‘‘Magistiratura va kechki ta’lim”fakuteti dekani p f. d pref. J. Karimqulov ‘‘Magistiratura va kechki ta’lim’’

Dasturiy ta’minot- kompyuter tizimining ajralmas bir qismi hisoblanadi. U texnik qurilmalarning logik ishlashini amalga oshiradi. Kompyuter olamining aniq yo’nalishiga qo’llaniladi va dastur ta’minotining aniqlanishi amalga oshiriladi. Kompyuterlar hech qanday jarayonlarni dasturlarsiz aniqlay olmaydi. Kompyuterlar dasturiy ta’minotni aniqlagandan so’nggina ularning ishlashiga zamin yaratadi. Zamonaviy kompyuterlarni dasturlar bilan ta’minlashning minglab dasturli tizimlari yaratilgan bo’lib, ular turli ishlatilish sohalariga qarab ish olib borishadi. Dasturlar orasida tizimli dasturiy ta’minot alohida o’rinni egallaydi va tizimli dasturiy ta’minot tizimi qo’yidagi kotegoriyalarda ish yuritadi.

1. 
   Tizimli dasturlar, turli ko’rinishdagi funksiyalarning bajarilishiga imkoniyat yaratadi, Masalan:
   

• Kompyuter ishchi tizimini boshqarish;

  
  

• Bajarilayotgan axborotlardan nusha olish;

  
  

• Kompyuter qurilmalarining ishga yaroqli yoki yaroqsizligini tekshirish;

  
  

• Kompyuter haqida foydalanuvchilar uchun ma’lumotlar tizimini tashkil etish;

  
  

 Uskunaviy dasturiy ta’minot, kompyuterlar uchun yangi yaratilgan dasturiy ta’minotlarni qo’llab ko’rish va sinovdan o’tkazish mehanizmini shakillantirish.
3. Amaliy dasturlar, foydalanuvchilar kompyuterlardan foydalanishlari vaqtidagi barcha dasturlarni ishga tushurish va ularning ishlashini ta’minlash.
Dasturiy ta’minotni tasniflashda, shuni hisobga olish kerakki, hisoblash texnikasining dadil rivojlanishi va qo‘shimcha kompyuterlar doirasining kenga- yishi natijasida dasturiy ta’minotning evalyutsiya jarayoni keskin tezlashdi. Dasturiy ta’minotning asosiy toifalarini (turlarini), ya’ni operatsion tizimlarni tarjima qilish qurilmalari, amaliy dasturlar paketlarini oldinlari barmoq bilan sanash mumkin bo`lsa, hozirgi vaqtda vaziyat tubdan o‘zgardi. Dasturiy ta’minotning rivojlanishi ham chuqurlashdi (tillarni dasturlash, operatsion tizimlarning tuzilishiga va boshqa jarayonlariga bo`lgan yangi yo`llari paydo bo‘ldi) hamda kengaydi (amaliy dasturlar amaliy dastur bo‘lib qolmasdan mustaqil qiymatga ega bo‘ldi). Bozordagi mavjud mahsulotlar bilan talab qilingan dasturli mahsulotlar orasidagi o‘zaro munosabat juda tez o‘zgardi. Bulardan ko`pchiligi ilgari insonning aqliy imkoniyatlariga bog’liq bo‘lgan hatto klassik (murakkab) dastur mahsuli, jumladan operatsion tizimlar to‘xtovsiz rivojlanayapti va aqliy vazifasi bilan turli ko’rinishlarga taqsimlanmoqda. Bundan tashqari bugungi kunda eskirgan o‘lchovlar bo‘yicha tasniflash juda qiyin bo‘lgan noan’anaviy dasturlar paydo bo‘ldi, masalan,programma-elektron hamsuhbat. Bugungi kunda ma’lum darajadagi dasturiy ta’minot guruhlari vujudga keldi. Masalan:

• Operatsion tizimlar va qobiqlar;

  
  

• Tizimli dasturlashtirish (transliyatorlar, dastur osti kutubxonalari va bekor qiluvchilar);

  
  

• Kompyuter asbob uskuna tizimlarining 

  
  
• 
  Bugungi kunda axborot-kommunikatsiya sohasini rivojlantirishning asosi hisoblangan dasturiy mahsulotlarni ishlab chiqarish milliy iqtisodiyot rivojlanishining muhim sharti sifatida alohida ahamiyat kasb etmoqda. Hayotimizning har jabhasida faol qo‘llanilayotgan axborot almashinuv texnologiyalaridan samarali foydalanish ulardagi dasturiy ta’minotlarning o‘ziga xosligi, ommabopligi va innovatsion yangiligiga bog‘liq. “Axborotlashtirish to‘g‘risida”gi, “Telekommunikatsiyalar to‘g‘risida”gi, “EHM dasturlari va ma’lumotlar bazasini himoya qilish to‘g‘risida”gi qonunlar soha rivojida muhim ahamiyat kasb etmoqda.
  
• 
  Bugun yurtimizda axborot-kommunikatsiya texnologiyalari kirib bormagan sohaning o‘zi yo‘q. Bu esa, o‘z navbatida, softver sanoatining izchil rivojlanishiga keng yo‘l ochmoqda. Xususan, hozirgi kunda mamlakatimizda dasturiy mahsulotlarni yaratish, ishlab chiqarish va joriy qilish bilan shug‘ullanuvchi 260 dan ziyod tadbirkorlik sub’ektlari faoliyat yuritmoqda.
  

Mamlakatimizda dasturiy ta’minot sanoatini shakllantirish va rivojlantirish uchun zarur shart-sharoitlar, sohaga daxldor mustahkam qonunchilik bazasini yaratishga e’tibor qaratilmoqda. Hozirgacha 10 dan ziyod qonun, Prezident va Vazirlar Mahkamasining qator farmon hamda qarorlari qabul qilindi. Dasturchilarni qo‘llab-quvvatlash borasida muntazam chora-tadbirlar amalga oshirilayotir.Prezidentimiz tomonidan joriy yilning 20 sentyabrida imzolangan “Mamlakatimizning dasturiy ta’minot vositalari ishlab chiquvchilarini rag‘batlantirishni yanada kuchaytirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi qarori bu yo‘ldagi navbatdagi muhim qadam bo‘ldi.
Ma’lumki, dasturiy ta’minot yaratuvchilarining asosiy daromadi xodimlarga ish haqi to‘lash, zarur moddiy-texnik bazani muntazam mustahkamlab borishga sarflanadi. Shu ma’noda, qarorga binoan Milliy reyestrga kiritilgan dasturiy ta’minot vositalarini ishlab chiquvchilar 2017 yilning 1 yanvariga qadar muddatda barcha turdagi soliqlar hamda majburiy ajratmalar to‘lashdan, shuningdek, O‘zbekiston Respublikasida ishlab chiqarilmaydigan, Vazirlar Mahkamasi tomonidan tasdiqlanadigan ro‘yxatlar bo‘yicha o‘z ehtiyojlari uchun olib kelinadigan uskunalar, butlovchi qismlar, detallar, uzellar, texnologiya hujjatlari, dasturiy ta’minot vositalariga boj to‘lovlari (bojxona rasmiylashtiruvi yig‘imlaridan tashqari) to‘lashdan ozod qilingani, ayniqsa, e’tiborlidir. Mazkur mablag‘lar dasturiy ta’minot vositalari ishlab chiquvchilarining xodimlarini rag‘batlantirish, moddiy-texnika bazasini rivojlantirish va mustahkamlashga yo‘naltiriladi.
Hozirda davlat hokimiyati va boshqaruvi organlari dasturiy mahsulotlarning faol iste’molchisi hisoblanadi. Keyingi vaqtda mamlakatimizda vazirlik va idoralar, xo‘jalik birlashmalari, yirik korxonalarning xarajat smetasi va biznes rejalarida ishlab chiqarish jarayonlarini avtomatlashtirish, axborot tizimlari va resurslarini yaratish, dasturiy mahsulotlar hamda interfaol davlat xizmatlarini joriy etishga qaratilgan xarajatlarni nazarda tutish yuzasidan tegishli ishlar olib borilmoqda. Joriy yildan e’tiboran davlat hokimiyati va boshqaruvi organlarining idoralararo integratsiyalashgan axborot tizimlarini joriy etish, idoralararo ma’lumotlar uzatish tarmoqlarini yaratish, “Elektron hukumat” tizimini hamda internet tarmog‘ining milliy segmentini shakllantirish bo‘yicha loyihalarni ro‘yobga chiqarish uchun davlat buyurtmasini shakllantirish va moliyalashtirish borasidagi ishlar boshlab yuborilgan.
Mazkur hujjat dasturiy ta’minot sanoatini rivojlantirish, davlat organlarida ixtisoslashtirilgan dasturiy mahsulotlardan foydalanishni tartibga soluvchi me’yoriy-huquqiy bazani yanada takomillashtirish, “Elektron hu-kumat” loyihasini amalga oshirishda mahalliy kompaniyalarning faol ishtirokini rag‘batlantiradi.
