakat va millat. “O„zbekiston xalqi” tushunchasi. 
110. Ona-zamin – bani bashar Vatani sifatida. 
111. Adolat - ijtimoiy hayotda ma‟naviyatning namoyon bo„lishi sifatida. 
112. Milliy ma'naviy merosimizda yosh avlod tarbiyasiga oid masalalarning 
ishlab 
chiqilishi. 
113. Bozor iqtisodi iqtisodiy adolatdir. 
114. Shaxs ma‟naviyati va fuqaro mas‟uliyati. 
115. Qonun ustuvorligi ijtimoiy adolat asosi. 
116. Jamiyat hayotida qonun, axloq va ma‟naviyatning o„zaro nisbatlari. 
117. O„zbekiston Respublikasi prezidenti I.A.Karimov rahbarlarning uch
toifasi haqida. 
118. Borliq haqiqatini anglab etishning turli yo„nalishlari va bilim turlari. 
119. Ma‟naviyat, falsafa va ilm. 
120. Yosh avlod ma‟naviyatini shakllantirishda ota-ona va mahallaning
mas‟uliyati. 
121. Islomda ota-onaga ehtirom va ularning farzand oldidagi burchlari. 
122. Zamonaviy axborot texnologiyalari va ma‟naviy tarbiya. 
123. Globallashuv jarayonlari va ma‟naviyatga tahdid. 
124. Shaxs ma‟naviyatini shakllantirishda ta‟lim tarbiya muassasalarining
mas‟uliyati. 
125. Shaxs erki va ma‟naviy takomil imkoniyatlari. 
126. Mustaqil O„zbekistonda jahon madaniyatiga munosabat. 
127. Umuminsoniy qadriyatlar va milliy ma‟naviyat nisbati. 
128. Umumbashariy qadriyatlar qanday shakllanadi?
129. Milliy ma‟naviyatimizning umuminsoniy mohiyati.
130. Ijtimoiy fanlarning tabiiy (tabiatga oid) va aniq (matematik) fanlar bilan o„zaro umumiy
va farqli tomonlari. 
131. Ijtimoiy fanlarning shakllanishida naqliy va aqliy bilimlar nisbati. 

