Kurs loyihasi mavzu: Neftni qayta ishlash jarayonida issiqlik almashtirgichlarni avtomatlashtirishda raqamli rostlagichlarni qo’llash. Bajardi: 55-19 guruh talabasi Abdunazarov G’. Qabul qildi: Mamatov O

Zmeevikli issiqlik almashinish qurilmalari.
Bu turdagi qurilmalar tsilindrsimon qobiq ichida joylashgan spiralsimon zmeevikdan iborat. Bunda zmeevik asosan 25-75 mm li trubalardan tayyorlanadi. Zmeevik trubalaridan gaz yoki bug’ harakatlanadi (6- rasm).
Suyuqlik bilan to`ldirilgan idishning hajmi katta bo`lgani va idish ichidagi suyuqlikning tezligi juda kichik bo`lgani uchun zmeevikning tashqi devori tomonidagi bug’ bilan suyuqlik orasida issiqlik berish koeffitsienti ham kichik bo`ladi.
Qurilmaning hajmini kamaytirish va suyuqlikning tezligini oshirish uchun uning ichiga stakanga o`xshash idish joylashtiriladi.
Agar issiqlik tashuvchinig miqdori katta bo`lsa, bir necha parallel sektsiyalardan iborat bo`lgan zmeeviklar o`rnatiladi.
Sektsiyalar bunday parallel ulanganda, muhitning tezligi va harakat yo`li kamayishi natijasida qurilmaning gidravlik qarshiligi ham kam bo`ladi. Bu qurilmalarda isitilayotgan suyuqlik asosan kichik tezlikda harakatlanganligi sababli zmeevik devoridan issiqlik erkin konvektsiya usulida o`tkaziladi.
Ularning kamchiligi shundaki, issiqlik almashinish yuzasi va issiqlik berish koeffitsienti nisbatan kichik, lekin ularni ta`mirlash oson.



6- rasm. Zmeevikli isitkich
3.1Jarayonni boshqarish uchun kerarli bo’lga datchiklar harakteristikasi
Termojuftlik

Termopara — temperatura datchigi. Har xil jinsli oʻzaro ulangan elektr oʻtkazuvchi 2 element (odatda, metall yoki yarimoʻtkazgich)dan iborat. Ishi Zeyebek effektiga asoslangan. Oʻtkazgich elementlarining kontaktlari (odatda, kavshar choki) turli trada boʻlsa, termopara zanjirida termoelektr yurituvchi kuch (e. y. k.) vujudga keladi, bu elektr yurituvchi kuchning kattaligi „issiq“ va „sovuq“ kontakt lar temperaturasi farqiga hamda termoelektrodlar sifatida ishlatilgan materiallarning tabiatiga bogʻliq boʻladi. Termopara bilan 4 K dan 3800 K gacha oraliqdagi tralar aniklanadi.
Bosim o'lchagich
suyuqlik va gaz bosimini o'lchash uchun asbob. Nozik elementning konstruktsiyasiga qarab, suyuqlik, piston, deformatsiya va prujinali bosim o'lchagichlari (quvurli, diafragma, ko'rfaz) mavjud. Mutlaq bosim o'lchagichlari mavjud - ular mutlaq bosimni noldan (to'liq vakuumdan) o'lchaydilar, o'lchagichli manometrlar - har qanday tizimdagi bosim va atmosfera bosimi o'rtasidagi farqni o'lchaydilar, barometrlar(atmosfera bosimini o'lchash uchun), differensial bosim o'lchagichlari (har biri atmosfera bosimidan farq qiladigan ikkita bosim o'rtasidagi farqni o'lchash uchun)

vakuum o'lchagichlar(nolga yaqin bosim o'lchovlari uchun) - vakuum texnologiyasida. Bosim o'lchagichning asosiy strukturaviy elementi sezgir element bo'lib, u asosiy bosim o'tkazgichidir. To'g'ridan-to'g'ri o'qishga ega bo'lgan bosim o'lchagichlardan tashqari, birlashtirilgan pnevmatik yoki elektr chiqish signallari bo'lgan masshtabsiz bosim o'lchagichlari boshqaruv tizimlarida, turli texnologik jarayonlarni avtomatik tartibga solish va boshqarishda keng qo'llaniladi.