Ma’ruza№ Mavzu: Web – sahifa yaratish texnologiyalari. Reja

5. Umumiy holda veb-hujjat bilan ishlash
Joriy hujjat sahifasi asosiy parametrlarini ko’rsatish
Buning uchun Dreamweaver MX ni ishga tushirgandan keyin bo’sh tahrir oynaga o’tiladi va menyuning Izmenit bo’limidan (yoki oynaning bo’sh joyida sichqonchaning o’ng tugmasi bosilib ) Parametro’ stranitso’ (CTRL+J) buyrug’i tanlanadi va mos muloqat oynasiga o’tiladi.

5-rasm. Sahifasi asosiy parametrlarini ko’rsatish
Oynada kerakli parametrlar ko’rsatilib OK tugmasi bosiladi.
Matnlar bilan ishlash
Matn oddiy holda kursor turgan joydan kiritiladi. Matnni qayta ishlash uchun oyna pastidagi xususiyatlar maydonidan foydalanish mumkin. Shuningdek instrumentlar panelining maxsus Tekst bo’limidagi instrumentlardan yoki Tekst menyusidan ham foydalanish mumkin.
Freymlar bilan ishlash
Freymlar bilan ishlash xuddi MS Front Page dagi kabi bajariladi. Shuningdek instrumentlar panelining maxsus Freymo’ bo’limidagi mos instrumentlardan foydalanish mumkin.
Sahifada shakllar yaratish
Saҳifada turli shakllar yaratish uchun Vstavka menyusidan Ob’ekto’ formo’ қism menyusidagi buyruқlardan keraklisi tanlanadi yoki insturmentlar panelidagi Formo’ bo’limidagi instrumentlardan keraklisi tanlanib, ish maydonida yaratiladi.

6-rasm. Saҳifada shakllar yaratish uchun asboblar paneli.
Ularning parametrlarini ҳususiyatlar maydonida (oyna pastidagi) o’zgartirish, taҳrirlash mumkin.


HTML hujjatlar strukturasi
Hozirgi paytda ko‘pgina tashkilotlar to‘liq tushunib yetdilarki, internetda o‘z Web-saytlarini tashkil etmaslik ushbu kiberfazoda mavjud bo‘lmaslikka olib keladi va demak, bunday tashkilot rivojlanishdan ancha orkada koladi. SHuning uchun ham turli xil mamlakatlarning ilgor intelligensiya vakillari internetni insoniyat jamiyatining yangi informatsion yashash muxiti deb tushunadilar va bu bilan unchalik katta xatoga yo‘l ko‘ymaydilar, albatta.
Kerakli ma’lumotlarni ko‘rishning gipermurojaat deb ataluvchi usul bilan kompyuter tarmoqlarida joylashtirish WWW-World Wide Web-Jaxon axborot tarmog‘i (butun dunyo o‘rgimchak to‘ri-vsemirnaya pautina) deb atalgan. 1989 yili CERN (Evropa elektron zarralar fizikasi labaratoriyasi) tadqiqotchilari tomonidan turli ilmiy guruxlar orasida o‘zaro aloqani tashkil qilish maqsadida ish boshladilar. 1993 yildan boshlab WWW Internet ning eng ommaviy resurslaridan biriga aylandi.
WWW da turli yo‘llar orqali tegishli ma’lumotga yetib borish va uni ko‘rish imkoniyati bor. WEB sahifalar HTML – “gipermatnlarni belgilash tili”da yozilgan hujjat sifatida tayyorlanadi. Kalit so‘zlar deb nomlangan so‘zlar orqali boshqa ma’lumotlarga murojaat qilish-gipermurojaat deyiladi. Bunday giperaloqalar faqat so‘zlar emas, balki tasvirlar, grafiklar va ularning qismlari orqali amalga oshirilishi mumkin. Gipermatnli hujjatlarni qidirish, topish va ekranda tasvirlash uchun sharxlovchi-brouzerlardan foydalaniladi.
HTML formatida tayyorlangan elektron hujjat HTML-hujjat deb ataladi. Agar bu hujjat Internet orqali tarqatilsa WEB-hujjat, undan foydalanish haqida gap borsa WEB-sahifa deb ataladi.
Bitta muallif yoki WWW ga tegishli bo‘lgan bir gurux o‘zaro “giperbog‘lanishlar” bilan aloqador bo‘lgan WEB-sahifalar majmuasi WEB uzel (tugun) yoki sayt deb ataladi.
Web - Internet tarmoqlarida joylashgai fayllar to‘plami bo‘lib, ularning soni soat sayin ko‘payib bormoqda. Bu fayllarda ma’lumotlarning turli xillarini: matn, grafik, tasvirlar, video, audio ma’lumotlarini uchratish mumkin.
Gipermatnlarni belgilash dasturiy tili (yoki HTML tili)da bir kancha maxsus nomlar va yangi terminlar bo‘lib, ularni kiskacha tushuntirib o‘tish maksadga muvofikdir.