Markaziy bankning mustaqilligi

Journal of Advanced Research and Stability 
ISSN: 2181-2608 

www.sciencebox.uz/ 
763
“Lifelong Learning and Teaching Problems of XXI Century”
 
Special Issue | 2022

 
16. 
Polsha 
11 
5 
8 
24 
17. 
Avstraliya 
7,5 
4 
12 
23,5 
18. 
Kanada 
10 
5 
8 
23 
19 
Janubiy 
Afrika 
9,5 
6,5 
7 
23 
20 
Buyuk 
Britaniya 
8,5 
2 
12 
22,5 
21 
Janubiy 
Koreya 
10,5 
4,5 
7,5 
22,5 
22 
Malaziya 
8,5 
4 
11 
23,5 
Manba : http://www.hozir.org/pul-va-banklar-v3.html?page=217 
Markaziy banklarning mustaqilligiga eng muhim bo’lgan sabablardan biri – uning siyosiy 
bosimga uchrashi , inflatsion monetary siyotga olib borishidir. Bunday siyosat yuqori inflatsiya 
va yuqori foiz stavkalari kabi salbiy natijalarga olib keladi.Shuning uchun ham,qat’iy monetary 
siyosat zarurdir.Bundan tashqari , Markaziy bank siyosiy mustaqillikka erishmas ekan – 
davlatning butun boshli iqtisodiy tizimi siyosatchilarning qo’lida qolib ketadi. Siyosatchilar 
ishsizlik ,foiz stavkalarini tushirish kabi muammolarga markaziy bankka ta’sir etish orqali 
yechim topishni xohlashadi.Biroq , bu judda qisqa muddatli yechim bo’lib uzoq muddatli 
tendensiyalarda o’zini oqlamaydi. Shunday ekan, siyosatchilar monetary siyosatni olib 
borisholmaydi. 
Markaziy banklarning mustaqil faoliyat ko’rsatishlarining tarafdori sifatida shunga ishonamanki, 
ularga yanada ko’proq mustaqillik berish natijasida makroiqtisodiy ko’rsatkichlar 
yaxshilanadi.Markaziy banklarni, ularning mustaqillik darajasi bo‘yicha ajratsa (eng kichigidan 
eng kattasigacha), markaziy banklar maksimal darajada mustaqil bo‘lgan davlatlarda 
inflatsiyaning eng yaxshi ko‘rsatkichlari mavjud ekanligi aniqlash mumkin. Markaziy banklar 
mustaqil bo‘lgan davlatlarda ishsizlik darajasi, tobe markaziy banklar mavjud bo‘lgan 
davlatlardagiga nisbatan ancha past. 
Xulosa: Nazariyada ham, amaliyotda ham shuni ko’rishimiz mumkinki – ko’proq darajada 
mustaqil bo’lgan Markaziy banklar samaraliroq monetary siyosatni amalga oshiradi. 
Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati:
1. Frederic S.Mishkin. The economics of money, banking and financial markets. Pearson 
Education Limited pp. 2013.
2. Abdullaeva .Sh.Z.Pul, kredit va banklar- T: Iqtisod-Moliya,2007. 
3. http://www.hozir.org/pul-va-banklar-v3.html?page=217