Kurs ishi mavzu: pul tog’risidagi turli XIL nazariyalar va hozirgi zamon pulining tavsifi

Taqoslash uchun tarixiy inflyatsiya darajasi

Yillar	O’zbekiston	ØYevropa	ØAQSH	Ø World
2022	11.45 %	9.22 %	8.00 %	8.31 %
2021	10.85 %	2.55 %	4.70 %	3.48 %
2020	12.87 %	0.50 %	1.23 %	1.92 %
2019	14.53 %	1.63 %	1.81 %	2.19 %
2018	17.52 %	1.74 %	2.44 %	2.44 %
2017	13.88 %	1.43 %	2.13 %	2.19 %
2016	8.13 %	0.18 %	1.26 %	1.55 %
2015	8.75 %	-0.06 %	0.12 %	1.43 %

Inflyatsiyaga qarshi aniq o’ylangan siyosat o’tkazish milliy valyutani mustahkamlashning muhim shartlaridan biridir. Bu siyosat eng avvalo inflyatsiya darajasini keskin kamaytirishga qaratilishi lozim. Bunda pulning qadrsizlanish darajasi ustidan qat’iy nazorat o’rnatish hamda unga qarshi samarali tadbirlar qo’llash hal qiluvchi ahamiyatga ega bo’ladi. Shu orqali pulning qadrsizlanishida maqbul sur’atni tanlashga erishiladi. Pulning kapital sifatida roli ularning vazifalari orqali namoyon bo'ladi. Shunday qilib, korxonalarda ishlab chiqarilgan mahsulotlarning qiymati pul bilan ifodalanadi. Shu bilan birga, pul ham qiymat va pul kapitalining o'lchovidir. Agar mahsulot naqd pulga sotilsa va pul ishlab chiqarish vositalari sotib olinsa, pul ham aylanma vositasi, ham kapital sifatida xizmat qiladi. Agar mahsulot kreditga sotilsa va kredit muddati tugagandan so'ng qarz majburiyatlari pul bilan to'lansa, bu erda ular kapital va to'lov vositasi sifatida xizmat qiladi.Pulning mohiyati aylanma mablag'lar va jamg'arish vositalarining qiymatini o'lchash funksiyalarini bajarishdir. Muomala vositasi sifatida pul tovarlar va xizmatlarni sotib olish, shuningdek qarzlarni to'lash uchun ishlatiladi. Pul qiymatini o'lchash va tovarlar va xizmatlar qiymatini solishtirish uchun qo'llaniladi sifatida. Jamg'arma vositasi tovarlar va xizmatlarni sotishdan keyin pulni sotib olish qobiliyatini saqlab qolish va kelajakda uni ta'minlash qobiliyatini anglatadi. Shunday qilib, pul boshqa mablag'larni sotib olish uchun ishlatilishi mumkin bo'lgan moliyaviy vositadir. Shunday qilib, bizning davrimizda ko'pchilik uchun pul hayotning mazmuniga aylandi. Ko'p odamlar o'z vaqtlarini pul topish, oilalarini, qarindoshlarini, shaxsiy hayotini qurbon qilish uchun sarflashadi. Ko'pincha pul ularni qulga aylantiradi, ya'ni ularning tabiatini iqtisodiy tizimda bajaradigan vazifalar bilan belgilaydi. Funksional nuqtai nazardan, pul biz foydalanadigan pullarga qaraganda, ya'ni tangalar va qog'oz pullar shaklida ko'proq umumiy shaklda ishlaydi.