Laboratoriya ishi 2 Karbyuratorli dvigatellarning batareyali va kontakt tranzistorli o‘t oldirish tizimlari tuzilishi va ishlashini o‘rganish

YOndirish galtagi – kuchaytiruvchi avtotransformator vazifasini bajarib, akkumulyator yoki generatordan kiritilgan 12Vli past kuchlanishli tokni galtakdan chikishda 20…24 ming V kuchlanishga aylantirish uchun xizmat kiladi.YOndirish galtagiga 0,35mm kalinligidagi transformatorli bir nechta pulat plastinalardan tashkil topgan uzak urnatilgan.

3-rasm. Batareyali ut oldirish tizimining yondirish galtagi

1-nomlanmagan past kuchlanishli tok simlari ulanadigan kiskich: 2-magnit utkazgich: 3-birlamchi chulgam: 4-ikkilamchi chulgam: 5-izolyator (muxofazalagich): 6-uzak: 7-kojux: 8-kushimcha rezistor: 9-izolyator(muxofazalagich) 10-muxofazalash kariton kogozi: 11-VK kiskichi: 12-VK-kiskichi: 13,14-uchliklar: 15-tok utkazuvchi plastinasimon muxofazalangan simlar.
Uzakga xar bir katlam uralgan sim orasida muxofazalagich kistirmalar kuyib 18…25ming uramli ikkilamchi chulgam joylashtiriladi. Uning ustidan 220…300 uram birlamchi chulgam uralib joylashtiriladi.Birlamchi va ikkilamchi chulgamlar sonidan ma’lumki transformatsiya koeffitsienti 62…80 teng (18…25): (220…300)

Birlamchi chulgam uramlarini ust tamonta uralganligi uni yaxshirok sovitilishini tazminlaydi. Birlamchi chulgamni tashkil kiluvchi mis simning kalinligi 0,52…0,86mm ni, ikkilamchi chulgam urmidagi mis simning kalinligi 0,07…0,09mm ni tashkil kiladi. Kojux 7 tagiga (3-rasm) magnit utkazgich 2 urnatilgan. Izolyator 5 xamda karbolit materialidan yasalgan kopkok 12 uzak va kojuxni bir-biridan muxofaza kiladi. YOndirish galtagini ichki xajmi transformator moyi bilan tuldiriladi va umumiy muxofazalovchi bulishi bilan birga issiklikni tashki muxitga kiska vaktda chikarib yuborilishiga imkon beradi.

YUkori kuchlanishli markaziy sim urnatiladigan uchlik 13 ga ikkilamchi chulgamni bir uchi ulanadi, ikkinchi uchi birlamchi chulgamni bir uchiga ulanib, ikkisi xam nomlangan kiskich 1 ga chikariladi. Ikkilamchi chulgamni boshka uchi 1,0…1,9 Om karshilikli kushimcha rezistor 8 ga ulanadi. Endirish galtagi akkumulyator batareyasida dvigatelni yurgazib yuborishda buladigan 6…8V kuchlanishli tokda ishlashga muljallangan. Dvigatel ut olib ishlab keygandan sung tngishli kuchlanishni kushimcha rezistor tazminlayda, dvigatelni yurgazib yuborish esa uning ikki uchi bir biriga starterni elektr yuritmasi kontaktlari yordamida tugridan –tugri ulanib elektr toki rezisitor orkali utmasdan yondirish galagigani birlamchi chulgamiga yunaltiriladi. Ayrim rusumli yondirish galitaklarida ushbu rezisitor urnatilmaydi.(transistorli tizimlarda).