Madaniyatli rahbar; kechirim so’rash; ochiq chehra; stol; telefon; qog’oz

Tayanch iboralar: 
qo’pol, dag’al; muloqot qoidalari asosi; so’z; ravon, qo’llanishdan 
chiqgan, qo’cha so’zlari; san’at; so’z ohangi; qarab boqishlar; imo–
ishoralar. 
Nazorat savollari: 
1. Muloqot qoidalarining asosini nimalar tashqil qiladi? 
2. So’zning ahamiyati nimada? 
3. Biznesmenlarning bir–birlari va hamkorlari bilan muloqot qilishi 
qanday talablarga asoslanadi? 
4. O’zaro rasman munosabatlarda suhbatdoshlarning qaysi xususiyatlari 
hisobga olinadi? 
5. Muomala qilish madaniyati biznesmenlar chehrasiga qanday talablar 
qo’yadi? 
6. Suhbatdoshlarning muomala qilishiga qarab nima to’g’risida 
ma’lumotlar olish mumkin? 
7. Biznesmenlar uchun so’z ohangi qanday ahamiyatga ega? 
8. Biznesmenlar uchun o’zaro va rahbar xodimlar bilan muloqotga 
tushishda qarab - boqishlar qanday ahamiyatga ega? 
9. Fikr va kayfiyatlarning ovozsiz tili deb nimalarga aytiladi va ularning 
biznesmenlar uchun qanday ahamiyati bor? 
10. 
Muloqot qilish davrida biznesmenlar yana nimalarga e’tibor 
berishlari kerak? 
 
6.2. Biznesda munosabat qilishning universal qoidalari va 
biznesmenlarga xos fazilatlar
 
Biznesmenlar faoliyatining o’ziga xos xususiyatlaridan biri shundan 
iboratki, ular biznes yuzasidan har xil madaniyat darajasiga ega bo’lgan, 
turli millat vakillariga mansub o’zlariga o’xshash biznesmenlar va boshqa 
kishilar bilan muloqotga tushishadilar. Muloqot predmeti bo’lgan 
masalalarning ijobiy va tez hal bo’lishi uchun munosabat qilishning 
universal qoidalaridan to’g’ri foydalanishlari va o’zlarining insonga xos 
fazilatlarni esdan chiqarmasliklari kerak. 
Tadbirkor va tijoratchi biznesmenlar o’z faoliyati yuzasidan 
respublikaing boshqa joylariga va chet davlatlarga ham borishlari mumkin. 

---

43 
Chet mamlakatlarga borganda ham shu mamlakatning qonunlariga va 
xalqining urf–odat qoidalariga rioya qilishlari hamda hamkorlari bilan 
munosabat qilish etiket qoidalaridan foydalanishlari lozim, chunki ular 
dunyo xalqlarining barchasiga mansub. Hamkorlar bilan munosabat 
qilishning universal qoidalarining asosiylari quyidagilar hisoblanadi: 
tabassum, xushmuomalalik, sabr–toqatlilik, kamtarlik.