Marksizmga muvofiq ijtimoiy sinflar

Tovarlar

"Kapitalistik bo'lgan o'sha jamiyatlarning boyligi ishlab chiqarish usuli ustunlik qiladi, o'zini "tovarlarning ulkan to'planishi" sifatida namoyon qiladi, uning birligi yagona tovardir. "(Birinchi jumla Poytaxt, I tom.)
"Tovarlarning almashinuvi har doim ularning almashinuv qiymatida namoyon bo'ladigan umumiy modda bu ularning qiymatidir." (Poytaxt, I, I bob, 1-bo'lim.)Tovarning qiymatini ikki xil tarzda tasavvur qilish mumkin, buni Marks foydalanish qiymati va qiymat deb ataydi. Tovarning foydalanish qiymati bu uning qandaydir amaliy maqsadni amalga oshirish uchun foydaliligi; masalan, bir parcha ovqatning foydalanish qiymati uning oziqlanishi va yoqimli ta'mini berishidir; bolg'aning foydalanish qiymati, u tirnoqlarni qo'zg'atishi mumkin.Boshqa tomondan, qiymat boshqa tovarlarga nisbatan tovar qiymatining o'lchovidir. Bu bilan chambarchas bog'liq ayirboshlash qiymati, tovarlarni bir-biri bilan sotish kerak bo'lgan nisbati, lekin bir xil emas: qiymat mavhumlikning umumiy darajasida; ayirboshlash qiymati uni amalga oshirish yoki shaklidir.Marksning ta'kidlashicha, agar qiymat barcha tovarlarga xos xususiyat bo'lsa, unda u nimadan kelib chiqqan bo'lsa, uni belgilaydigan narsa barcha tovarlarga umumiy bo'lishi kerak. Marksning fikriga ko'ra, barcha tovarlarga xos bo'lgan yagona tegishli narsa - bu inson mehnati: ularning barchasi inson mehnati bilan ishlab chiqarilgan.Marks tovarning qiymati shunchaki uni ishlab chiqarish uchun zarur bo'lgan inson mehnatining miqdori degan xulosaga keldi. Shunday qilib Marks, avvalgi Rikardo va MakKulax singari, qiymatning mehnat nazariyasini qabul qildi; Marksning o'zi nazariyaning mavjudligini hech bo'lmaganda anonim asar sifatida kuzatgan, Umuman pul manfaatlari to'g'risida ba'zi fikrlar, xususan, Publick mablag'lari va hk., 1739 yoki 1740 yillarda Londonda nashr etilgan.^[11]
Marks o'z qadriyatlari nazariyasining asosliligiga ba'zi cheklovlarni qo'ydi: u ushlab turishi uchun tovar foydasiz narsa bo'lmasligi kerak; va uning qiymatini aniq bir alohida tovarni ishlab chiqarishga sarflangan haqiqiy mehnat miqdori emas, balki o'rtacha energiya va qobiliyatga ega bo'lgan, o'rtacha intensivlik bilan ishlaydigan, kunning amaldagi texnikasidan foydalangan holda ishchi mehnatining miqdori belgilaydi. uni ishlab chiqarish kerak. Qonunning rasmiy bayonoti quyidagicha: tovar qiymati uni ishlab chiqarish uchun zarur bo'lgan o'rtacha ijtimoiy zarur ish vaqtiga teng. (Capital, I, I bob - 39-bet, Progress Publishers, Moskva, nashr.)Marksning ta'kidlashicha, tovarlarning umumiy mavhumlik darajasida qiymati bo'yicha almashinish tendentsiyasi mavjud; ya'ni agar qiymati "V" bo'lgan A tovar B tovarga sotilsa, u qiymati "V" ga teng bo'lgan B tovar miqdorini olishga moyil bo'ladi. Shunga qaramay, alohida holatlar ushbu qoidadan farqni keltirib chiqaradi.