М а з м у н ы I. Улы7ма б5лим

ЖЕКЕ КОМПЬЮТЕР КЛАССИФИКАЦИЯСЫ.

Жеке компьютерлер (ЖК)-81мме ушын 3олланы7да универсаллы3 талапларды 3анаатлантыры7, бир адам пайдаланату2ын микро ЭЕМ-Лардир. ЖК-лер 81мме ушын универсаллы3 талапларын 3андыры7 ушын т5мендегилерге ийе болы7ы лазым.

— индивидуал харидар ушын ту7ра келету2ын ба8ада;
— 1тирап му8ит талапларына айрым талапларсыз пайдаланы7 автономлы2ы;

• 
  д6зили7шини4 бас3ары7, п1н, т1лим, турмыс тара7ында турли к5ринислерде 3олланы7шылар2а мосласы7шан.
  
• 
  Пайдаланы7шыны4 айрым к1спий таярсызлы2ы исле7 имканиятын бери7ши операцион тизимлер менен бас3а «дослык» д1ст6рий таминатлары;
  

— исле7шини4 жо3ары д1режеде исенимлилиги (бузылмастан 5000 сааттан арты3 исле7и).
Ма2лы7матларды 3айта исле7и менен байланыслы бир м1селани жа4а 8абар техналогиясы 1тирапында н1тийжели бас3ары7 ушын 3олланату2ын компьютерлерди4 имканиятларын били7 зар6р. Усы имканият 8а33ында билимлер компьютерди4 конфигурациясы талап етеди.

