Ma’ruza №7 qattiq jismlarning deformatsiyalanishi


Download 374.88 Kb.
bet28/35
Sana31.01.2024
Hajmi374.88 Kb.
#1829794
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   35
Bog'liq
Ma’ruza №7 qattiq jismlarning deformatsiyalanishi-fayllar.org

Gey - Lyussak qonuni. 
Berilgan
massali gaz hajmi, bosim o’zgarmas bo’lganda, temperaturaga bog’liq ravishda 
to’g’ri chiziq bo’yicha o’zgaradi. Ya’ni
, da (3 - rasm) 
0

C


Bu erda
tselsiy shkalasi bo’yicha harorat,





0

C dagi gaz hajmi,

gazning hajmiy kengayishidagi termik koeffitsient.


Agar haroratning termodinamik va amaliy shkalalari orasidagi 
munosabatni

ko’rinishida yozsak va uni (6.1) ga ko’ysak, 


ifodani hosil qilamiz. Ushbu ifodadan ko’rinib 

turibdiki


da , ya’ni gaz go’yoki 
hajmga ega bo’lmaydi. Bu esa Gey-Lyussak
qonunining juda past haroratlarda bajarilmasligini 
ko’rsatadi. shuning uchun ham izobaralar past
haroratlarda uzlukli chiziqlar bilan ko’rsatilgan. 
Gey-Lyussak qonunini

ko’rinishda ham yozish mumkin.ya’ni 


gazning hajmiy kengayish termik koeffitsiyenti, u


quyidagiga teng 

Sharl qonuni. 
Berilgan 
massali gaz bosimi, uning hajmi o’zgarmas bo’lganda, temperaturaga
bog’liq ravishda to’g’ri chiziq bo’yicha o’zgaradi (4 - rasm): ya’ni 
, da

bu erda




0

C dagi gaz bosimi.
Hajm o’zgarmasdan ro’y beradigan jarayonlarga 
izoxarik jarayonlar,
va orasidagi bog`lanishlarni 
ifodalaydigan chiziqlarga esa izoxoralar deyiladi. Endi
(11.2) ifoda yordamida (11.5) ni o’zgartirib 
ifodani hosil qilamiz. 

da bo’ladi, ya’ni gazning bosimi nolga


teng bo’ladi. Demak absolyut nol haroratda gaz molekulalari harakatdan to’xtaydi. sharl qonunini 
quyidagi ko’rinishda ham yozish mumkin






Download 374.88 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   35




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling