Kurs loyihasiga tushuntirish xati

Fermani loyihalash va xisoblash


Talab qilinadi: Fermani qismlaridagi kuchlarni va qism yuzalarini hisoblash:


Boshlang‘ichma’lumotlar:

Ferma uzunligi:		l = 28 m
Tugunlar orasidagi masofa:		b = 3,5 m
Ferma balandligi:		h1 = 2,8 m,
Qor yuki:		S0= 0,7 kN/m^2
Hisobiy qarshilik:		Ry=26 kN
Fermani qadami:		S= 9 m
Bino uzunligi:		H=54 m

8. 
   Bino isitiladi,fermaningbog‘lanishisharnirli. Fermani hisobi va uning qismlarini loyihalash kuyidagi bosqichlardan iborat:
   

1.Fermani geometrikchizmasinianiqlash.



2. Yuklarni aniqlash.

Fermani qismlariga doimiy va vaqtli yuklardan tashqari, fermaning o‘z og‘irligidan tugunlardan va tom qatlamida xosil bo‘ladigan yuklar xam ta’sir etadi.

Ushbu misolda vaqtli yuk sifatida qor qatlamidan xosil bo‘lgan yuk qabul qilinadi.
Fermaning 1m² gorizontal yuzadagi me’yoriy og‘irligini quyidagi formula bilan aniqlaymiz.


q = k l= 0.01 28= 0.28 kN/m²

k=0.01 kN/m – ferma og‘irligi koeffitsienti.

Koeffitsienti k payvandli (svarkali) fermalarda xisobga olinadi
Fermaga ta’sir etayotgan yuklarni jamlash

№	Yuklar	Me’yoriy yuk. kN/m^2	Yuk bo‘yicha mavsumiy koef.	xisobiy yuk. kN/m^2
	Doimiy yuklar.
1.	Metal profil 80x80	0.264	1.1	0.29
2.	20x20profil	0.08	1.1	0.088
3.	Issiklik o‘tkazmaydigan qatlam	0.2	1.2	0.22
4.	Sendvich panel	0.18	1.2	0.216
5.	Po’lat konstruksiya o’zog’irligi:	0.328	1.2	0.394
Jami:		1.052		1.208

Fermaning 1m uzunligiga tushayotgan hisobiy yuk:

= S = 9 = 10.872 kN/m²
Qoryuki: kN
10.872 3.5 = 38.1kN
= b = 0.98 3.5 = 3.43
F = Fp + Fk = 38.1 + 3.43 = 41.6

Qurilgan Maxwel Kremoni diagrammasi bo’yich a elementlardan paydo bo’ladigan ichki kuchlar aniqlanadi.

Maxwel – Kremoni diagrammasini qurishning eng qulay usuli, fermadagi ixtiyoriy bir elementni gorizontal tekislikka nisbatan necha gradusda turganligini aniqlab, shu elementlardan aniqlangan gradus o’lchamni Maxwel – Kremoni diagrammasiga joylashtiramiz.
Fermaning tepa qismida joylashgan elementi = da turibdi, shu elementni diagramma ga vertikal holatda ketma-ketlikda element bilan qancha oraliqda turgan bo’lsa, shunday oraliqda joylashtiriladi.Fermaning 2-elementi = da, shu element diagrmmadagi elementdan H tekislik acha yurgiziladi va shutarafdagi boshqa elementlar diagrammaga joylashtiriladi. Joylashtirilgan ementlarning o’lchamlari aniqlanib fermaga tushib turgan yuklarning qiymatlariga ko’paytirilib aniqlanadi.
oraliq o’lch anib hisoblangan qiymat fermaga tushib turgan yuk qiymatiga ko’paytiriladi








Fermani qismlaridagi kuchlarni aniqlash

1. 
   Fermani 1:50 mashtabda chizamiz.
   
2. 
   Tashqi kuchlarni qo‘yib, berk va ochiq maydonlarni belgilab olamiz.
   
3. 
   Kuchlar ko‘p burchagini ko‘rayotganda chizmada tashqi kuchlarni soat strelkasi bo‘yicha joylashtiramiz.
   
4. 
   Fermaga ta’sir qilayotgan kuchlar oldingi maydonning belgisini kuchning boshlanishi, kuchdan keyingisini oxirgisi deb qabul qilamiz.
   
5. 
   Ferma qismlaridagi kuchlarning tugun kesish usuli bilan aniqlaymiz va shunday tugun tanlaymizki, undagi noma’lumlar soni ikkitadan ortiq bo‘lmasin.
   
6. 
   Kuchning ishorasini aniqlash uchun chizmaga qaraymiz. Agar kuch tugunga yo‘nalgan bo‘lsa, siqilishga va aksincha teskari yo‘nalgan bo‘lsa, cho‘zilishga ishlaydi.
   

Ferma qismlarining kesim yuzalarini tanlash

Kesim yuzalarini tanlashni po‘latning markasini belgilashdan boshlaymiz.

Fermaning asosiy qisimiga markasi 18PS GOST 235-70-79 bo‘lgan po‘latni qabul qilamiz. Bu po‘latning xisobiy qarshiligi:
Fasonka uchun markasi 18PS bo‘lgan va xisobiy qarshiligi R_y = 26 kN/sm² bo‘lgan po‘lait qabul qilamiz.