Компютерлар қандай тамойилларга асосланган?
Компютерларнинг катта қисмини қуриш 1945 да америкалик олим Джоном фон Нейман томонидан тузилган қуйидаги умумий тамойилларга асосланади.
- Дастурий бошқариш тамойилари
- Бундан келиб чиқадики, дастур маълум кетма-кетликда бирин-кетин процессор томонидан автоматик равишда бажариладиган буйруқлар тўпламидан иборат.
Дастур буйруқ ҳисоблагич ёрдамида хотирадан танлаб олинади. Бу процессор регистри кетма-кет унда сақланаётган кейинги буйруқнинг манзилини буйруқнинг узунлиги бўйича оширади.
Дастур буйруқлари бирин-кетин хотирада жойлашгани учун еса кетма-кет жойлашган хотира ячейкаларидан буйруқлар занжирини танлаш ташкил етилади.
Агар буйруқни бажарганингиздан сўнг, кейинги буйруқ ўрнига бошқа буйруққа ўтишингиз керак бўлса, буйруқ ҳисоблагичидаги кейинги буйруқни ўз ичига олган хотира ячейкасининг рақамини киритадиган шартли ёки шартсиз ўтиш буйруқларидан фойдаланалади,улар буйрук хисоблагичи хотирадан буйруқларни олиб қўйиш ва буйруқ “стоп”. етилгандан кейин тўхтайди.
Шундай қилиб, процессор инсон аралашувисиз дастурни автоматик равишда амалга оширади.
2. Хотиранинг бир хиллиги тамойилиги.
Дастурлар ва маълумотлар бир хил хотирада сақланади. Шунинг учун компютер берилган хотира ячейкасида сақланаётган нарса — сон, матн ёки буйруқни ажратиб кўрсатмайди. Сиз маълумотлар каби буйруқлар устида бир хил амалларни бажариш мумкин. Бу имкониятлар бир қатор очади. Масалан, дастур бажарилиши давомида қайта ишланиши ҳам бажариши мумкин, бу эса дастурнинг ўзида унинг айрим қисмларини олиш қоидаларини ўрнатиш имконини беради (шунда бу дастурда кайта такролланувчи ва кисм дастурларни бажарилишини ташкил қилади). Бундан ташқари, бир дастурнинг буйруқларини бошқа дастурнинг бажарилиши натижалари сифатида қабул қилиш мумкин. Таржима (трансляции)усуллари ана шу тамойилга — дастур матнини юқори даражадаги дастурлаш тилидан маълум бир машина тилига таржима қилишга асосланади.
Do'stlaringiz bilan baham: |
