Ma’ruza rejasi: Qadimgi Sharq va G’arb falsafasi vujudga kelishi va rivojlanishining umumiy qonuniyatlari

Mavzuni mustahkamlash uchun nazorat savollari:

1. 
   Qadimgi Misr falsafasiga xos xususiyatlarni sanab bering.
   
2. 
   «Veda»lar nima va qachon paydo bo’lgan?
   
3. 
   Buddaviylik ta’limotining mohiyati nimadan iborat?
   
4. 
   Konfutsiylik nima?
   
5. 
   Lao Szi falsafasida Dao qonuni nimani anglatadi?
   
6. 
   «Avesto» to’g’risida nimalarni bilasiz?
   
7. 
   Moniy va Mazdak ta’limotining mazmunini aytib bering.
   
8. 
   Islom dini to’g’risida nimalarni bilasiz?
   
9. 
   Tasavvufda komil inson taomilini Siz qanday tasavvur qilasiz?
   
10. 
    Tasavvufdagi kubraviya, yassaviya va naqshbandiya tariqatlari to’g’risida nimalarni bilasiz?
    
11. 
    Sizning nazaringizda diniy bag’rikenglik nima?
    
12. 
    Sharq Uyg’onish davri falsafasining muhim jihatlari va yetakchi g’oyalarini tushuntiring.
    
13. 
    Markaziy Osiyo falsafasining asosiy rivojlanish bosqichlarini aytib bering.
    
14. 
    «Ma’naviy merosni bilmay turib, mustaqillikning mafkurasini yaratib bo’lmaydi» degan fikrni qanday tushunasiz?
    
15. 
    Antik yunon-rim falsafasi va uning rivojlanish bosqichlarini tushuntiring.
    
16. 
    O’rta asr G’arb falsafasining xarakterli xususiyatlari qanday?
    
17. 
    Yevropa uyg’onish davri falsafasining ahamiyati nimalarda deb o’ylaysiz?
    
18. 
    Yangi davr falsafasining rivojlanishiga asos bo’lgan omillar nima?
    
19. 
    XVI-XVII asrlar ilmiy inqilobining xususiyatlari qanday?
    
20. 
    Yevropa uyg’onish davri falsafasining ahamiyati nimalarda deb o’ylaysiz?
    
21. 
    Yangi davr falsafasining o’ziga xos xususiyatlari nimada?
    
22. 
    Yevropa ma’rifat davri va falsafasini qanday tushunasiz?
    
23. 
    «Nemis klassik falsafasi»mi yoki «Nemis milliy falsafasi»mi? Bu masalaga sizning munosabatingiz qanday?
    
24. 
    XX asr falsafasidagi turli oqimlar rivojlanishining g’oyaviy manbaini qanday izohlaysiz?
    
25. 
    XX asr falsafasining xarakterli xususiyatlari nimalarda ko’rinadi?
    
26. 
    Pozitivizm falsafasi va uning keyingi ko’rinishlarini tushuntiring.
    
27. 
    Ekzistentsial falsafaning mohiyati nimadan iborat?
    
28. 
    Neopozitivizmning asosiy xususiyatlari qanday?
    
29. 
    Strukturalizmning mohiyati nima?
    
30. 
    Stsientizm va antistsientizm nima?
    
31. 
    Falsafiy germenevtikani qanday tushunasiz?
    
32. 
    Psixoanalitik oqim vakillarining falsafiy qarashlari qanday?
    

1^ Avgustin \\ Vsemirnaya ensiklopediya. –M.: Sovremenniy literator, 2001. –S. 11.

2^ Jomiy. Haft avrang. –T., 1914. 81-b.

3^ Prilutskiy Ye.A. Zapad i Vostok v filosofskix i teoreticheskix kontseptsiyax djadidov // Jadidchilik: isloqot, yangilanish, mustaqillik va taraqqiyot uchun kurash. Toshkent, 1999. 58-bet.

4^ Xo’jaev F. Uch jildlik. 1-jild. Toshkent, 1996yil, 78-b.

5^ Lazizzoda L. Behbudiy // «Maorif va o’qituvchi», 1926 yil, 2-son.

6^ Avloniy A. Turkiy Guliston yoxud axloq // Tanlangan asarlar. Toshkent, 1998. 34-bet.

7^ O’sha yerda. 34-bet.

8^ Xo’jaev F. Jadidchilik // Ocherki revolyutsionnogo dvijeniya v Sredney Azii. Moskva, 1926.

9^ Istoriya filosofii v 6-tomax. T.5. M., 1961. 385-b. Quyidagi parcha sovet davrida jadidchilikka berilgan baholarning tipik namunasi bo’lib xizmat qilishi mumkin: "Jadidchilik demokratik mafkuraning Qozog’iston va O’rta Osiyoning ijtimoiy-iqtisodiy qoloqligi tufayli ushbu burjua-millatchilik mafkurasining sinfiy mohiyatini tushunib yetmagan ko’pchilik namoyandalariga zararli ta’sir ko’rsatib, Qozog’iston va O’rta Osiyoning ilg’or ijtimoiy fikri taraqqiyotiga katta ziyon yetkazdi" (O’sha yerda. 386-b).

10^ L.Feyerbax. Izbrannыe filosofskie proizvedeniya. –M.: 1955. T.1 202-b.