Ma‘lumotlar bazasini rejalashtirish, loyihalashlash va administratorlash

Ma‘lumotlar bazasini rejalashtirish, loyihalashlash va administratorlash

Ma’lumotlar bazasi haqida tushuncha. Ma’lumotlar bazasining asosiy atamalari. Ma’lumotlar bazasini loyihalash bosqichlari. Ma’lumotlar bazasini boshqarish. Ma’lumotlar bazasini va jadvallarda foydalanuvchilarni belgilash va cheklash. Ma’lumotlar bazasini administratori imkoniyatlari va vazifalari.Adabiyotlarda mualliflarning sub'ektiv fikrlarini aks ettiruvchi "ma'lumotlar bazasi" tushunchasining ko'plab ta'riflari berilgan, ammo umuman qabul qilingan yagona shakli mavjud emas.
Xalqaro standartlar asosida ishlab chiqilgan xalqaro standartlar va milliy standartlardan ta'riflar:
Ma'lumotlar bazasi - bu ma'lumotlar sxemasiga muvofiq saqlanadigan va ma'lumotlarni modellashtirish vositalari qoidalariga muvofiq manipulyatsiya qilinadigan ma'lumotlar to'plamidir.
Ma'lumotlar bazasi – bu bir yoki bir nechta sohalarda ishlatiladigan, ma'lumotlarning xususiyatlarini va ular o'rtasidagi o'zaro munosabatlarni tavsiflovchi kontseptual tuzilishga muvofiq tashkil etilgan ma'lumotlar to'plami.
Har xil mezonlarga ko'ra farq qiladigan ma'lumotlar bazalarining ko'p turlari mavjud. Masalan, "Ma'lumotlar bazasi texnologiyalari entsiklopediyasi" da ma'lumotlar bazalarining 50 dan ortiq turlari ko'rsatilgan.
Asosiy tasniflar quyida keltirilgan. Ma'lumotlar modeli bo'yicha tasniflash
Misollar: Ierarxik, Ob'ektli va ob'ektga yo'naltirilgan, Ob'ektli-relyatsion, Relyatsion, Tarmoqlik, Funktsional.

• Doimiy saqlash muhiti bo'yicha tasnifi Ikkilamchi xotirada yoki odatdagi turda (conventional database): doimiy saqlash vositasi periferik xotira (ikkilamchi xotira) - odatda qattiq disk.

Operativ xotiraga: MBBT faqat joriy qayta ishlash uchun ma'lumotlarni keshga joylashtiradi. Operativ xotira ichida (in-memory database, memory-resident database, main memory database): bajarish bosqichidagi barcha ma'lumotlar operativ xotirada joylashtiradi. Uchinchi darajali xotirada (tertiary database): bu odatda magnit lentalar yoki optik disklarga asoslangan serverdan ajraladigan ommaviy saqlash qurilmasi.