Lim vаzirligi toshkеnt dаvlаt iqtisodiyot univеrsitеti b

Qalam narxi va taklifi o`rtasidagi bog`liqlik
Bir birlik qalam narxi (P), so`m	500	1000		1500
Taklif miqdori (Qd), dona	450	600		750

Manba: shartli raqamlar

51
Yuqoridagi 3.4-jadvalda keltirilgan ma′lumotlardan ma′lumki bir birlik qalam narxi (P) 500 so`m bo`lganda qalam taklifi 450, 1000 so`m bo`lganda 600 va 1500 so`m bo`lganda 750 donani tashkil etgan. Bu jadvalda taklif (Q_s) bilan narx (P) o`rtasida to`g`ri bog`liqlik mavjud. Chunki, narx oshishi bilan taklif miqdori ham oshib bormoqda. Jadvalda keltirilgan ma′lumotlardan foydalanib taklif va narx o`rtasidagi bog`liqlikni funksiya orqali ifodalaganda u quyidagicha yoziladi:

Q_d  300  0,3P
Hosil qilingan chiziqli funksiyadagi P va Q_s lardan birining tegishli qiymatini o`rniga qo`yish orqali ikkinchisining qiymatini aniqlash mumkin bo`ladi.
Bu taklif funksiyasi tovar narxiga bog`liq bo`lib, u musbat va o`suvchidir, ya′ni narxning (argument) oshishi taklifning (funksiyaning) oshishiga olib keladi.
Endi 3.4-jadvaldagi ma′lumotlarni grafikning tegishli o`qlariga joylashtirib, taklif funksiyasi grafigini hosil qilamiz (2.9-rasm).
1500 S

Q_S  300  0,3P
1000

500
450 600 750 Q