Laboratoriya ishi №2. Chiziqli siljishlarni sigʻimli oʻzgartkichlar yordamida oʻlchash Ishdan maqsad

Amaliy qism:
Chastotani o'zgartirish kondensatori - O'zgaruvchan maydon TK294 va TK294H ni yig'ing va 1-rasmda ko'rsatilgan sxemani yig`ing.

1-rasm.

Pastki "tashqi sozlash moslamasi" rozetkasi OV ga ulangan va TK294H dagi chap rozetkaga, ya'ni kondansatör korpusiga ulangan bo'lishi kerak.

SW9 kalitini "C" holatiga o'rnating.
Siljitgichni 45 mm ga o'rnating, shunda po'lat o`q sig'imli o`zgartkichning yarmida joylashgan bo'ladi.
Generator chastotasini chiqish signali 465 kHz bergunga qadar o'rnating:.
Siljitgich holati va tebranish chastotasi ko'rsatkichlari oling va ularni 1-jadvalga kiriting.
1-jadval

siljitgich holati (mm)	chastota (kHz)
20
25
30
35
40
45
50
55
60
65
70

Natijalaringizdan foydalanib, millimetrli qog'ozga joylashish va chastota grafigini tuzing.

O`zgartkichning sig'imini aniqlash uchun quyidagi formuladan foydalaniladi:

Endi ε_o, ε_r doimiy, lekin "a" markaziy o`qning kiritish masofasiga qarab o'zgaradi. Tsilindrning "a" yuzasi quyidagicha aniqlanadi:

a = π x diametr x uzunlik
Shuning uchun yuza uzunlikka to'g'ridan-to'g'ri proportsionaldir (bu holda markaziy o`qni joylashgan masofasiga).
Shunday qilib, o`zgartgichning sig'imi Cx markaziy o`q joylashgan x masofaga to'g'ridan-to'g'ri proportsional bo'lishi kerak.
ya'ni Cx = kx bu erda k doimiy
Ushbu ifodani rezonans chastotasi formulasiga almashtirish quyidagini beradi:

bu erda C - ostsillografdagi ichki sig'im.

Shunday qilib, doimiy L uchun rezonans chastotasi Cx « C bilan ta'minlangan o`zgartkichning o`qini joylashish masofasining kvadrat ildiziga teskari proportsionaldir.
Biz bilamizki, rezonans chastotasi quyidagi ifodadan hisoblanadi:

Bu F-ilovada rasman isbotlangan, bunda agar Cx «C bo'lsa, chastotaning o'zgarishi sig'imning o'zgarishi bilan deyarli chiziqli ekanligi ko'rsatilgan.
Shunday qilib, o'zgaruvchan maydon uchun kondansatör novda kiritish chuqurligi bilan deyarli chiziqli.


Nazorat savollari:
1-savol. Grafik qanday shaklga ega?
2-savol. Ushbu munosabat sizning grafigingizda olingan to'g'ri chiziq qonunini berishi kerakmi?
3-savol. Nima uchun to'g'ri chiziq xosil bo`lgan deb o'ylaysiz?
4-savol. Sig'imning o'zgarishi sababli grafik qanday shaklga ega?