Magmatik tog' jinslari paydo bo’lishi Mineral tarkibi va kimyoviy tuzulishi


Tarqatish[tahrir | manbasini tahrirlash]


Download 29.95 Kb.
bet7/8
Sana29.01.2023
Hajmi29.95 Kb.
#1140157
1   2   3   4   5   6   7   8
Bog'liq
asadbek

Tarqatish[tahrir | manbasini tahrirlash]


Yer qobigʻi tarkibida metamorfik va oʻtish davri ultrametamorfik jinslar bilan birgalikda magmatik jinslar ustunlik qiladi. Zamonaviy sirtda ular uzoq muddatli koʻtarilish joylarida (kristal qalqonlar va boshqalar), koʻchma belbogʻlarda, yirik magmatik provinsiyalarda va faol vulkanizm hududlarida keng tarqalgan. Eng keng tarqalgan jinslar oddiy va gidroksidi qatorlardir. Bundan tashqari, bazitlar va ultrabazitlar ustunlik qiladi, ular materik qobigʻining pastki qismlarini tashkil qiladi va deyarli butunlay okean tipidagi qobiqni hosil qiladi: bazitlar mos ravishda „bazalt“ qatlamini va pastki qavatning tepalarini, ultrabazitlar esa pastki qatlamlarni tashkil qiladi. pastki qatlam, bu yerda ular toʻliq kristalli navlar bilan ifodalanadi. Granitoidlar massiv ichida keng rivojlangan qitʼa qobigʻi va uning yuqori „granit-gneys“ qatlamini hosil qiladi. V. V. Belousov maʼlumotlariga koʻra, materik qobigʻining quyi qatlami „granulit-mafik“ tarkibga ega, Goldshmidt boʻyicha uning oʻrtacha modal tarkibi „andezitik“ (kremniy tarkibida oʻrtacha va ishqorlarda normal). Bundan tashqari, er qobigʻida magmatizm juda tez va keng koʻlamda namoyon boʻlgan hududlar mavjud. Bunday hududlar „katta magmatik viloyatlar“ deb ataladi (katta magmatik provinsiya, LIP). 11 ta shunday viloyatlar bilan Yer tarixidagi tirik organizmlarning ommaviy yoʻq boʻlib ketishi bilan bogʻliq. LIP „katta plutonogen provinsiyalarni“ va „yirik vulqon provinsiyalarini“.

Kelib chiqishi[


Magmatik jinslar mantiyadan sayyora yuzasiga global va notekis issiqlik va massa almashinuvi tufayli magmatik faoliyatning yakuniy mahsulotidir. Magmatik eritmalar bosimning pasayishi va / yoki haroratning oshishi tufayli pastki qobiq va mantiyada paydo boʻladi. Qoplama tuzilmalariga nisbatan kamroq zichroq boʻlib, ular sirtga „suzishga“ moyil. Koʻtarilish paytida magmaning differentsiatsiyasi sodir boʻladi, bu esa magmatik jinslar tarkibining xilma-xilligiga olib keladi. Agar eritma sirtga yetib borsa, u effuziv va/yoki portlovchi mexanizmga koʻra otilib chiqadi.

  1. ↑ Prothero, Donald R.; Schwab, Fred. Sedimentary geology : an introduction to sedimentary rocks and stratigraphy (angl.). — 2nd. — New York: Freeman, 2004.

  2. ↑ Wilkinson, Bruce H.; McElroy, Brandon J.; Kesler, Stephen E.; Peters, Shanan E.; Rothman, Edward D. Global geologic maps are tectonic speedometers—Rates of rock cycling from area-age frequencies (angl.) // Geological Society of America Bulletin (angl.)rus.

  3. ↑ Petrograficheskiy kodeks Rossii: magmaticheskie, metamorficheskie, metasomaticheskie, impaktnie obrazovaniya.

  4. ↑ Gipabissalnie gornie porodi — statya iz Bolshoy sovetskoy ensiklopedii.

  5. ↑ Ushakova Ye.N., Shelepaev R.A., Izox A.E., Suxorukov V.P., Nikitin A. A. Magmaticheskie gornie porodi: sistematika, nomenklatura, strukturi i teksturi (nedostupnaya ssilka). Geologicheskiy Muzey NGU. Arxivirovano 12-sentabrya 2016 goda.

  6. ↑ Saranchina, Galina Mixaylovna — Porodoobrazuyuщie minerali : (Metodika opredeleniya kristalloopt. konstant, xarakteristika mineralov) : Ucheb. posobie — Search RSL. search.rsl.ru

tarqalgan. Ushbu ikkita buyuk tasnifdan tashqari bizda ham boshqalar mavjud. Ular filoniyalik toshlar deb ataladi. Ushbu toshlar bir-birining o'rtasida joylashgan. Gigant magma yer yuziga qarab boshlanib, yo'l bo'ylab qotib qolsa, u filon jinslarini hosil qiladi.


Magmatik tog 'jinslarining tarkibi va tuzilishiga qarab qanday turli xil tasniflarga ega ekanligini ko'rib chiqamiz.To'qimalariningMagmatik tog 'jinslari quyidagi to'qimalarga ega:

  • Vitreus: bu vulqon jinslarida juda keng tarqalgan to'qimadir. Ushbu to'qima atmosferaga zo'ravonlik bilan tashlanishi va yuqori tezlikda sovutish ta'sirida hosil bo'ladi.


  • Download 29.95 Kb.

    Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling