Мактабгача ёш даврида психик тараққиёт

С.Файнснинг тажрибасида гўдакка чиройли ва жозибали ўйинчоқлар 9 см масофадан кўрситилганда у бутун вужуди билан уларга интилган, кейинчалик оралиқ 60 см бўлганида боланинг интилиши, қўл чўзиши сустлашган ва ниҳоят, улар 100 см дан кўрсатилганда болада интилиши бутунлай сўнган. Масофа қанчалик қисқарса, қизиқиш шунчалик кучайиб боришини кузатиш мумкин .

Француз психологи АНРИ ВАЛЛОН гўдакликда ижтимоий тасирланиш ортиб боришини атрофлича тадқиқ қилган олимдир. Унинг таъкидлашича, ярим ёшли болада бошқа одамлардан фарқли ўлароқ жавоб реакцияси юқори босқичига кўтарилади.

С.Файнснинг тажрибасида гўдакка чиройли ва жозибали ўйинчоқлар 9 см масофадан кўрситилганда у бутун вужуди билан уларга интилган, кейинчалик оралиқ 60 см бўлганида боланинг интилиши, қўл чўзиши сустлашган ва ниҳоят, улар 100 см дан кўрсатилганда болада интилиши бутунлай сўнган. Масофа қанчалик қисқарса, қизиқиш шунчалик кучайиб боришини кузатиш мумкин .

М. Ю.КИСТОВАСКАЯ 1 ёшгача болалада катталар билан мулоқга киришиш нинг мураккаблашиб боришини ўрганиб, 3ойликдан 6 ойликгача болаларда катта ёшдаги одамлар билан танлаб муносабатда бўлиши кузатилади

Ёш даврлари	Билиши	Ҳаракати	Мулоқоти
3 ёш	Нутқнинг шаклланиши. Образли тафаккурнинг дастлабки нишоналари. Атроф муҳитдан ўзини ажратиши. қатъийликни англаш.	қўл предметли ҳаракатларнинг ривожланганлиги. Ўз ҳатти ҳаракатларини иродавий бошқаришнинг кўринишлари	Ўз-ўзини англашни юбзага келдиши, Дастлабки ахлоқий қоидаларни эгаллаши
2 ёш	Фаол нутқни тушуниши ва ўзида юзага келиши	қўл ва оёқ функцияларинингг аниқ белгиланиши	Ҳарактер асосларининг шаклланиши
1 ёш	Нутқни тушунишнинг дастлабки белгилари	Мустақил Ҳолда тик туриш ва юриш	Нутқни қўллашнинг дастлабки белгилари
10 ойлик	Сенсамотор интеллектнинг юзага келиши	М у стаки л х о л д а т и к ту р и ш в а ю р и ш га х ар ак ат ки ли ш	Боғликлик реакциясини юзага келиши бегона мухит ва бегоналар орасида хавотирлик
8 ойлик	Сенсамотор интеллектнинг юзага келиши	Таяниб юриши	Жест, мимика ва пантомимика ёрдамида новербал мулоқоти
7 ойлик		Ёрдам билан туриши
5 ойлик.	С ез ги лар н и н г р и во ж лан и ш и	Ёрдам билан ўтириши
3 ойлик	Кўриш қобилиятининг шаклланиши	Ён томонига ўтирилиши	Онанинг жилмайишига жавоб қайтариши
2 Ҳафта	Онанинг товушини бошқа товушлардан фарқлаши	Кул ва оеқ харакатдарида катийлик
1 Ҳафта	Ҳаракатларни кўзатиши •	К у л ва о ё кл ар н и н г б е т ар т и б х ар акат и