Ma‘lumot – axborot hujjatlari

1.Ma’lumot-axborot hujjatlari. Sohaga doir terminlarni qo‘llab ariza yozing
Javob 4 MA‘LUMOT – AXBOROT HUJJATLARI 
Ma’lumot-axborot hujjatlari anchayin katta guruhni tashkil qiladi, ular ish 
yuritish jarayonida ayniqsa ko‘p ishlatiladi. Bu guruh ariza, bayonnoma, 
bildirishnoma, vasiyatnoma, dalolatnoma, ishonchnoma, ma’lumotnoma, tavsifnoma, 
tavsiyanoma, taklifnoma, tarjimayi hol, tilxat, tushuntirish xati, e’lon, hisobot kabi 
hujjatlarni o‘z ichiga oladi.
ARIZA 
Ariza muayyan muassasaga yoki mansabdor shaxs nomiga biror iltimos, taklif 
yoki shikoyat mazmunida yoziladigan rasmiy hujjat sanaladi. Ariza amaliyotda eng 
ko‘p qo‘llanadigan va keng tarqalgan ish qog‘ozidir. Maktab o‘quvchisi va talaba, 
menejer va agronom yoki fermer, muhandis va olim, tadbirkor va mansabdor shaxs – 
jamiyatning barcha a’zosi ariza yozishdan xoli emas. Ariza yozuvchilarning yoshi va 
lavozimi, ariza yo‘llanayotgan muassasalar va idoralar g‘oyat xilma-xildir. Arizalar 
bog‘cha mudirasiga, maktab direktoriga, oliy o‘quv yurti rektoriga, jamoa xo‘jaligi 
boshqaruviga, tuman rahbariyatiga - xullas, oddiy arizachining taklif, iltimos yoki 
shikoyatini ko‘rib chiqib hal qila oladigan har qanday idora, har qanday boshliq 
nomiga yozilishi mumkin.
Hajmi, uslubi va turidan qat’iy nazar, ariza o‘zining umumiy zaruriy qismlariga 
ega. Arizaning zaruriy qismlari barcha arizalarda ham birday takrorlanavermaydi. 
Masalan, xodim o‘zi ishlayotgan korxona yoki idora rahbariyatiga ariza yozganda, 
uning yashash joyi haqidagi ma’lumot zarur bo‘lmaydi. Bunday hollarda xodim o‘zi ishlaydigan bo‘lim va lavozimini ko‘rsatsa, kifoya. Shuningdek, ko‘pchilik arizalar 
uchun ilovalarning ham hojati bo‘lmaydi. 
Bundan qat’iy nazar har qanday arizada quyidagi zaruriy qismlar ifodalanishi 
lozim: 
- ariza yo‘llanadigan muassasa nomi yoki rahbarning vazifasi, unvoni, ismi, ota 

2.Nutq uslublari. Rasmiy-idoraviy uslub.

Javob 1: Uslubiyat tilshunoslik fanining bir bo’limi bo’lib, nutq jarayonida til hodisalarining maqsadga, sharoitga va muhitga mos ravishda foydalanish qonuniyatlari bilan tanishtiradi. Uslubiyatda uslublar, til vositalarining nutqda qo’llanish yo’llari, fonеtik, lug’aviy, frazеologik va grammatik birliklarning qo’llanish xususiyatlari o’rganiladi.Adabiy tilning ijtimoiy hayotdagi ma'lum bir sohada qo’llanadigan ko’rinishi adabiy til uslubi dеyiladi.O’zbеk adabiy tilida quyidagi asosiy nutq uslublari bor. 1. So’zlashuv uslubi 2. Ilmiy uslub 3. Rasmiy-idoraviy uslub 4. Ommabop (publitsistik) uslub 5. Badiiy uslub
Bu uslub xamma uchun umumiy va til vositalarini saylab ishlatishda erkindir. Bu uslubda metaforik so’zlar, dialetzmrlar, vul`garizm va frazeologik iboralar ko’proq ishlatiladi. Turli ekstralingvistik faktor –qo’l, bosh, badan harakatlari mimikalar so’zlashuv nutqi uslubiga xosdir.