Ma'ruza «Polimer materiallari» fanini urganishdan maksad va vazifalar. «Polimer materiallari» fanini sanoatda urni. Polimerlar xakida asosiy tushunchalar. Monomer, polimer, oligomerlar, ularni tuzilishi va xossalari

8. MAKROMOLEKULA KONFIGURATSIYASI
Konfiguratsiya-makromolekuladagi atomlar yoki atom guruhlarini bog'laydigan kimyoviy bog'lanishlarning tartibi. Konfiguratsiya sintez jarayonida hosil bo'ladi va uni kimyoviy bog'lanishlarning yo'q qilinishidan boshqa yo'l bilan buzish mumkin emas. Konfiguratsiya izomeriyasining turlari:


8.1 Lokal izomerizm (pozitsiya izomeriyasi).
Bu monomerlarning turli xil variantlarda sintez jarayonida o'sib borayotgan polimer zanjiriga qo'shilish ehtimoli tufayli yuzaga keladi:

1-bosh-quyruq turiga ulanish (g-x)

2-bosh-bosh (g-g) yoki quyruq-quyruq (x-x)turidagi birikma

Eng keng tarqalgan konfiguratsiya – bu monomerning qo'shilish reaktsiyasidagi selektivlik tufayli, masalan, lateral guruhlarning yaqin joylashishida mumkin bo'lgan sterik qiyinchiliklar tufayli bosh-quyruq. Ko'p sonli aloqaning turli xil ochilishidan kelib chiqadigan izomerizm: Bu ikkita konjugatsiyalangan qo'sh bog'lanishga ega bo'lgan polimerlar guruhiga xosdir. Misol: izopren

8.2 Tsis-trans izomeriya
Zanjirda ikkitalik bog'lanishga ega bo'lgan polimerlar guruhiga xosdir. Polibutadien:

Tsis izomer

Trans izomer
Mahalliy va sis-trans izomeriyalar izomeriyaning kimyoviy turlari.


8.3 Optik izomerizm (stereoizomerizm)
Bu (psevdo)assimetrik uglerod atomlariga ega polimerlarga xosdir.
Kengaytirilgan polimer zanjirining proektsiyasiga nisbatan o'rinbosarlarni joylashtirishning turli xil variantlari mavjud:

Izotaktik polimer:

Х Х Х Х Х Х

Sindiotaktik polimer:

Х Х Х

Х Х Х

Ataktik polimer:
Х Х Х

Х Х Х