Marshrutlash protokollarining turlari


Download 290.96 Kb.
Pdf ko'rish
bet1/2
Sana02.11.2023
Hajmi290.96 Kb.
#1739082
  1   2
Bog'liq
11-MA\'RUZA (1)



1
2-MA’RUZA: MA’LUMOTLARNI MARSHRUTLASH USULLARI, 
MARSHRUTLASH PROTOKOLLARINING TURLARI. 
Paket tarkibiga sarlavha, maʼlumot joyi va oxiri kiradi. Sarlavha paket 
boshida joylashga joyi xisoblanadi, unda uzatish adresi va joʼnatuvchi uchun 
ishlatiladigan boshqa yordamchi maʼlumot joylashgan (maʼlumotlar joy uzunligi, 
nazorat summasi va hoqazo). Paket oxiri bu paket oxirida joylashgan joy xisoblanadi, 
unda maʼlumot tarmoqda uzatish paytida oʼzgargan yoki oʼzarmaganligini 
tekshiradigan nazorat summasijoylashgan. Xar bitta paket kommutator yordamida 
tarmoq trafikni tashkil qilgan boshqa paketlarga bogʼliq boʼlmagan holda qayta 
ishlanadi. Texnologiyaga qarab paketlar fiksatsiyalangan yoki oʼzgaruvchan 
uzunligiga ega boʼlishi mumkin, sarlavhada joylashgan axborot tuzilishi ham 
oʼzgarishi mumkin, masalan: -ATM texnologiyaning paketlari (yacheykalari) 
fiksatsiyalangan uzunligiga ega, -Ethernetda min. va maks. paket (kadrlar) razmerlari 
oʼrnatilgan. 
14.1-rasm. Marshrutizator arxitekturasi. 
14.1- rasmda marshrutizator struktura sxemasi keltirilgan. Xar bitta paket bit 
bit bo„yicha ketma ket kirish buferga joylashadi (14.1. rasm.). Marshrutizator 
o„zini xotirada butun paket bo„lmasa, paket o„tishi haqida qarorni qabul 
qilolmaydi. Marshrutizator nazorat summani tekshiradi, agar paket ma‟lumotlari 
buzilmagan bo„lsa, paketni qayta ishlashini boshlaydi va uzatish adresi bo„yicha 
keyingi marshrutizatorni aniqlaydi. 
14.2-rasm. Kirish portini qayta ishlash. 
Buferlar qo„yidagi funksiyalarni bajarish uchun kerak bo„ladi:
Marshrutizator interfeyslarga ulangan aloqa liniyada ma‟lumotlarning 
tezliklarni moslashtirish uchun. Agar bitta aloqa liniyadan paketlar kirish tezligi 
chiqish aloqa liniyaning o„tkazish qobiliyatidan yuqori bo„lsa, paketlar 
yo„qolmasligi uchun interfeysda navbat tashkil qilinadi, - Paketlar kirish tezligini 
va kommutatsiya tezligi bilan moslashtirish uchun. Agar kommutatsiya bloki 
paketlarni qayta ishlashga uygurmasa, kommutator interfeyslarda kirish navbatlar 
xosil bo„ladi 
Kompyuterlar ayrim topologiyaga muvofiq o„zaro fizik bog„langan va 
manzillashtirish tizimi tanlangan bo„lsin (14.3-rasm). Eng muhim muammo 
yechilmasdan qolayapdi. Oxirgi tugunlar orasida ma‟lumotlarni qanday usulda 
uzatish kerak? 
`ˆÌi`Ê܈̅Ê̅iÊ`i“œÊÛiÀȜ˜ÊœvÊ
˜vˆÝÊ*ÀœÊ* Ê `ˆÌœÀÊ
/œÊÀi“œÛiÊ̅ˆÃʘœÌˆVi]ÊۈÈÌ\Ê
ÜÜÜ°ˆVi˜ˆ°Vœ“É՘œVŽ°…Ì“


