Magmatizm jarayonlari

Gavayi turi - otilishlar suyuq bazaltik lavaning quyilishi bilan tavsiflanadi. Yoriq yoki yoriqlardan otilib chiqqan lava favvoralari balandligi 1000, ba'zan esa 2000 m ga yetishi mumkin.Kichik piroklastik mahsulotlar otilib chiqadi, ularning ko'pchiligi otilish manbai yaqiniga tushadigan chayqalishlardir. Lavalar yoriqlar, yoriqlar bo'ylab joylashgan teshiklar (teshiklar) yoki kraterlardan otilib chiqadi, ba'zida ular orasida lava ko'llari. Faqat bitta teshik mavjud bo'lganda, lava radial tarzda tarqalib, juda yumshoq - 10 ° gacha - yon bag'irlari bo'lgan qalqon vulqonini hosil qiladi (stratovolkanlarda shlakli konuslar va qiyaliklarning tikligi taxminan 30 °). Qalqon vulqonlari nisbatan yupqa lava oqimlari qatlamlaridan iborat bo‘lib, tarkibida kul bo‘lmaydi (masalan, mashhur vulqonlar Gavayi orolida - Mauna Loa va Kilauea). Ushbu turdagi vulqonlarning birinchi tavsiflari Islandiya vulqonlariga tegishli (masalan, Islandiya shimolidagi Krabla vulqoni, rift zonasida joylashgan). Hind okeanidagi Reunion orolidagi Fournaise vulqonining Gavayi tipidagi otilishlariga juda yaqin.

Vulkanogen relyef shakllari

Vulkan hosil qilgan relyef shakli ko‘p jihatdan magmaning mahsulotiga (fizik holati va kimyoviy tarkibiga) bog‘liq. Vulkanogen relyef shakllariga: vulkan konusi, plato (trapplar), konussimon ko'tarilgan tog'lar va tizmalar, yassitog'liklar, botiqlar, kraterlar, maarlar, qirlar, gumbazsimon balandliklar hamda kalderlarni misol qilish mumkin. Vulkanik tog‘. Vulkanik tog'lar asosan, tektonik asos, yosh tog‘li o‘lka yoki qadimgi platformalar ustida yotgan va keng maydonlarga yoyilgan vulkan konuslari, lava oqimlari va tuf yotqiziqlaridan yuzaga keladi. Stromboli vulkan (yoki Stratovulkan)lari relyefi haqiqiy tog‘ ko‘rinishida bo'ladi. Otqindi jinslari qat-qat bo'lib joylashadi, yon 22 Yuqori (uchi)ga tomon ingichkalashib boradigan, asosan, to‘rtburchaksimon (kvadrat) qiirali relyef shakli. 113 (parazit) vuikanchalari ko‘p. Yer yuzidagi asosiy vulkanlar shu guruhga tegishli (Fudziyama, Klyuchi Sopkasi, Popokatepetl, Kazbek). Vulkan krateri (yunoncha krater - katta kosa) - tog‘orasimon yoki voronka ko‘rinishida hosil bo‘lgan botiq, chuqurlik. Krateming diametri ko'pincha 2-2,5 km. dan oshmaydi. Chuqurligi bir nechta metrdan bir nechta yuz metrgacha boMadi. Vulkan kraterlari, odatda, vulkan cho‘qqisida yoki yonbag‘rida joylashadi. Krater tubida bitta yoki bir nechta vulkan bo‘g‘zi boMadi. Ular orqali magmatik o‘choqlardan ko‘tarilgan lava va boshqa vulkan mahsulotlari chiqish kanali orqali Yer yuzasiga otilib chiqadi. Ba’zan krater tubi lava ko‘li yoki yangi hosil bo‘lgan vulkan konusi bilan band bo‘ladi.
VULKAN MAHSULOTLARI
Lava - bu yer yuzasiga otilib chiqadigan va keyin qotib qoladigan magma. Lavaning oqishi asosiy cho'qqi krateridan, vulqon yonbag'iridagi yon kraterdan yoki vulqon kamerasi bilan bog'liq bo'lgan yoriqlardan kelib chiqishi mumkin. Nishabdan lava oqimi shaklida oqadi. Ba'zi hollarda rift zonalarida lava katta miqdorda oqadi. Masalan, 1783 yilda Islandiyada, tektonik yoriq bo'ylab taxminan masofaga cho'zilgan Laki krater zanjiri ichida. 20 km masofada VOLKANO 570 km2 maydonga tarqalgan 12,5 km3 lava to'kilib ketdi.