Ma'naviyat va uning jamiyat hayotidagi o'rni

2.2. YOSHLARNI MA`NAVIY-AXLOQIY JIHATDAN TARBIYALASH USULLARI VA VOSITALARI

Millatni milliy tarbiya shakllantiradi. Bu oddiy haqiqat. Milliy tarbiya - xalq pedagogikasining muhim bir yo’nalishi. Xalq pedagogikasi esa xalq ijodining tayanchlaridan biri. Zero xalqdagi ijodkorlik xususiyatining o’zi ham xalq pedagogikasi zamirida voyaga etadi.

Etnomadaniyat ilmining yirik tadqiqotchilaridan biri prof. U. H. Qoraboevning «Etnomadaniyat» kitobida yozilishicha, etnopedagogikada ham madaniy-ma`rifiy tadbirlardan keng foydalanish mumkin. Masalan, mazkur tadqiqotda muallif etnopedagogika vositalari jumlasiga maqollar, matallar, qo’shiqlar, ertaklar, afsona va rivoyatlarni ham kiritadi<sup>1</sup>. Bundan tashqari, etnopedagogikada tarbiyani tashkil qilish shakllariga yoshlar bayramlari, umumxalq bayramlari ham kiritilganki, ular ham mohiyat e`tiboriga ko’ra madaniy-ma`rifiy tadbirlardir .
Etnopedagogikada keng foydalaniladigan tarbiya vositalaridan biri xalq o’yinlaridir. O’yinlarning shaxsni kamolga etkazishdagi roli to’g`risida U. H. Qoraboev shunday fikr bildiradi: «O’yinlar hayotda zarur bo’ladigan ko’nikma va sifatlarni shakllantiribgina qolmay, insonning har tomonlama rivojlanishiga, uning ma`naviy va jismoniy kamolotiga ham ko’maklashadi».[12-22- 33.42 b]
Etnopedagogikada madaniy-ma`rifiy tadbirlardan tarbiya vositasi va shakli sifatida keng foydalanilishi bu fenomenning yoshlar tarbiyasidagi rolini alohida tadqiq etishni taqozo qiladi.
Xalq ijodi - bitmas-tuganmas xazina. Uning boyliklaridan qancha ko’p bahramand bo’lsak, u kamaymaydi, balki shunchalik boyib boradi. Uni qanchalik chuqur va ko’p o’rgansak, u o’zining yangi qirralarni shunchalik ko’p zohir etadi.
Xalq pedagogikasining muhim xususiyatlaridan biri shundaki, u millat xususiyatlarining saqlanishini, hatto yaralishini ta`minlaydi, boshqacha aytganda, u millatni millat sifatida, xalqni xalq sifatida saqlab turuvchi muhim asosdir.
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO’YHATI.
1. Kаримов И. А. Ўзбекистон мустақилликка эришиш остонасида Т.: Ўзбекистон, 2011 й.
2. Kаримов И. А. Юксак маънавият енгилмас куч. Tошкент “Mаънавият” 2008 й, б-176.
3. Каримов И.А. “Она юртимиз бахту иқболи ва буюк келажаги йўлида хизмат қилиш – энг олий саодатдир”. 2015 йил. “Ўзбекистон” нашр. 268-269-бетлар.
4. Ўзбекистон Республикаси Президентининг “Соғлом она ва бола йили” давлат дастури тўғрисида” ги Қарори. Наманган ҳақиқати. № 13 (19218) 13 феврал, 2016 й.
5. “Бош мақсадимиз – мавжуд қийинчиликларга қарамасдан, олиб бораётган ислоҳотларни, иқтисодиётимизда таркибий ўзгаришларни изчил давом эттириш, хусусий мулкчилик, кичик бизнес ва тадбиркорликка янада кенг йўл очиб бериш ҳисобидан олдинга юришдир”. Ўзбекистон Республикаси Президенти И.А.Каримовнинг мамлакатимизни 2015 йилда ижтимоий-иқтисодий ривожлантириш якунлари ва 2016 йилга мўлжалланган иқтисодий дастурнинг энг муҳим устувор йўналишларига бағишланган Вазирлар Маҳкамасининг кенгайтирилган мажлисидаги маърузаси. Наманган ҳақиқати. №5 (19210), 2016 й. 16 январь.
6. “Ёшлар йили” давлат дастури тўғрисида” ги Ўзбекистон Республикаси Президентининг Қарори. Т.: 2008 йил 29 феврал.
7. Kаримов И.А. Ўзбекистон Республикаси мустақиллигининг 23-йиллигига бағишланган тантанали маросимдаги нутқи. Xaлқ сўзи. 1 сентябр 2015 й. б-1
8. O'zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi. Toshkent, «O'zbekiston», 1998.
9. Ўзбекистон Республикасининг “Таълим тўғрисда”ги Қонуни “Maърифат” газетаси 1997 й 1 октябр.
10. Ўзбекистон Республикасининг “Kaдрлар тайёрлаш миллий дастури” “Maърифат” газетаси 1997 й 1 октябр.

1

1