ЖК-лерди конструктив (д6зилиси) имканият3а 3арай т5мендегише су7ретлени7и м6мкин:
К5шпе компьютерлерди4 ЖК-ди4 тез ра7ажланып атыр2ан киши классы. Илимпазларды4 пикиринше 1998-жылы пайдаланы7шыларды4 50% тен к5биреги к5шпе кмопьютерлерден пайдалан2ан болса, 2000-жыл2а келип бул к5рсеткиш 81% тен асты. К5шпе компьютерлерди4 к5пшилиги аккумляторлардан айры3ша (автоном) т1минлейди. Олар тарма33а жал2аны7ы 81м м6мкин. Видеоманитор сипатында олар ясси видеопроектли суйы3 кристаллы дисплейлер 3олланылады Суйы3 кристаллы дисплейлар (LCD Liguid Criystal Displey) (актив) 81м (пассив) матрицалы болады. Пассив матрицада экранны4 81р бир элементи (пиксел) координаталы бас3ары7шы сымлар шоффоф сымлар кесилискен жебине жетип келеди.
Актив матрицалы дисплей 3ыйын 81м 3ымбат, быра3 жа3сы сапалы 81мме 7а3ыт, контраст 81м тыны3 су7ретлер берили7и зар6р. К5шпе компьютерлер 81р т6рли: 6лкен 81м а7ыр (15кг шекем), Портатив жумысшы станцияларда 100 грамм келету2ын электрон жазы7 д1птершеси бол2ан к5шпе компьютерлер бар. ПАРТАТИВ ЖУМЫСШЫ
СТАНЦИЯЛАР е4 36дретли 81м 6лкен к5шпе Жк-дир. Олар к5бинесе чемодан т6ринде таярланады 81м а7ызеки тилде «КОШПЕНШИ» деп аталады. Оларды4 конфирациясы к5шпес ЖК-ларда жумысшы стананциялар. конфигурациясына у3сас болып, 800М Гц дан жо3ары бол2ан частаталы, к6шли микропроцессор2а, 128 Мбайттан жо3ары сыйымлы3та2ы тез ядлы, 10 Гигабайт дискли жийындылар2а ийе. Мбайтттан жо3ары видеоадаптерлери бол2ан компьютерлер.
Талап3а 3арай олар тарма3ты т1минле7ши жумысшы станциялар быра3 сырт3ы 3абы2ы (корпусы) к5терип шы2ы7 ушын 3олайлы етип таярла2ан 81м ясси суйы3 криссталлы видеоманитор2а ийе олар 1детте модем 81м СД-ROM лар2а локал 81мде Internet тарма3лары жал2аны7ы м6мкин. «LapTop» т6риндаги портатив компьютерлер «дипломат» т6риндеги киши чемоданлар к5ринисинде таярланады. Оларды4 а7ырлы2ы 5-10 кг 1тирапында болады. Аппарат 81м д1ст6рий т1минат оларды4 жа3сы к5шпес ЖК-лар менен н1тийжели 3арсыласы72а имкан береди.
КОМПЬЮТЕР – БЛОКНОТЛАР (Note Book 81м Sub Note Book, сондай етип оларды Omni Book «81мме жерде дайын» деп те аталады) столда пайдаланату2ын ЖК-ларды4 81мме 7азийпаларын ислейди. Оларды4 онша 6лкен болма2ан китап 81м 3олайлы чемоданы (81р 7а3ыт 3а3па3лы 8алда) к5ринисинде таярланады. %з 31сийетлерине 3арап олар LapTop 3а ылайы3лы болату2ын 5лшеми 81м бир 3атар киши 5лшемдеги оператив 81м дискли яд менен пар3ланады. Компьютер –блокнотларыны4 к5п моделлери байланыс каналына 81м со2ан ылайы3лы есапла7 тарма2ына жал2аны7ы ушын модемлерге ийе 3атнасты т1минлейди. Олар онша 6лкен болма2ан формада суйы3 кристаллы монохром 81м ре4ли Дисплейлерге ийе. Клавиатурасы 81мме 7а3ыт 3ыс3а Tpack Point 81м Tpak Pad т6риндеги манипулятор2а ийе.
№АЛТА КОМПЬЮТЕРЛЕРИ (PalmTop, бул “ала3анда2ы”) деген м1нисти билдиреди.) 300 грамм а7ырлы33а ийе. Типик 5лшемлери жыйнал2ан 8алда 150х 80х 25 ммдир. Олар толы3 т6рде ЖК-лар микропроцессор, оператив 81м улы7ма яд 1детте монохром суйы3 кристаллы дисплей 3олайлы клавиатура к5шпес ЖК-2а 8абар алмасы7 ма3сетинде жал2аны7 ушын порт б5лимлерине ийе.
ЭЛЕКТРОН СЕКРЕТАРЛАР (PDA–Personal Digital Assistent олар 81р 7а3ыт Hand Help―3ол ж1рдемшиси деп те аталады.) 3ол2а компьютерлер т6рине ийе (ауырлыгы 0,5-кг дан арты3 емес) быра3 Palm Top 2а 3ара2анда ке4 функционал имканиятлар2а ийе (тийкарынан: атлар, адресслер 81м телефон ра3амларды са3ла7шы электрон ма2лы7матлар, к6н т1ртиби 81м ушырасы7лар керекли жумыслар дидизимге алы7 31режетлер жазы7лар 81м бас3алар 8а33ында2ы 8абарды пайда ети7ге 3аратыл2ан аппарат 81м айры3ша д1ст6рий т1минат) айыры3ша темалы, график редакторы, электрон таблицалар таярланады. К5пшилик электрон секретарлар модемлерге ийе 81м бас3а ЖК-лар менен 8абар алмасы7ы м6мкин.
Есапла7 тарма2ына жал2ан2ан электрон почта 81м факсларды алы7 81м оны жибери7 лазым олардан айрымлары 81тте автоматик ра3ам тери7шилерге ийе. Электрон секретарлар жа4а модемлер бас3а компьютер 3урылмалары менен алыстан турып сымсыз 8абар алмасы7 ушын радиомодем 81м инфаракызыл портлар менен безелген.
ЭЛЕКТРОН ЖАЗЫ& Д!ПТЕРШЕСИ (organizer–органайзерлер) №олайлы компьютерлерди4 «е4 женил классы»на киреди (бул класс3а олардан тыс3ары калькуляторлар, электрон (перевочик) лер 8.т.б киреди); оларды4 а7ырлы2ы 200 граммнан аспайды. Органайзерлер пайдаланы7шы т1репинен д1ст6рлестирилмейди, быра3 сыйымлылы2ы яд3а ийе. О2ан з1р6рли 8абарды жазы7 81м оны4 ж1рдеминде айры3ша тема, жумыс 8атлары битим, шартнамалар темасы, к6н т1ртиби 81м жумыс ушырасы7ларна тийисли темалар са3ланы7ы м6мкин.