Laboratoriya ishi Zanjirli uzatmalarning konstruksiyasini o‘rganish

9.3-rasm. Tishli zanjirli uzatmaning tuzilishi. 

 

 

Bunday  zanjirlarning  afzalliklari  shundaki  qadami  o‘zgartirilmagan  holda 

plas-tikalar sonini oshirib, zanjir enini talab etilganicha kattalashtirish mumkin. 

SHuning  uchun  bu  xildagi  zanjirlardan  katta  quvvat  uchun  mo‘ljallangan 

uzatmalarda  foydalaniladi.  Tishli  zanjirlar  plastikalari  konstruksiyasi  har  xil 

bo‘ladi.  Palasalar  oralig‘i  asosiy  farqi  ular  uchun  mo‘ljallangan  sharning 

tuzilishidadir.  SHarnirlar  sirpanish  ishqalanish  yoki  dumalanib  ishqalanish 

prinsipi asosida ishlaydigan qilib tayyorlanadi. 

Plastinkalar o‘zaro va zanjirning eni bo‘ylab valik vositasida yig‘iladi. Valik 

o‘qiga 2 ta vkladish o‘rnatiladi. SHarnirlar plastinkalarining o‘zaro ma’lum bur-

chakka burilishiga imkon beradi. Odatda bu burchak 30

0

 ga teng bo‘ladi. U yul-

duzcha  tiplarining  eng  kam  sonini  belgilovchi  faktor  hisoblanadi.  Zanjir 

elementlari hamda yulduzchalar uglerodli yoki legirlangan po‘latlardan (15, 20, 

45 va x.k) tayyorlanadi va eyilishiga chidamliligini oshirish maqsadida ular turli 

usulda termik ishlanadi. 

 

 

---

 

 

 

 

Ishni bajarish tartibi: 

 

1.Zanjirli uzatmaning parametrlarini aniqlash. 

 

2.YUlduzcha tishlar sonini aniqlash. 

 

3.Zanjir zvenolar sonini aniqlash. 

 

4.O‘qlararo masofani o‘lchash. 

 

5.Zanjir uzunligini o‘lchash. 

 

6.Uzatish nisbati aniqlanadi. 

 

7.Zanjir uchastkaning eskizini chiziladi. 

 

8.Aniklagan parametrlar jadvalga yoziladi.