Kurs ishlarini bajarish

 

 

bu yerda: K - namunaning kritik (maksimal) namligi; 

K1 - tajriba yuli bilan aniqlanadigan kinetik konstanta. 

Gigroskopiklik shkalasi va ko’rsatkichlari turli xududlarda qisman farq qiladi. 

Yopishqoqlik. Yopishqoqlik - ma’lum tashqi sharoitda dispers materialning turli 

darajadagi  kattalik  va  mustaxkamlikka  ega  bo’lgan  aglomeratlarni  xosil  qilish 

xossasidir.  Yopishqoqlik  aniq  standart  sharoitda  tekshirib  olingan  aglomeratlarning 

mustahkamligi  bilan tavsiflanadi. Suvda eruvchan  mineral o’g’itlarni  donadorlanish, 

tarkibidagi  namligini  kamaytirish,  donachalar  mustahkamligini  oshirish,  maxsulotni 

omborga  joylashtirish  yoki  qoplashdan  oldin  sovutish,  uni  saqlashda  saqlash 

sharoitini  ta’minlaydigan  germetiklikni  ta’minlash  natijasida  uning  yopishqoqligini 

kamaytirilishi mumkin. 

36 

 

Elanish. Elanish - bu o’g’itni solishda tuproqda bir tekisda taqsimlanishi uchun 

mashinalarning  ta’minlovchi  va  tashlovchi  qurilmalaridan  o’g’itning  tushishni 

belgilaydigan  xususiyatidir.  Tashlovchi  qurilmalarda  o’g’itlarning  bir  tekisda 

taqsimlanishi  sepiluvchanligi  (xarakatchanligi)  orqali  aniqlanadi.  Zamonaviy 

mashinalar  bilan  o’g’itlarni  solishda  ularning  bir  tekisda  taqsimlanishi  o’g’itlarning 

donadorlik  (fraktsiyali)  tarkibiga  borliq  bo’ladi.  Donachalarniig  mustaxkamligi. 

Donachalarning  mustaxkamligi  o’g’itlarni  tashish,  saqlash  va  tuproqqa  solishdagi 

donadorlik darajasining saqlanishidir. U namlikka, kristallarning joylashish o’lchami, 

shakli va zichligiga, boshqa yuzalarga ishqalanish tabiatiga va xokazolarga borliqdir. 

Donachalarning  mustaxkamligi  dinamik  mustaxkamlik  ishqalanishga  mustaxkamligi 

va  statik  mustaxkamlik  bilan  tavsiflanadi.  Dinamik  mustaxkamlik  ma’lum 

balandlikdan  tashlanganda  donachalarning  maydalanishi  soni  bilan;  donachalarning 

ishqalanishga  mustaxkamligi  -  ishqalanishi  tekshirilganda  xosil  bo’ladigan  kukun 

ulushi bilan tavsiflanadi. Statik mustaxkamligi ularni bir tekislik bo’yicha kesishdagi 

mustaxkamlik  chegarasi  bilan  tavsiflanadi.  Tabiiy  og’ish  burchagi.  Sepiluvchi 

materialning  to’kilishi  natijasida  to’plamning  gorizontal  yuza  bilan  xosil  qiladigan 

burchagi  tabiiy  og’ish  burchagi  deyiladi.  Namlik  sig’imi.  Namlik  sig’imining 

chegarasi  o’g’itning  ekish  agregatlaridan  bir  tekisda  tushishini  ta’minlannishdagi 

maksimal  namlik  bilan  tavsiflanadi.  O’g’itlarning  sorbtsiyali  namlik  sig’imi 

o’g’itning  belgilangan  namlik  va  xaroratdagi  xavodan  yutadigan  maksimal  namligi 

bilan  aniqlanadi.  «Buferli»  namlik  sig’imi  o’g’itning  yoyilish  xususiyatini 

yomonlashtirmagan xolda standart o’g’itga qo’shiladigan namlik orqali aniqlanadi. 

 

 

37 

 

Xulosalar 

Kurs ishini yozilish davrida quyidagicha xulosalarga kelindi: 

1. 

Mineral o`g`itlarlar haqida umumiy ma’lumotlar to’plandi. 

2. 

Mineral o’g’itlarni tuproq unumdorligiga ta’siri o’rganildi. 

3. 

O’g’itlar  xaqida  to’plangan  ma’lumotlarga  asoslanib  klassifikatsiyasiyalandi  va 

ayrim mineral o’g’itlar xaqidagi yangi ma’lumotlar keltirib o’tildi 

4. 

Yurtimizda  minerallar  kimyosi  va  o`g`it  ishlab  chiqarish  to’g’risida  axborot 

berildi. 

5. 

Mineral o’g’itlarning fizik-kimyoviy va mexanik xossalari to’liq o’rganildi. 

 

38 

 

Foydalanilgan adabiyotlar ro’yhari 

1.  Шамшидинов  И.  Получение  удобрений  типа  двойного  суперфосфата  из 

фосфоритов Каратау: Автореф. дис. ... канд. техн.наук,-Ташкент, 1994. -25 с. 

2. Уткин И.Н. Металлургия цветных металлов. М.: Металлургия. – 2006 г. 486 с. 

3.  Xasanov  A.S.,  Sanakulov  K.S.,  Yusupxodjaеv  A.A.  Rangli  mеtallar  

mеtallurgiyasi. T. << FAN >>. 2009 y. – 375 b. 

4.  Мирзиёев  Ш.М.  Буюк  келажагимизни  мард  ва  олижаноб  ҳалқимиз  билан 

бирга қурамиз. . “Ўзбекистон” НМИУ, 2017. -485 б. 

5.  Парпиев  Н.А.,  Рахимов  Ҳ.Р.,  Муфтахов  А.Г.  Анорганик  кимё  (назарий 

асослари). - Тошкент, “Ўзбекистон”, 2000.-479 б. 

 

 

 

39 

 

1-kurs talabalari uchun 

KURS ISHINING BAXOLASH MEZONI 

Tabiiy fanlar fakulteti Kimyo yo`nalishi 1-bosqich KM-21-18 guruh talabasi 

______________________________________ning “Noorganik kimyo” fanidan 

kurs ishi ximoyasi uchun baholash

  

M E Z O N I 

№ 

Kurs ishining darajasi 

Baho 

To`plagan 

bahosi 

1 

Xajmi va sifati, rasmiylashtirish, tushuntirish, hajmi 4-6 ming so`z 

hajmida bo`lishi kerak: 

 

A) talabga javob beradi 

5 

 

 

B) talabga javob berishi to`la emas 

4 

 

 

C) rasmiylashtirish sifatli emas 

3 

 

2 

Olingan natijalarni yangilik va ishonchlilik darajasi: 

 

 

 

A) yangi va ishonchli 

5 

 

 

B) ilgari olinganga qiyoslangan 

4 

 

 

C) ishonchlilik to`liq emas 

3 

 

3 

Adabiyotlardan foydalanish: 

 

 

 

A)  Xorijiy,  O`zbekiston  Respublikasi  ilmiy  jurnallari,  monograflar, 

Internet materiallaridan etarli miqdorda 

5 

 

 

B) ilmiy adabiyotlardan etarli foydalangan 

4 

 

 

C) faqat darslik o`quv  qo`llanma, metodik ko`rsatmalar, ma`ruza 

3 

 

4 

Himoya (ma`ruza) qilish: 

 

 

 

A) a`lo 

5 

 

 

B) yaxshi 

4 

 

 

C) qoniqarli 

3 

 

5 

Taqrizda tavsiya qilingan baho:  

 

 

 

A) a`lo 

5 

 

 

B) yaxshi 

4 

 

 

C) qoniqarli 

3 

 

 

KURS ISHI bo`yicha  yig’ilgan yakuniy baho 

 

 

 

Izox:   Har bir band bo`yicha aniqlangan baho doiraga olib chiqiladi va umumiy yig’ilgan bahoni  

5 ga bo’linadi. Talabaning kurs ishi bo`yicha  to`plangan  bahosi ______ 

  

Kurs ishi himoya komissiyasi raisi:        

     ____________            D.S.Xolmatov      

Kurs ishi himoya komissiyasi raisi o’rinbosari: ____________            G’.O.Mamajanov 

   A`zolari:       

 

 

     ____________            M.T.Murodov     

 

 

 

     ____________            Sh.A.Sulaymonov      

 

 

 

     ____________            A.Abdunazarov     

      

 

 

     ____________            A.Abdulhayev  

  Kotib:    

 

 

     ____________            A.Q.Nuritdinov      

 

 

 

 

 

 

“______”_______________2019 yil 

40 

 

2-kurs talabalari uchun 

KURS ISHINING BAXOLASH MEZONI 

Tabiiy fanlar fakulteti Kimyo yo`nalishi 2-bosqich KM-21-17 guruh talabasi 

______________________________________ning “Noorganik kimyo” fanidan 

kurs ishi ximoyasi uchun baholash

  

M E Z O N I 

№ 

Kurs ishining darajasi 

Baho 

To`plagan 

bahosi 

1 

Xajmi va sifati, rasmiylashtirish, tushuntirish, hajmi 4-6 ming so`z 

hajmida bo`lishi kerak: 

 

A) talabga javob beradi 

20 

 

 

B) talabga javob berishi to`la emas 

17 

 

 

C) rasmiylashtirish sifatli emas 

14 

 

2 

Olingan natijalarni yangilik va ishonchlilik darajasi: 

 

 

 

A) yangi va ishonchli 

20 

 

 

B) ilgari olinganga qiyoslangan 

17 

 

 

C) ishonchlilik to`liq emas 

14 

 

3 

Adabiyotlardan foydalanish: 

 

 

 

A)  Xorijiy,  O`zbekiston  Respublikasi  ilmiy  jurnallari,  monograflar, 

Internet materiallaridan etarli miqdorda 

20 

 

 

B) ilmiy adabiyotlardan etarli foydalangan 

14 

 

 

C) faqat darslik o`quv  qo`llanma, metodik ko`rsatmalar, ma`ruza 

14 

 

4 

Himoya (ma`ruza) qilish: 

 

 

 

A) a`lo 

20 

 

 

B) yaxshi 

17 

 

 

C) qoniqarli 

14 

 

5 

Taqrizda tavsiya qilingan ball:  

 

 

 

A) a`lo 

20 

 

 

B) yaxshi 

17 

 

 

C) qoniqarli 

14 

 

 

KURS ISHI bo`yicha  yig’ilgan yakuniy ball 

 

 

 

Izox:   Har  bir  band  bo`yicha  aniqlangan  ball  doiraga  olib  chiqiladi  va  umumiy  yig’ilgan  bahoni  

qo’shiladi. Talabaning kurs ishi bo`yicha  to`plangan  balli ______ 

  

Kurs ishi himoya komissiyasi raisi:        

     ____________            D.S.Xolmatov      

Kurs ishi himoya komissiyasi raisi o’rinbosari: ____________            G’.O.Mamajanov 

   A`zolari:       

 

 

     ____________            M.T.Murodov     

 

 

 

     ____________            Sh.A.Sulaymonov      

 

 

 

     ____________            A.Abdunazarov     

      

 

 

     ____________            A.Abdulhayev  

  Kotib:    

 

 

     ____________            A.Q.Nuritdinov      

 

 

 

 

 

 

“______”_______________2019 yil