Laboratoriya ishi 2 Karbyuratorli dvigatellarning batareyali va kontakt tranzistorli o‘t oldirish tizimlari tuzilishi va ishlashini o‘rganish

Dvigatelga yondirishni ilgarilatish burchagini (yondirish momentini) urnatish

Dvigatelni turli ishlash jarayoniga tegishli makbul yondirishni ilgarilatish burchagi buladi. Agar yondirishni ilgarilatish burchagini mikdori kuprok bulsa (ranee zajiganie), aralashmani alangalatish porshenni YUCHNga ancha etmasdan sodir buladi. Natijada kengayayotgan gazlarni bosimi porshenni xarakat yunalishiga karama-karshi ta’sir kiladi, buni engish uchun ma’lum energiya sarflanadi va dvigatelni foydali kuvvati kamayadi.

Agar yondirishni ilgarilatish burchagini mikdori kam bulsa (pozdnee zajiganie) aralashmani alangalatish porshenni YUCHNga chikib bulib, kaytayotganida sodir buladi, ya’ni xajm kupaya boshlaganida uchkun beriladi va aralashmani xammasi yonib ulgira olmaydi, natijada bu xolatda xam foydali kuvvat kamayib ketadi. SHuning uchun yondirishni ilgarilatish burchagini tugri urnatish katta axamiyatga ega.

Avtomobil dvigateliga yondirishni ilgarilatish burchagini tugri urnatish uchun kuyidagi operatsiyalarni bajarish kerak:

• 
  dvigatelni tayyorlash;
  
• 
  uzgich-taksimlagichni tayyorlash;
  
• 
  uzgich-taksimlagich yuritmasini dvigatel bilan tugri ulanishi kerak;
  
• 
  yondirishni ilgarilatish burchagini urnatib bulingandan keyin tekshirish.
  

Birinchi operatsiya – dvigatelni birinchi svechasini uz joyidan burab olib urniga namlangan kogoz tikin kuyiladi. Tirsvkli valni aylantirib kogoz tikin joyidan otilib chikishi bilan tuxtatiladi. Sung tirsakli val juda asta aylantirib dvigatelni old kismidagi kuzgalmas belgi bilan tirsakli val shkividagi belgini bir biriga tugri keltiriladi. Porshenni bu xolati ushbu silindrga uchkun berish momentini kursatadi

Ikkinchi operatsiya – avval joyidan olinib texnik xizmat kursatilgan uzgich taksimlagich uz joyiga urnatilib korpusi chap yoki ung tomonga aylantirib kontaktlar xolatini ajralish momentiga olib kelamiz. Bu xolatni anik topish uchun nazorat lampasidan foydalanamiz. Lampochkaga ulangan simning bir uchini ut oldirish tizimining birlamchi zanjiriga ulaymiz (yondirish galtagini nomlanmagan simidan uzgich taksimlagich korpusiga borgan simga), ulangan simning ikkinchi uchini avtomobil massasi bilan ulanadi. YOndirish kalitini yokib uzgich-taksimlagich korpusini nazorat lampochka yongungacha burab keyin korpusni shu xolatda kotirib kuyamiz. Uchgich-taksimlagichni bu xolati kontaktlar ochilishi momentiga tugri keladi. Bu xolatda rotorni tok uzatkichi kopkokni birinchi silindrga beradigan yukori kuchlanishli sim uyasiga karab turishi kerak.

Uchinchi operatsiya - uzgich-taksimlagich korpusini maxkamlab bulgandan sung taksimlagich kopkogi uz joyiga kuyiladi va kolgan simlarni dvigatel silindrlarini ishlash tartibi buyicha uz uyachalariga urnatiladi.

Turtinchi operatsiya – tekshirish operatsiyasi bulib, tirsakli valning ikki marta, nazorat lampasi yongunicha aylantiriladi va lampa yonishi bilan dvigatelni old tomonidagi kuzgalmas belgi bilan tirsakli valning shkividagi belgi bir-biriga tugri kelishligini aniklanadi. Agarda belgilar bir-biriga tugri kelmasa uzgich-taksimlagich korpusini bushatib lampa yonishiga belgilar tugri kelishligi ta’minlanadi.

Beshinchi operatsiya – yondirishni ilgarilash burchagini tugri urnatilganligini avtomobilni xarakatida tekshiriladi.

Avtomobil dvigateli ut oldirilib tegishli gradusgacha kizdiriladi (80…80%). Gorizontal tekis yul tanlanib unda tugridan-tugri uzatmada engil avtomobillarda 60-70 km/soat, yuk avtomobillarda 40…50 km/soat tezlik bilan xarakatlanganida drossel zaslonka pedalini (akseperator) keskin bosiladi:

• 
  agar shunda dvigatelda shovkin paydo bulib 3…4s ichida yukolsa yondirish momenti tugri urnatilgan;
  
• 
  agar shovkin paydo bulib pedalni kuyib yubormaguncha yukolmasa yondirish momenti ancha ilgarirok urnatilgan (ranee zajiganie), oktan-korrektorni 1…2 shkala bulimiga minus «-» tomonga surib kuyish kerak;
  
• 
  agarda dvigatelda shovkin mutlako paydo bulmasa, yondirish momenti kechrok kilib urnatilgan (pozdnee zajiganie), buning uchun oktan-korrektorni 1…2 shkala bulimiga plyus «+» tomonga suriladi.
  

Benzin sifatiga karab oktan-korrektorni xam surish mumkin.