14.3-rasm. Tranzit tugunlar tarmog„i orqali foydalanuvchilarni kommutatsiyalash 
Tranzit tugunlar tarmog„i orqali oxirga tugunlarning bog„lanishi 
kommutatsiyalash deyiladi. Jo„natuvchidan oluvchiga yo„lda yotadigan 
tugunlarketma-ketligi marshrutni hosil qiladi. Masalan, 14.3-rasmda keltirilgan 
tarmoqda 2- va 4-tugunlar to„g„ridanto„g„ri o„zaro bog„lanmagan va ma‟lumotlarni 
tranzit tugunlar, masalan 1- va 5-tugunlar orqali uzatishga majbur. 1-tugun o„z A 
va V interfeyslar orasida, 5-tugun esa F va B interfeyslar orasida ma‟lumotlarni 
uzatilishini bajarishi kerak. bu holatda marshrut 2-1-5-4 ketma-ketlik hisoblanadi, 
bu yerda 2 – jo„natuvchi tugun, 1- va 5 – tranzit tugunlar, 4 – oluvchi tugun. 
Umumiy ko„rinishda kommutatsiyalash masalasi quyidagi o„zaro bog„langan 
xususiy masalalar ko„rinishida berilishi mumkin: 1. Ular uchun marshrutlar hosil 
qilinishi 
talab qilinadigan axborot 
oqimlarini aniqlash; 2. Oqimlarni 
marshrutlashtirish; 3. Oqimlarni harakatlantirish, ya‟ni oqimlarni tanish va ularni 
har bir tranzit tugunda lokal (ajratilgan) kommutatsiyalash; 4. Oqimlarni 
multiplekslash va demultiplekslash. 9.2. Axborot oqimi tavsifi Bitta tranzit tugun 
orqali bir necha marshrutlar o„tishi mumkin. masalan 5-tugun orqali (14.3-rasmga 
qarang) 4-tugun qolgan tugunlarning har biriga jo„natadigan barcha m‟lumotlar, 
shuningdek 3, 4- va 10-tugunlarga keladigan barcha ma‟lumotlar o„tadi. Tranzit 
tugun kerakli tugunga olib boradigan aynan o„sha o„z interfeysiga ma‟lumotlar 
oqimlaridan har birini uzatilishini ta‟minlash uchun unga keladigan ma‟lumotlar 
oqimlarini tanishni bilishi kerak. Axborot oqimi yoki ma‟lumotlar oqimi deb 
ma‟lumotlarni umumiy tarmoq trafigidan ajratadigan umumiy belgilar to„plami 
bilan birlashtirilgan uzluksiz ma‟lumotlar ketma-ketligiga aytiladi. Masalan, bitta 
kompyuterdan keladigan barcha ma‟lumotlar – oqimni qanday aniqlash mumkin. 
birlashtiruvchi belgi manbaning manzili hisoblanadi. Bu ma‟lumotlarni bir necha 
nimoqimlar yig„indisi sifatida tasavvur qilish mumkin, belgi yuborish manzili 
hisoblanadi. Nihoyat, bu nimoqimlardan har birini, o„z navbatida, turli ilovalar – 
elektron pochta, fayllarni ko„chirish dasturi, veb-server hosil qilgan maydaroq 
nimoqimlarga bo„lish mumkin. Oqimni hosil qiladigan ma‟lumotlar turli 
ma‟lumotlar axborot birliklari – paketlar, kadrlar yoki yacheykalar ko„rinishida 
bo„lishi mumkin. Kommutatsiyalashda oqimning majburiy belgisi ma‟lumotlarni 
yuborish manzili hisoblanadi. Yuborish manziliga asoslanish orqali tranzit tugunga 
kiradigan butun ma‟lumotlar oqimi nimoqimlarga bo„linadi, ulardan har biri 
ma‟lumotlarning harakatlanishi marshrutiga mos interfeysga uzatiladi. Manba va 
yuborish manzillari mos oxirgi tugunlar juftligi uchun oqimni aniqlaydi. 

Download 290.96 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling