Laboratoriya ishi №9 Misning elektrokimiyoviy ekvivalentini va Faradey sonini aniqlash

---

LABORATORIYA ISHI № 9 
Misning elektrokimiyoviy ekvivalentini va Faradey sonini aniqlash. 
 
ISHNING MAQSADI: 
elektroliz 
qonunlarini 
organish, 
misning
elektroximiyaviy ekvivalentini, Faradey sonini va 
elektronni zaryadini tajribada aniqlash.
 
 
 
 
NAZARIY MA’LUMOT 
Eritilganda yoki suyultirilganda molekulalari ionlarga parchalanib ketadigan 
moddalar elektrolitlar deb yuritiladi. Molekulalarning bu tarzda parchalanishi 
elektrolitik dissotsiatsiya deyiladi. Tuzlarning kislotalarning hamda ishqorlarning 
suvdagi eritmasi va suyultirilgan tuzlar elektrolitlarni tashkil qiladi. 
Elektrolitlardagi tokni ionlarning tashki elektr maydonidagi harakati yuzaga 
keltiradi. Shu sabali, metallarning elektronli ohtkazuvchanligidan farqli tarzda, 
elektrolitlarning elektr otkazuvchanligi ionli otkazuvchanlik deb yuritiladi. 
Elektrolitar orqali ohzgarmas tok utganda elektrodlarda elektrolitlarning tarkibiy 
kismlari ajraladi. Bu xodisa elektrolit deyiladi. 
Elektrolitga ikkita (metall yoki kumir) elektrod kiritib, ularni ohzgarmas 
kuchlanish manbaiga ulansa (ohzgarmas tashki elektir maydoni hosil Qilinsa) elektir 
kuchlari tasirida ionlar tartibli harakatga keladi. Manfiy ionlar(aniionlar), anod 
tomonga, musbat ionlar (katioinlar) esa katod tomonga harakatlanadilar. 
Elektrodlarga (anod va katodga) yetib borgan ionlar zaryadsizlanadilar: 
anionlar uzlaridagi ortikcha elektronlarni anodga beradilar, kationlar esa katoddan 
yetishmagan elektronlarni olib, tiklanadilar. 
Maslan, eritilganda Cu
SO
4
mis kohporosning molekulalari musbat Cu
++
hamda 
manfiy SO
– –
ionlarga dissotsiyalanadilar. Bu ionlardan tashkari, eritmada yana 
suvnnig H
+
vodorod ionlari hamda OH
-
gidroksilgh ionlari bohladi. 
Misning Cu
++
ionlari vodorodning H
+ 
ionlariga nisbatan osonrok 
zaryadsizlanadilar, shu sabbali tok utganda katodda mis ajraladi: 
Cu
++
+ 2e
--
= Cu 
SO
4
- - 
ionlari esa OH ionlariga nisbatan kiyimnrok zaryadsizlanadilar. SHu sababli 
eritma orqali tok utganda anod oldida gidrooksilgh ionlari zaryadsizlanib, kislorod 
ajraladi: 
2 OH
- -
- 2e = H
2 
O + O, 20 → 0
2