Mantiqiy elementlar va

Video-roliklarni ko’rib chiqish
https://www.youtube.com/watch?v=Mee6J4qU_YI
https://www.youtube.com/watch?v=SXPqJLR_6HU
https://uz.warbletoncouncil.org/tipos-de-razonamiento-1438
https://yondaftar.uz/post?id=31


Uzluksiz shaklda aks etuvchi to‘xtovsiz o‘zgaruvchi fizikaviy kattaliklar yoki ma’lumotlar hamda ushbu ma’lumotlardan foydalanuvchi jarayonlar va funksional qurilmalarga tegishli ta’rif.
GLOSSARIY
Analog
ingl: analog
rus: аналоговый

Nurlanuvchi tebranish parametrlari (amplituda, chastota, faza) modulyasiyalovchi kirish signalining amplitudasiga proporsional o‘zgaradigan modulyasiya usuli

Analog modulyasiya

ingl: analog modulation rus:
аналоговая модуляция


Vaqt birligi, masalan, bir sekund ichida davrlar yoki tugallangan o‘zgarishlar soni. Umuman olganda chastota ma’lum vaqt birligida ma’lum hisobni bildiradi.

Chastota

ingl: frequency
rus: частота


Signal yoki ma’lumotlar uzatish vositasi yoki yo‘li. Signallarni uzatish vositasi fizik kanal deb ataladi. Ma’lumotlar manbadan uni qabul qiluvchiga uzatiladigan yo‘lni mantiqiy kanal aniqlab beradi. Kanallarning ikki klassni farqlashadi: asinxron va 308 sinxron. Sinxron kanalda amalga oshirilayotgan uzatish jarayonini sinxronlashtirish ta’minlangan bo‘ladi. Asinxron kanal shu bilan ajralib turadiki, u orqali ma’lumotlar uzatishda jo‘natuvchi va qabul qiluvchi ishlari sinxronlashtirilmaydi. Uzatilayotgan signallarning shakliga qarab kanallar analog va diskret turlarga bo‘linadi. Signallarni uzatish usuliga qarab kanallar bir necha turlarga bo‘linadi – simpleks, yarim dupleks, dupleks kanallar.

Kanal
ingl: channel
rus: канал


Bitta stasionar signalning boshqa signal shakliga ko‘ra o‘zgarishi jarayoni. Modulyatsiya ma’lumotlarni elektromagnit nurlanish yordamida uzatishda amalga oshiriladi
Modulyatsiya
ingl: modulation
rus: модуляция


1. Bir nechta ma’lumotlar oqimi yoki kanalni bitta chiqish signali, guruhi yoki ko‘p kanalli xabarga birlashtiruvchi qurilma. 2. Bir nechta radiouzatuvchilarning o‘zaro xalaqitlarsiz bitta antennaga ishlashini ta’minlovchi qurilma.

Multipleksor

ingl: multiplexer
rus: мультиплексор


Tanlangan chastota polosasida ko‘p garmonik (sinussimon) tashkil etuvchilarni o‘z ichiga olgan signal. Bunday signallardan foydalanish ma’lumotlar uzatishning shovqinga bardoshliligini kuchaytiradi, 312 radiokanallarni elektromagnit shovqin-lardan va turli aralashuvlardan yaxshi muhofazani ta’minlaydi.

Shovqinsimon signal

ingl: spread spectrum signal
rus: шумоподобный сигнал



1. Ma’lumotlarni aks ettirish uchun ishlatiladigan fizikaviy kattalikning o‘zgarishi. 2. Parametrlari xabarni mos ravishda aks ettiruvchi, xohlagan fizikaviy jarayonni bildiruvchi moddiy axborot tashuvchisi. O‘zining fizikaviy tabiatiga ko’ra signal elektr, akustik, optik, elektromagnit va boshqa bo‘lishi mumkin.

Signal
ingl: signal

rus: сигнал

Texnik vositalar va tarqalish muhiti majmui. U aniq chastotalar kengligida yoki aniq tezlikda tarmoq stansiyalari, tarmoqlar tugunlari orasida yoki tarmoq stansiyasi yoki tarmoq tuguni va birlamchi tarmoqning chekka qurilmasi orasida telekommunikasiyalar signallarini uzatishni ta’minlaydi. Telekommunikasiyalar signallarini uzatish usullariga qarab, uzatish kanali analog yoki raqamli deb ataladi.

Uzatish kanali

ingl: transmission channel
rus: канал передачи



Umumiy liniya inshootlari, ularga xizmat ko‘rsatish qurilmalari va xizmat ko‘rsatish qurilmalarining ishlash doirasida yagona tarqatish muhitiga ega bo‘lgan uzatish tizimlarining liniya traktlari va/yoki namunaviy fizik zanjirlar majmui.

Uzatish liniyasi

ingl: transmission line
rus: линия передачи