Qarorga muvofiq, www.software.uz veb-sayti internet-portalida joylashtirilgan dasturiy mahsulotlar va ishlab chiquvchilarning milliy katalogi negizida shakllantiriladigan Dasturiy ta’minot vositalari ishlab chiquvchilarining Milliy reyestri mamlakatimizning dasturiy ta’minot vositalari ishlab chiquvchilari to‘g‘risidagi axborotning yagona elektron bankini tashkil etish va istiqbolli loyihalar hamda innovatsion kompyuter texnologiyalarini yaratish bilan mashg‘ul iste’dodli yosh dasturchilarni qo‘llab-quvvatlash, dasturiy mahsulotlar ishlab chiqarish bozorining holati va salohiyati to‘g‘risida axborot berish, ichki va tashqi bozorlarda raqobatbardosh milliy dasturiy mahsulotlarni ishlab chiqishni rag‘batlantirish, bu sohada istiqbolli loyihalarni amalga oshirishga xizmat qiladi.
Milliy reyestr elektron shaklda on-layn rejimida yuritiladi. O‘z dasturiy ta’minot vositalarini ishlab chiqish, tatbiq etish va sotishdan olingan daromadlari ular sotgan tovarlar, ishlar, xizmatlar umumiy hajmining kamida 50 foizini tashkil etadigan yuridik shaxslar Milliy reyestrga ixtiyoriy va bepul asosda kiritiladi. Shuningdek, Milliy reyestrga kiritilgan yuridik shaxslar — dasturiy ta’minot vositalarini ishlab chiquvchilar uchun ushbu qarorda nazarda tutilgan soliq imtiyozlarining amal qilish muddati, agar ularning o‘zlari ishlab chiqargan dasturiy ta’minot vositalarini eksport qilish hajmi ular sotgan tovarlar, ishlar, xizmatlar umumiy hajmining kamida 50 foizini tashkil etgan taqdirda, 2 yilga uzaytiriladi.
Shu bilan birga, O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2006 yil 5 yanvardagi “Yirik sanoat korxonalari bilan kasanachilikni rivojlantirish asosidagi ishlab chiqarish va xizmatlar o‘rtasida kooperatsiyani kengaytirishni rag‘batlantirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi farmonining amal qilishi Milliy reyestrga kiritilgan yuridik shaxslar — dasturiy ta’minot vositalari ishlab chiquvchilariga, agar ular xonadonlarda ishlovchi (kasanachi) jismoniy shaxslar bilan mehnat shartnomalari tuzadigan bo‘lsa, tatbiq etishlari ham qarorda ko‘rsatilgan.
Yuridik shaxslar foydasiga solinadigan soliq va yagona soliq to‘lovi bo‘yicha yangi texnologiya uskunalarini xarid qilish chog‘ida soliqqa tortiladigan bazani kamaytirishga doir amaldagi tartib respublika korxonalari va tashkilotlari tomonidan O‘zbekiston Respublikasining har yilgi Investitsiya dasturiga kiritiladigan axborot tizimlarini yaratish bo‘yicha investitsiya loyihalari doirasida mamlakatimizda ishlab chiqarilgan dasturiy ta’minot vositalarini sotib olishga yo‘naltiriladigan mablag‘lar miqdoriga joriy qilinadi.
Endi dasturiy ta’minot vositalari ishlab chiquvchilari dasturiy ta’minot vositalarini ishlab chiqarish va ularga xizmat ko‘rsatish bilan bog‘liq ishlar hamda xizmatlarni internet tarmog‘ining on-layn do‘konlari orqali eksport shartnomasi mavjud bo‘lmasdan xorijiy valyutaga eksport qilish huquqiga ega bo‘ldilar.
Ayni kunda Apple Store, Google Play va boshqa bir qator on-layn tizimda faoliyat ko‘rsatuvchi do‘konlar o‘z standartlariga muvofiq keluvchi dasturiy ta’minotlar uchun o‘z platformalaridan joy ajratishadi va dasturchilarga o‘z mahsulotlarini mazkur do‘konlarning kataloglari orqali sotish huquqini berishadi. Mazkur katalogdagi dasturiy ta’minotlarni Yer yuzining xohlagan nuqtasidagi mijozlar on-layn to‘lovlar orqali sotib olishlari mumkin. Xullas, Prezidentimiz qaroriga muvofiq tashkil etiladigan Milliy reyestr yurtimiz dasturiy ta’minot ishlab chiquvchilariga bevosita internet orqali mahsulotlarini sotish, xalqaro shartnomalar tuzish imkoniyatini ham beradi.
2006 yildan buyon “Best Soft Uzbekistan” dasturiy mahsulotlar ko‘rgazmasi tashkil etib kelinmoqda. Milliy dasturiy mahsulotlar ko‘rgazmasida sohada erishilgan muvaffaqiyatlar namoyish etilib, mahorat darslari, taqdimotlar va ta’lim seminarlarida respublikadagi soft industriyaning dolzarb loyihalari va istiqbollari sohasining yetakchi mutaxassislari ishtirokida muhokama qilinadi. Ko‘rgazmada xalqaro va mahalliy kompaniya — dasturiy mahsulotlarni ishlab chiqaruvchilar hamda integratorlar, kontent-ishlab chiqaruvchilar, provayderlar, ilmiy va ta’lim muassasalari, vazirliklar, idoralar vakillari ham ishtirok etishadi.
Shunday qilib, EIS dasturiy ta'minotini ishlab chiqishga tizimli yondashuvning mohiyati uning avtomatlashtirilgan funktsiyalarga bo'linishida (bo'linishida) yotadi: tizim funktsional quyi tizimlarga bo'linadi, ular o'z navbatida kichik funktsiyalarga, vazifalarga va hokazolarga bo'linadi. maxsus protseduralar. Shu bilan birga, tizim yaxlit ko'rinishni saqlaydi, unda barcha tarkibiy qismlar o'zaro bog'liqdir. Tizimni "pastdan yuqoriga" ishlab chiqishda individual vazifalardan butun tizimga qadar yaxlitlik yo'qoladi, alohida komponentlarning axborot o'zaro ta'sirini tavsiflashda muammolar paydo bo'ladi.
Strukturaviy yondashuvning barcha eng keng tarqalgan usullari bir qator umumiy tamoyillarga asoslanadi:
1. “Bo‘l va zabt et” tamoyili;
2. Ierarxik tartiblash printsipi - tizimning tarkibiy qismlarini har bir darajadagi yangi detallar qo'shilishi bilan ierarxik daraxt tuzilmalariga tartibga solish printsipi.
Ikki asosiy tamoyilni ajratib ko'rsatish, qolgan tamoyillar ikkinchi darajali degani emas, chunki ularning birortasini e'tiborsiz qoldirish oldindan aytib bo'lmaydigan oqibatlarga olib kelishi mumkin (shu jumladan butun loyihaning muvaffaqiyatsizligi "). Ushbu tamoyillarning asosiylari:
1. Abstraksiya printsipi - tizimning muhim tomonlarini ajratib ko'rsatish va ahamiyatsizlardan chalg'itish.
2. Tizim elementlarining izchilligi, asosliligi va izchilligi tamoyili.
3. Ma'lumotlarni strukturalash printsipi - ma'lumotlar strukturali va ierarxik tartibga solinishi kerak.
Strukturaviy yondashuvda tizimning funktsional tuzilishini va ma'lumotlar o'rtasidagi munosabatlarni tavsiflovchi asosan ikkita guruh vositalari mavjud. Mablag'larning har bir guruhi ma'lum turdagi modellarga (diagrammalarga) mos keladi, ular orasida eng keng tarqalganlari:
DFD (Data Flow Diagrams) - ma'lumotlar oqimi diagrammasi;
SADT (Strukturaviy tahlil va dizayn texnikasi - strukturaviy tahlil va dizayn metodologiyasi) - modellar va mos keladigan funktsional diagrammalar: IDEF0 (tizimlarni funktsional modellashtirish), IDEF1x (ma'lumotlar bazalarini kontseptual modellashtirish), IDEF3x (qurilish sifatini baholash tizimlarini qurish). ob'ektning ishi; oqim jarayonlarining grafik tavsifi, jarayonlarning o'zaro ta'siri va ushbu jarayonlar tomonidan o'zgartiriladigan ob'ektlar);
· ERD (Entity - Relationship Diagrams) - "ob'ekt-munosabat" diagrammalari.
Dasturiy ta'minotga bo'lgan talablarni shakllantirish bosqichida tizimli yondashuvning deyarli barcha usullari (strukturaviy tahlil) ikkita modellashtirish vositalaridan foydalanadi:
1. Tizim bajarishi kerak bo'lgan funktsiyalarni va bu funktsiyalar o'rtasidagi munosabatlarni ko'rsatadigan diagrammalar - DFD yoki SADT (IDEF0).
2. Ma'lumotlar va ularning munosabatlarini modellashtiruvchi diagrammalar (ERD).
Ro'yxatda keltirilgan diagrammalarning o'ziga xos shakli va ularning konstruktsiyalarining talqini dasturiy ta'minotning hayotga bogliq .
Dasturiy ta'minot talablarini shakllantirish bosqichida SADT-modellari va DFDlar "AS-IS" modelini va "TO-BE" modelini yaratish uchun ishlatiladi, bu esa tashkilotning biznes jarayonlarining mavjud va taklif qilingan tuzilmasini va ular o'rtasidagi o'zaro ta'sirni aks ettiradi. (SADT-modellaridan foydalangan holda, qoida tariqasida, u faqat ushbu bosqich bilan cheklangan, chunki ular dastlab dasturiy ta'minotni loyihalash uchun mo'ljallanmagan). ERD yordamida tashkilotda foydalaniladigan ma'lumotlarning tavsifi ma'lumotlar bazasini (DBMS) amalga oshirish vositalaridan qat'i nazar, kontseptual darajada amalga oshiriladi.
Dasturiy ta’minot arxitekturasi kontseptsiya sifatida 1968 yilda Edsger Deykstra va 1970 - yillarning boshlarida Devid Parnasning tadqiqot ishlari bilan boshlandi. Ushbu olimlar dasturiy ta'minot tizimining tuzilishi muhim ekanligini va to'g'ri tuzilmani yaratish juda muhimligini ta'kidladilar. Ushbu sohani ta’siri 1990 yillarning boshidan boshlab me'moriy uslublar (naqshlar), me'morchilikni tavsiflash tillari, me'morchilik hujjatlari va rasmiy usullar bo'yicha tadqiqot ishlari orqali oshdi. Dastur arxitekturasini fan sifatida rivojlantirishda tadqiqot muassasalari muhim rol o'ynaydi. Karnegi Mellon Universitetidan Meri Shou va Devid Garlan 1996 yilda dasturiy ta'minot me'morchiligi: yangi fan istiqboli deb nomlangan kitob yozdilar, unda tarkibiy qismlar, bog’lanuvchilar, uslublar va boshqalar kabi dasturiy ta'minot me'morchiligi tushunchalari ilgari surildi. Dasturiy ta'minot arxitekturasi odatda bir nechta ko'rinishni o'z ichiga oladi, ular bino qurilishidagi har xil turdagi loyihalarga o'xshashdir.
Ob'ektga yo'naltirilgan dasturlash ob'ektga yo'naltirilgan tahlil va dizayndan oldinroq boshlangan, shuning uchun bugungi kunda ushbu texnologiyani qo'llab-quvvatlaydigan juda ko'p sonli mov mavjud. Ulardan birinchisi, oqlanish sanasidan keyin til hisobga olinadi Kichik munozarasi Men ob'ektga yo'naltirilgan yondashuvning ko'plab elementlarini xohlayman, lekin filmda yana ko'p narsalar mavjud Simula 1967 yil Hozirgi tilda ob'ektga yo'naltirilgan dasturlarni yaratishning eng kuchli vositasi C++, urahuvannyam movi tizimli dasturlash uchun ijod C. Til muvaffaqiyatli rivojlanmoqda Java, ob'ektga yo'naltirilganlik kabi rozroblyavsya scho
Dasturiy ta'minot tizimlarini ilhomlantiruvchi komponent texnologiyalarini qo'llab-quvvatlash.
Turli arxitekturalar uchun dasturiy ta'minotni loyihalash uchun keng imkoniyatlar, masalan, oddiy dasturlar, ajoyib "mijoz-server" tizimlari va Internet qo'shimchalari.
Dasturlarning tashqi matnlari asosida modelni reinjiniring qilish imkoniyati. Bu dizayn ma'lumotlari va amalga oshirishning izchilligini ta'minlaydi.
CASE muhitining funktsional imkoniyatlarini kengaytirishni uning oldida turli xil dasturlash tillarini qo'llab-quvvatlash uchun kengaytmali modullarni o'rnatish orqali sozlash.
Barcha bosqichlarda model elementlari uchun ixtisoslashtirilgan grafik muharrirlarni o'rnatish va o'rta komponentlar bo'ylab harakatlanish uchun model inspektorini yaratish umid qilinadi. Barcha dizayn ma'lumotlari bitta model faylidan (*.mdl) yig'iladi.
Ish loyihalash tizimining asosiy vazifalarini tavsiflovchi Use Case Diagrammasiga asoslangan. Bundan tashqari, ketma-ketlik diagrammasida taqdim etilgan Use Case teri bloki (Use Case) uchun tizimdagi ob'ektlarni aniqlaydigan va ob'ektlarni birlashtirish jarayonida ayblangan holatlar ketma-ketligini tavsiflovchi ketma-ketlik diagrammalari ishlab chiqilgan. Ratsional atirgul tirnoq bloklaridan ketma-ketlik diagrammalarini avtomatik ravishda ulash imkonini beradi.
Tartib diagrammalarida mavjud bo'lgan ob'ektlar tizimga qo'shimcha sinflar uchun tayinlangan. O'sha í̈x vzaêmozv'yazok sinfidan qo'shimcha sinf diagrammalari so'raladi, bundaylarini ishlab chiqish ham qo'llab-quvvatlanadi. Ratsional atirgul. Paket atrofida yuqori darajadagi guruh. Ratsional Rose paketlar to'plamini belgilashga, ular o'rtasida o'zaro bog'lanishga va o'rnatilgan sinf diagrammalarida ularning sinflarini ko'rsatishga imkon beradi.
Diagrammalarning barcha elementlari tizim tomonidan ushbu bosqich doirasida modelning mustaqil komponentlari sifatida ko'riladi va keyingi xususiyatlarni beradi. G'alaba bloklarini qo'llash kerak, chunki ular mukammal koristuvach uchun bir butun sifatida xizmat qiladigan tizimning funktsiyalari guruhlarini ifodalaydi.
Teri bloki uchun ketma-ketliklar diagrammasi, ob'ektlar orasidagi o'zaro ta'sirning kelib chiqishi va vazifani belgilash bo'ladi. Shunga o'xshash diagrammalarda tizim ob'ektlari aniqlanadi va ular qo'shimcha ravishda ko'rsatiladi, bunday ob'ektlar yordamida ular o'zaro o'zgartiriladi. Pobudov diagrammasi maxsus muharrir tomonidan amalga oshiriladi.
Ketma-ketliklar diagrammasidagi teri ob'ekti xato topilishi kerak bo'lgan sinf nomi bilan birga keladi. Muayyan ob'ekt qo'shiq sinfining namunasidir. Sinflar tizimning mantiqiy tuzilishini tasdiqlaydi.
Dasturiy ta'minotni loyihalashning oxirgi bosqichi laringeal diagrammalarni tayyorlashdir. DA Rose Ushbu bosqich "O'rnatish ko'rinishi" deb ataladi. Matn terish dasturiy tizimining konfiguratsiyasini aks ettiruvchi laringeal diagrammalar. U tugunlar va komponentlar orasidagi tugunlar va vídnosin vzaêmodíí̈ dan iborat. Vuzli o'sha ob'ektning tarkibiy qismlarini almashtirishi mumkin. Vuzley ê jismoniy elementlar vikonannya.
Dasturlarni ishlab chiqishning instrumental texnikasi" fani (ISRP tomonidan berilgan) 5B070400- "mutaxassisligi" ta'lim dasturining ixtisoslashtirilgan fanlari tsiklining majburiy komponenti sifatida kiritilgan.
ZMÍST Disciplini, Shaho Vivschuyuz, Programvanya qisqa muddatli texnologi galuliem yilda noaniqliklarda Formulavnah yashiringan edi, Bahor "Formuvna IT-Fakhívtsya, Mallennya tanasining keng doiradagi, píd odamlar spira Viceristani uchun tayyorlangan. dastur.

2.3 Dasturiy taminot arxitekturasi

Dasturiy ta'minot arxitekturasi yangi tizimlarni ishlab chiqishdatakomillashtirilishi mumkin, ammo ko'plab biznes tizimlarida dasturni qaytaishlashni amalga oshirish mumkin emas. Biz buni biznesning turli sohalaridaixtisoslashtirilgan dasturlar uchun SAP va Oracle kabi kompaniyalarning KorxonaResurslarini rejalashtirish (ERP) tizimini va vertikal dasturiy ta'minot paketlarini(COTS) ishlab chiqishda ko'rmoqdamiz. Ushbu tizimlarda umumiy tizim ma'lumbir biznes ilovasini yaratish uchun tuzilgan va moslangan.Misol uchun, ta'minot zanjiri boshqaruvi tizimi yaratilgan.
Dasturiy ta'minotni ishlab chiqish - bu kompyuter dasturlarini ishlab chiquvchi mutaxassislarni birlashtiradigan soha. Ba'zilar kompyuter yoki kompyuter boshqariladigan qurilmada vazifalarni boshqaradigan ilovalarni ishlab chiqadi, boshqalari esa tarmoqlar yoki kengroq ilovalarni boshqaradigan asosiy tizim dasturlarini ishlab chiqadi. Ular kompyuter o'yinlari, biznes ilovalari yoki tibbiy asboblar uchun dasturiy ta'minot ishlab chiqishda ishtirok etishlari mumkin. Ushbu martaba yo'lida ishlaydiganlar tizim nazariyasi bilan ishlashda va ular nazorat qilish uchun dasturiy ta'minotni ishlab chiqayotgan apparatning texnik cheklovlarini tushunishda mohir. Mutaxassislar guruhlari kattaroq sa'y-harakatlarda birgalikda ishlaydi va dasturiy ta'minot ishlab chiquvchilari odatda kompyuter dasturchilari bilan yaqin hamkorlik qiladilar. Ba'zi hollarda ishlab chiquvchilar dasturchilarga ko'rsatmalar berish o'rniga kodni o'zlari yozadilar.
Dasturiy ta'minot ishlab chiquvchilari ko'pincha yangi apparat, dasturiy ta'minot va tizimlarni loyihalash bilan shug'ullanadigan jamoaning bir qismi sifatida ishlaydi. Asosiy jamoa mahsulot chiqarilgunga qadar birga ishlaydigan muhandislik, marketing, ishlab chiqarish va dizayn bo'yicha odamlardan iborat bo'lishi mumkin.
Oddiy ish haftasi odatiy hol bo'lsa-da, mahsulot chiqarilishidan oldin muddatlar yoki mahsulotlar sinovdan o'tayotganda, qo'shimcha soatlar bo'lishi mumkin. Bundan tashqari, ko'plab mahsulotlar yuqori raqobatbardosh bo'lganligi sababli, bitta ishlab chiqaruvchining yangi funksiyasi yoki chiqarilishi boshqalarni o'z mahsulotlarida bir xil xususiyatlarni taklif qilish uchun kurashishga undashi mumkin. Bu, siz tasavvur qilganingizdek, oddiy ish haftasiga qo'shilgan siqilish soatlarini keltirib chiqarishi mumkin.
Tizim dasturlarini ishlab chiquvchilar kompyuterlarning to'g'ri ishlashini ta'minlaydigan tizimlarni yaratadilar. Bular keng qamrovli bo'lishi mumkin, masalan, jamoatchilik bevosita sotib oladigan kompyuterlar uchun operatsion tizimlar yoki hukumat yoki tashkilot uchun muammoni hal qilish uchun qurilgan tizimlar. Ko'pincha tizim dasturiy ta'minotini ishlab chiquvchilar tizim interfeysini ham quradilar, bu esa foydalanuvchilarga kompyuter bilan o'zaro aloqa qilish imkonini beradi. Tizim dasturiy ta'minotini ishlab chiquvchilari bugungi kunda foydalanilayotgan maishiy elektronikaning ko'p qismini, shu jumladan uyali telefonlar va avtomobillar tomonidan ishlatiladiganlarni boshqaradigan operatsion tizimlarni yaratadilar.