M s h. Nurmatova, s h. T. Xasanova, D. E. Azimova ustaxonada amaliy

B o la la r b o sh m o q c h a si. J u n y o k i o d d i y i p d a n h ali y u r a
o lm a y d ig a n b olalar u c h u n b o s h m o q c h a to 'q ish m u m k in . B osh- 
m o q c h a n i n g uzunligini bilish u c h u n o 'l c h o v olish: q o g 'o z ustiga 
o y o q n in g tagini tu sh u rish kerak. Ish b o s h m o q c h a t u m s h u g 'i n i
t o 'q i s h d a n boshlanadi. O ltita h a lq a d a n iborat zanjir to 'q iy m iz . 
Z a n jirn i m a h k a m la s h im iz kerak. B u n in g u c h u n yetak c h i halqali 
ilgakni c h e tid a n ikkinchi halqaga q a d a y m iz va ustam asiz u stu n c h a
t o 'q i y m iz . Z a n jir b o 'y la b y a n a t o 'r t t a u s t u n c h a t o 'q i b , oxiriga 
y etk az am iz. 2—3 ta havo halqasi t o 'q i b , zanjir t o 'q i s h n i q a r a m a -
q a r s h i t o m o n d a n d a v o m e t t i r a m i z . S o 'n g r a ik k in c h i q a t o r g a
o 't a m i z va 2—3 ta havo halqasi b o r jo y g a c h a to 'q iy m iz . Avvalgi 
q a to rg a q a r a g a n d a , b u q a t o r d a h a m 2 - 3 ta halq a q o 's h a m i z .
B o s h m o q c h a t u m s h u g 'i d a n b o s h la b u n in g yuza ch iz ig 'in i hosil 
qilish u c h u n sh u n d a y qilinadi. H a lq a q o 's h is h b o s h m o q c h a n i n g
y u z a t o m o n i d a n 2—3 havo halqasi t o 'q i s h hisobiga b o 'la d i. Bu 
h alq ala rg a h a r bir q a t o r bilan ik k ita d an q o 's h i m c h a u s ta m a siz
u s t u n c h a to'q iy m iz . Y uza qarshisidagi qismi oyoq kafli hisoblanadi. 
B u n d a b o s h m o q c h a p a y p o q s i n g a r i , y a ' n i b o s h m o q c h a n i n g
t u m s h u g 'i n i to 'q ig a n d a g i d o ira b o 'y i c h a to 'q ilad i. S o 'n g r a ipni 
u z m a s d a n , b o s h m o q c h a n i n g o r q a s i n i t o ' q i s h g a k i r i s h a m i z .
B o s h m o q c h a n in g q o 'n ji c h u q u r r o q b o 'lishi u c h u n , a w a l 10 ta 
h a v o halqasi t o 'q i b olish kerak, s o 'n g r a ilgakni teskari t o m o n g a
aylantirib, u c h in ch i h a lq ad a n b oshlab ustam ali ustu n ch a y o rd a m id a
za n jir to 'q iy m iz . S o 'n g ra b o s h m o q c h a n i n g asosiy qism ini u s t u n c h a
174

---

bilan t o 'q i s h n i d a v o m e ttira m iz . X a lt a c h a n i n g q is m in i t o 'q i b
b o 'lib , y a n a 10 ta havo halqasi t o 'q iy m iz , u b o s h m o q c h a n i n g
ikkinchi t o m o n i d a n orqasini to 'q is h u c h u n kerak b o 'lad i. Ilgakni 
teskari t o m o n g a aylantirib, u s tu n c h a usulida zanjir to 'q iy m iz va 
b o s h m o q c h a n in g bu qism ini b u t u n uzunligi b o 'y i c h a to 'q iy m iz .
S hu usulda 12—14 q a t o r to 'q iy m iz , q a t o r soni bo lan in g oyoq 
an d o z a sin in g uzunligiga bog'liq. T o v o n n in g che tla rini tikib yoki 
ilgakda to'qib b iriktiram iz.B oshm oqchani bezash u c h u n uning ustki 
q i s m i n i u s t a m a l i y o k i u s t a m a s i z u s t u n c h a b i l a n t o 'q i y m i z .
B o s h m o q c h a n in g o y o q d a n tushib qolmasligi u c h u n s h n u r t o 'q ib
t o 'p i q d a n yuqoriga o 'tk a z a m iz .