Lim, fan va innovatsiyalar vazirligi termiz davlat pedagogika instituti

OLIY TA’LIM, FAN VA INNOVATSIYALAR VAZIRLIGI
TERMIZ DAVLAT PEDAGOGIKA INSTITUTI
MUSIQIY TA’LIM VA SAN’AT
MAGISTRATURA MUTAXASSISLIGI
2-BOSQICH MAGISTRANTI O’TASHEVA NODIRA SHOTURAEVNANING “ ” FANIDAN “Ritm va tembr intonnatsion hodisa sifatida”
MAVZUSIDA TAYYORLAGAN
KURS ISHI

TERMIZ-2023
MUNDARIJA:
KIRISH……………………… ……………………………………………………..3
I BOB. RITM VA TEMBR INTONNATSION HODISA SIFATIDA EKANLIGI
1.1. §. Ritm va tembrni o’quvchilar ongida shakllantirish muammo sifatida………..
2.2. §. Musiqiy ritmik faoliyatlarni shaklantirish uslubi…………….......................


II BOB. MUSIQA DARSIDA RITM VA TEMBRNI RIVOJLANTIRSHDA INTERFAOL USULLARDAN FOYDALANISH……………………………………
2.1-§. Musiqa darsida ritm va tembrni rivojlantirishda interfaol usullardan foydalanish amaliy jihatlari……………………………………………………………….
2.2-§. Ritm va tembrni metodlar orqali rivojlantirish jarayoni va natijalari tahlili…….
Xulosa va tavsiyalar……………………………………………………………....
Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati……………………………………………….
Ilovalar……………………………………………………………………………….


KIRISH
Mavzuning dolzarbligi:
Istiqlol sharofati bilan yurtimizda «Ozod va obod vatan, erkin va farovon hayot barpo etish» yo‘lidan borar ekanmiz, jamiyatimizning barcha sohalarida tup o‘zgarishlar amalga oshirilmoqda. O‘sib kelayotgan yosh avlodni har tomonlama mukammal inson qilib tarbiyalash hozirgi kunning eng dolzarb muammolaridan biri bo‘lib turgan bir paytda, xususan, talantlarga pedagogik mahorat sirlarini o‘rgatib borish o‘ta zarurligini hayot taqozo etadi. Bo‘lajak musiqa mutaxassislari yosh avlod ongiga yuksak tuyg‘ularni singdirish, ularda Ona Vatanga muhabbat, go‘zallikga intilib yashash, uni asrash va yaratishga bo‘lgan ishtiyoq uyg‘otuvchi kasb egalari hisoblanadilar. Respublikamiz birinchi prezidenti I.A.Karimov bu noyob kasb egalarining imkoniyatlarini chuqur his qilgan holda, yosh avlodga musiqiy ta’lim berish zarurligiga alohida e’tibor qaratib, ularga zarur shart-sharoitlar yaratib berish haqida maxsus farmon chiqardi. Unda ta’kidlanganidek, «Bolalar musiqa va san’at maktablarini zamonaviy o‘quv va musiqa anjomlari bilan ta’minlash» bugungi kun talablaridan biri bo‘lib hisoblanadi. Bolalar musiqa va san’at maktablarining moddiy va texnik bazasini mustahkamlash, ularning faoliyatini yanada yaxshilash bo‘yicha 2009–2014-yillarga mo‘ljallangan davlat dasturini tayyorlash chora tadbirlari rejalashtirildi. Bu vazifalarni O‘zbekiston Respublikasi prezidenti farmoyishidan kelib chiqqan holda amalga oshirish lozimligi ta’kidlab o‘tildi.
Umumta’lim hamda maktabgacha ta’lim tashkilotlarida musiqa fani bo‘yicha davlat o‘quv standartlari va dasturlarini, darslik va metodik, o‘quv qo‘llanmalarini zamonaviy mezonlar asosida takomillashtirish zarurligi ta’kidlanadi. Musiqiy ta’limning oliy maqsadi: yosh avlodni milliy musiqa merosimizga vorislik qila oladigan hamda musiqa boyligini idrok eta oladigan, yetuk, barkamol, madaniyatli, nafaqat o‘z milliy an’analarini, balki boshqa millatlar madaniyatidan boxabar va bu an’ana, madaniyatlarini hurmat qiladigan qilib voyaga yetkazishdan iboratdir. Bunda nafosat tarbiyasining ahamiyati benihoya kattadir. Nafosat tarbiyasining mazmuni serqirra bo‘lib, musiqa tarbiya eng asosiy o‘rinni egallaydi. Xalq pedagogikasi o‘sib, rivojlanib borayotgan bir davrda xalq musiqiy namunalarini o‘rganish atoqli san’atkorlar ijodidan dars jarayonida keng foydalanish, ritm va tembrning xususiyatlarini o’rganish musiqa o‘qituvchisi oldida turgan dolzarb vazifalardan biri ekanligi ta’kidlanadi. Mazkur kurs ishida mavjud pedagogik vazifalar saqlangan holda, O‘zbekistonga xos milliy qadriyatlar, an’analar, xalq ijodi, musiqani bolalarning idrok etish qobiliyati darajasiga bosqichma-bosqich tadbiq etish nazarda tutiladi. Kurs ishidagi musiqa repertuari jonajon vatanga muhabbat, mehnatsevarlik, tabiatni e’zozlash, do‘stlik, hamjihatlik, rahm-shavqat kabi hislar musiqiy obrazlar orqali idrok etishga qaratilgan va dars jarayonida quyidagi ijrochilik malakalarini shakllantirish zarur. Tovushni to‘g‘ri ohangda ijro etish, musiqa ostida ritmik harakatlarni ifodali bajara olish, cholg‘u asboblarining tovushiga ko‘ra ajrata olish va ularni aniq uslublarda, bolalar cholg‘u asboblarida chalishga o‘rgatishdan iborat.
Hozirga qadar fanda biror ta’limotning bunday tezlik bilan keng ko’lamda tarqalishi kamdan – kam kuzatilgan holat bo’lib, bu narsani uning odamlar, hayvonlar hamda o’simliklar hayotida ustuvor ahamiyatga ega ekanligi bilan tushuntirish mumkin.