---

4 
132. Bugungi kun ijtimoiy fanlar sohasidagi muammolar va ularni hal qilish yo„llari. 
133. Inson hayotining ma‟nosi. Inson hayotida ma‟naviyatning o„rni va
ahamiyati. 
134. Jahon ilmida ma‟naviyat masalalari. 
135. O„zbekiston Prezidenti I.A.Karimov asarlarida ma‟naviyat masalaga
yangicha
yondoshuvning shakllanishi. 
136. Ma‟naviyatning soha sifatida mustaqilligi, iqtisod va siyosat sohalari
bilan 
munosabati. 
137. Ma‟naviyat sohasiga nazariy yondoshuv va uning ahamiyati. 
138. Milliy ma‟naviyatimiz tarixiy tajribasini ilmiy 
idrok etish
ma‟naviyat 
nazariyasini
shakllantirishning asosiy omili sifatida. 
139. Markaziy Osiyoda yaratilgan qadim yozma adabiyotlarda ma‟naviyat
masalalari. 
140. Islom mintaqa madaniyatida ma‟naviyat masalalarining nazariy jihatdan shakllanishi. 
141. Imom Abu Hamid G„azzoliyning «Kimiyoyi saodat» asari muqaddimasida
ma‟naviyat nazariyasining bevosita ishlab chiqilishi. 
142. «Dil-podshoh, aql-vazir» kontseptsiyasining mohiyati. 
143. Jaloliddin Rumiyning «Masnaviy» ma‟naviy asarida ma‟naviyatning
ta‟rifi. 
144. Alisher Navoiy ijodi milliy ma‟naviyatimiz qomusi sifatida. 
145. Ma‟naviyatning turli ta‟riflari. 
146. O„zbekiston Prezidenti I.A.Karimov asarlarida ma‟naviyatga berilgan ta‟riflar va 
ularning metodologik mohiyati. 
147. Shaxs ma‟naviyati va milliy ma‟naviyat nisbati. 
148. Milliy o„zlikni anglash. 
149. Shaxs ma‟naviyati ma‟naviyat nazariyasining o„zak tushunchasi sifatida. 
150. Shaxs ma‟naviyatining asosiy qirralari. 
151. Millat ma‟naviyati va milliy ma‟naviyat. 
152. Milliy ma‟naviyatning shakllanishida o„zga millat vakillarining ishtiroki. 
153. Milliy ma‟naviyat va mintaqa madaniyati: o„zaro nisbatlar. 
154. Ma‟naviyat va ma‟rifat. 
155. Ma‟rifatning tor va keng ma‟nolari. 
156. Ma‟rifat inson qalbiga sayqal berish jarayoni sifatida. 
157. Ma‟rifat yo„llari. 
158. Ma‟naviy kamolot jarayonining turli o„lchamlari. 
159. Islomgacha ma‟naviyat – asotir tafakkurdan milliy o„zlikni anglash
sari. 
160. Islom mintaqa madaniyati doirasida milliy ma‟naviyatimiz takomili va ma‟rifat yo„llari 
161. Sunna bosqichi – Ibrat ma‟rifati; 
162. Islom ma‟rifatchiligi bosqichi – Ilm ma‟rifati; 
163. Tasavvuf tariqatlari bosqichi – Riyozat ma‟rifati; 
164. «Majoz tariqi» bosqichi – Mehr ma‟rifati. 
165. Inson tabiati va shaxs ma‟naviyati. 
166. Milliy ma‟naviyatimizda ruhiyat muammolarining o„rganilishi va bu
sohada 
erishilgan
yutuqlarning ahamiyati. 
167. Ma‟naviyat va madaniyat nisbati. 
168. Jahon ilmida madaniyat nazariyasi va madaniyatning turli ta‟riflari. 
169. “Moddiy” va “ma‟naviy” madaniyat masalasi. 
170. Madaniyat shaxs ma‟naviyatining moddiy voqelikdagi izlari sifatida. 
171. Shaxs ma‟naviyatining tarkibiy jihatlari va madaniyatning tarkibiy
qismlari. 
172. Jahon madaniyati va mintaqa madaniyatlari. 
173. Mustaqillik sharoitida dinga munosabatning tubdan o„zgarishi. 
174. Din va ma‟naviyat: umumiy va farqli jihatlar. 
175. Dinning zohiriy va botiniy jihatlari. 

---

5 
176. Ibodat nima? Imon-e‟tiqod ma‟naviyatning tarkibiy qismi sifatida. 
177. Dinda ilm va ibrat. 
178. Taqlidiy va tahliliy imon tushunchalari. 
179. Shariat, islom huquqi va islom ma‟naviyati. 
180. Aqidaparastlikning gnoseologik, siyosiy-ijtimoiy va tarixiy ildizlari. 
181. Diniy aqidaparastlik va ekstremizm – diniy qadriyatlarning
totalitarizm tafakkuri
ruhidagi g„arazli talqini sifatida. 
182. Yosh avlodni milliy ma‟naviyatimiz an‟analari ruhida tarbiyalash -
ular ongini turli
g„arazli "oqimlar" ta‟siridan himoyalashning eng
samarali yo„li. 
183. “Axloq ma‟naviyatning o„zagi”. 
184. Axloq va ma‟naviyat nisbati. 
185. Zamonaviy axloq muammolari. 
186. Axloqiy fazilatlar shaxs ma‟naviyatining zuhuri sifatida. 
187. Xulq va axloq. 
188. Iymon-e‟tiqod, mehr-shafqat, poklik va xalollik, ahdga vafo ma‟naviy
barkamol
shaxsning axloqiy fazilatlari sifatida. 
189. Siyosatda huquq va axloq qatlami. 
190. Sotsial psixologiya, antropologiya, ma‟naviyat nazariyasi va
axloqshunoslik
fanlarining o„zaro bog„liq jihatlari. 
191. Zamonaviy shaxs axloqi. 
192. Xulq-atvorda shaxs ma‟naviyatining namoyon bo„lishi. 
193. Axloqiy qadriyatlar va ularning yosh avlod tarbiyasiga ta‟siri.
194. Shaxs ma‟naviyati – inson botiniy go„zalligining asosi sifatida. 
195. Ma‟naviyat va san‟at.