Маъруза 8 8-мавзу. Узлуксиз (туташ) балкаларни ҳисоблашнинг уч момент тенгламаси

(19.3) ва (19.4) тенгламада учта қўшни таянч моментларининг ўзаро боғланганлиги сабабли, бу тенглама уч момент тенгламаси дебаталади.
Узлуксиз балкада қанча оралиқ таянчлар бўлса, шунча уч момент тенгламалари тузилади. Демак, уч моментлар тенгламаларининг сони туташ балканинг статик аниқмаслик даражасига тенг экан. Уч момент тенгламасини ёзишда қуйидаги ҳолларни ҳисобга олиш керак.


1. Узлуксиз балканинг бир учи консолли бўлса, бу консолдаги ташқи юкдан ҳосил бўлган таянч моменти маълум деб, асосий системага қўйилади. (19.4-расм, б).
2. Узлуксиз балканинг бирор учи қистириб маҳкамланган бўлса, асосий система танлашда балканинг қистирилган учини фикран давом эттириб, яна бир оралиқ қўшилади. Бу оралиқнинг узунлигини тенглама тузилгандан сўнг 0 га тенг деб олинади ва бу оралиқнинг бикрлиги чексиз деб ҳисобланади. (19.4-расм, б).

Уч момент тенгламалари системасини биргаликда ечиб, номаълум таянч моментлари аниқлангандан сўнг узлуксиз балкалар учун эгувчи момент ва кўндаланг куч эпюралари қуйидаги формулалар ёрдамида қурилади.

Узлуксиз балкалар оралиқларининг ҳар хил юкланишлари учун, 6 га кўпайтирилган ҳолда сохта таянч реакцияларининг қийматлари 19.1-жадвалда берилган.

19.1 – жадвал

Юклаништурлари	6 А^С	6 В^С
1	2	3
	u=J =	0,5 бўлса
	u=J=	0,5 бўлса

; (19.5)
. (19.6)
Бу ерда ва – оддий балкадаги ташки юкдан ҳосил бўлган эгувчи момент ва кўндаланг куч.
Балканинг эгувчи момент эпюраси қурилгандан сўнг деформацион текшириш ўтказилади.
(19.7)

Кўндаланг куч эпюраси ёрдамида таянч реакциялари қуйидаги формула ёрдамида аниқланади. (19.4-расм, в).

. (19.8)