Magistratura bo’limi

III BOB bо‘yicha xulosa 

     Tadqiqotlar  natijasida    uchinchi  bob    yuzasidan    quyidagi    xulosalar 

tayyorlandi: 

    Xorijiy  mamlakatlarda    pensiya  tizimining    quyidagi    kamchiliklari  

namoyon  bо‘ldi:     

-  moliya  bozoridagi  tebranishlar  pensiya  jamg‘armalariga  salbiy ta’sir  

kо‘rsatdi.  

-  moliya 

bozorining 

risklari 

 

jamg‘arib 

boriladigan 

pensiya 

jamg‘armalarining  kutilayotgan  daromadlarni nisbatan  past bо‘lishiga  

olib keladi. 

 fond bozorlarini  yanada  barqarorlashtirish  va rivojlantirish kerak. 

      Pensiya    tizimini  isloh    etishga  qaratilgan    uzoq    muddatga  mо‘ljallangan  

chora-tadbirlar quyidagilarni  о‘z ichiga  olishi kerak. 

    Birinchi bosqichda:  

–  pensiyani   indeksatsiya qilishda  inflyatsiya  sur’atlariga  asoslanish; 

–  pensiyaga    chiqishni  65    yoshga    oshirish,    erkaklar    va  ayollar    uchun  

ushbu kо‘rsatkichni  tenglashtirish; 

–  pensiyaga barvaqt   chiqish  imkoniyatlarini kamaytirish; 

–  davlat  pensiyasi  tо‘g‘risidagi   axborotni  muntazam  ravishda  aholiga  

etkazish.  

Ikkinchi bosqichda: 

–  kapitalni    jamg‘arish    va  pensiya  tо‘lash    bosqichlarida    moliya 

bozorlaridagi  tebranishlardan  sug‘urtalanish samaradorligini oshirish; 

---

 

78 

 

–  fond  bozorini    rivojlantirishga    qaratilgan    chora-tadbirlarni        faol  

qо‘llash    va  inflyatsiya  darajasiga    nisbatan    indeksatsiya    qilinuvchi  

qimmatli qog‘ozlarni   sotib olishsh.  

      O’zbekiston  Respublikasida  ham  davlat  pensiya  tizimiga  qо‘shimcha 

korporativ,  kollektiv  va  xususiy  turlarini  shakllantirishni  rag‘-batlantirish 

maqsadga muvofiq bо‘ladi. 

Jamg‘ariladigan  pensiya  tizimida  quyidagilarga  e’tibor  qaratish  maqsadga 

muvofiq bо‘ladi: 

-  pensiya  tizimining  xususiyati,  mazkur  tizimning  moliyaviy  vositalari 

tо‘g‘risida aholidan etarli bilimga ega bо‘lishi talab etiladi; 

-  jamg‘ariladigan  pensiya  tizimi  tashkiliy  jihatdan  murakkab,    tizimni  

yanada aniq tartibga solinishi talab etiladi; 

-  jamg‘ariladigan  pensiya  tizimida  muvaffaqiyatsiz  investitsion  qarorlar 

qabul qilinishi yoki aktivlarni boshqarish xarajatlarining oshishi natijasida 

jamg‘armalar miqdori kamayadi. 

    Fikrimizcha,  rivojlanayotgan  mamlakatlarda    inqiroz  sharoitida        pensiya 

tizimini  rivojlantirish    uchun    qisqa  muddatga    mо‘ljallangan  quyidagi  chora-

tadbirlarni amalga oshirish maqsadga muvofiq bо‘ladi: 

  qisqa muddatli  muammolarni  hal etish  uchun pensiya  tizimining  uzoq  

davrga    mо‘ljallangan    rivojlanish  dasturlariga    о‘zgartirish    kiritish  shart 

emas;  

  jahon  moliyaviy-iqtisodiy  inqiroz  sharoitida    tо‘plangan    tajribalarni  

demografik  inqirozga  tayyorgarlik  kо‘rish uchun qо‘llash kerak.