«маркетинг фаолиятини таҳлил қилиш ва истиқболлаш»


Bilimlerdi problemalıq jol menen bayan etiw metodı


Download 274.5 Kb.
bet5/11
Sana24.03.2023
Hajmi274.5 Kb.
#1293032
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
Bog'liq
Qundiz

Bilimlerdi problemalıq jol menen bayan etiw metodı. Bul metod talabanıń óz betinshe islewine tiykar boladı. Til materialların tayar halında ózlestirmey, ózinshe izleniw, pikirlew arqalı sheshiwge úyrenedi. Ortaǵa taslanǵan problema jóninde oylanadı, onı sheshiwge háreket jasaydı. Demek, talabanıń issheńligi, dóretiwshiligi artadı. Problemalı soraw metodı – oqıwshılarǵa problemalı jaǵdaylardıń sebep hám aqıbetlerin talqılaw hám de olardıń sheshimin tabıw boyınsha kónlikpelerin rawajlandırıwǵa qaratılǵan metod.
Problemalı soraw metodınıń dúzilisi

  • Problemalı jaǵday túsindiriledi.

  • Toparlar problemalı jaǵdaylardıń kelip shıǵıw sebeplerin anıqlaydı.

  • Toparlar problemalı jaǵdaylardıń aqıbetleri tuwralı pikir júritedi.

  • Toparlar problemalı jaǵdaydı sheshiw jolların islep shıǵadı.

  • Tuwrı sheshimler tańlap alınadı.

Problemalıq tálimniń tiykarǵı maqsetleri

  • Tıńlawshılardıń pikirlew hám oylaw qábiletlerin rawajlandırıw;

  • Problemanıń sheshimin óz betinshe tabıw arqalı toplanǵan bilim hám kónlikpelerin arttırıw;

  • Dóretiwshilik kónlikpelerin qáliplestiriw;

  • Isker dóretiwshi insandı rawajlandırıw;

  • Logikalıq pikirlewdi rawajlandırıw.

Bilimlerdi problemalıq jol menen bayan etiw talabalardıń dóretiwshilik imkaniyatların keńeyttiredi, óz pikirin erkin ayta biliwge úyretedi. Úyrenilip atırǵan bilimge qızıǵıwshılıǵı kúsheyedi. Qaraqalpaq tili sabaqlarında problemalıq sharayat jaratıw ushın tómendegi usıllardan paydalanıwǵa boladı:
1. Til hádiyselerin qarama-qarsı qoyıw yaki salıstırıw arqalı problemalıq soraw qoyıwǵa boladı. Salıstırıw arqalı til hádiyseleriniń uqsaslıq hám ózgeshelik tárepleri anıqlanadı. Máselen, «Qospa sózler» degen temanı ótkende, qospa sózlerdiń sóz dizbeginen ayırmashılıǵı nede?degen soraw berilip, qospa sózler hám sóz dizbekleriniń qollanılıwın salıstırıw arqalı uqsaslıq hám ózgeshelik táreplerin anıqlaw múmkin.
2. Berilgen teksttiń, sózdiń mazmunına tiykarlanıp problemalıq sharayat jaratıw. Bunda tómendegishe problemalıq sorawlar qoyılıwı múmkin.
. Ayırım sostavlı hám birikken qospa sózlerdiń jazılıwındaǵı ózgeshelikler?
. Qısqarǵan qospa sózlerdiń tilimizdegi áhmiyeti?
Problemalı sorawlar metodı oqıtıw procesinde oqıwshınıń oqıw sheberligine ayrıqsha keńislik jaratıw múmkinshiligin beredi. Oqıwshı subyektiv jańalıqtı ashıwǵa erisedi hám mashqalanı sheshiwge dóretiwshilik penen qatnas jasawdı úyrenedi. Bul metodtı paydalanǵanda sorawlardı tómendegi baǵdarda beriwimizge boladı:
– izbe-iz sorawlar arqalı talabanı juwaplardı ózi izlenip tabıwǵa baǵdarlaw maqsetindegi sorawlardı beriw;
– mashqalanı sheshiwde hár túrli kózqaraslardı, qarama-qarsı pikirlerdi keltirip shıǵaratuǵın sorawlardı beriw;
– talqılawǵa, ulıwmalastırıwǵa, salıstırıwǵa iytermelewshi sorawlardı beriw;
– sorawlardıń qoyılıwında belgisizliklerdiń, anıq emesliklerdiń bar bolıwı;
– tolıq emes, qarsı keletuǵın yamasa artıqsha maǵlıwmatqa iye sorawlardı beriw.
Bul sorawlar talabalardı anıqlıq kiritiwge, muǵallimnen qaytadan sorawǵa iytermeleytuǵın sorawlar bolıwı kerek.
Házirgi qaraqalpaq tili páninen «Qospa sózler» boyınsha sabaq ótkenimizde tómendegidey problemalıq sorawlardan paydalansaq boladı.

  1. Qospa sózlerdiń basqa til birliklerinen ayırmashılıǵı nede?

  2. Jup hám tákirar sózlerdiń bir-birinen ózgesheligi?

  3. Tekstte ne ushın ayırım qospa sózlerdiń jazılıwında mashqalalar bar?

Bunday sorawlar talabalardı sózlik quramnıń birliklerin bir-birinen ajıratıwǵa, salıstırıwǵa úyretedi. Hárbir sorawǵa juwap beriwde teoriyalıq bilim talap etiledi. Mısallar menen dálillewde oylanıwǵa májbúr boladı. Bul metodtı ótiletuǵın temanıń mazmunına qarap qollansaq boladı.



Download 274.5 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling