Ma'ruza Sun'iy yo'ldosh aloqasini tashkil etish

1.2. Sun'iy yo'ldosh aloqa tarmoqlarini tashkil etish 
Sun'iy yo'ldosh aloqa tarmoqlarining ishlashini tashkil qilish usullari, 
ularning xilma-xilligi bilan, takrorlagichdan foydalanishning turli xil variantlari 
bilan ikkita Yer stantsiyasi (YeS) o'rtasidagi aloqa liniyasini ko'rib chiqishga to'g'ri 
keladi. Eng keng tarqalgan ikkita Yer stantsiyasi (YeS) o'rtasidagi aloqani tashkil 
qilishning uchta varianti (4-rasm). 
4 – rasm. Aloqa tizimlari sxemasi 
bu erda: а - to'g'ridan-to'g'ri dupleks ulanish; б - to'g'ridan-to'g'ri dupleks 
ko'p kanalli aloqa; в - "har biri bilan" aloqa sxemasi; г - asinxron dupleks aloqa 
tizimi; KAU - siqish uskunalari majmuasi 

---

1. Ikki er stantsiyasi o'rtasidagi dupleks aloqa. Bunday holda, retranslyator 
faqat bir juft YES tomonidan qo'llaniladi, ya'ni. bitta kirish imkoniyati mavjud - 
1.4-rasm, а, б. (Ikkala stantsiya ham ekvivalent). 
2. Retranslyatorga erkin kirish imkoniyati bilan bir nechta Yer stantsiyasi 
o'rtasidagi dupleks aloqa - "har biri bilan" aloqa (1.4-rasm, в). Retranslyator bir 
vaqtning o'zida bir nechta er stantsiyasi juftlari tomonidan qo'llaniladi, ya'ni. bir 
nechta yoki ko'p kirishga ega bo'lgan aloqa tizimi tashkil etilgan. 
3. Bitta markaziy stantsiya (MS) va bir nechta, periferik - radial aloqa 
o'rtasidagi dupleks aloqa (1.4-rasm, г). Bu erda periferik er stantsiyalar bir-biri 
bilan faqat MS orqali aloqa qila oladi. 
Aloqani tashkil qilishning barcha usullarini ko'rib chiqamiz. 
Bir martalik ruxsatli tizimlar. Bunday aloqa tizimlarini qurishda ikkita holat 
mavjud: 
keng spektrli bir kanalli xabarlarni uzatish - 1.4-rasm, а; 
tor spektrli ko'p kanalli xabarlarni uzatish - 1.4-rasm, б. 
Ushbu variantdagi 1-2-3 va 3-2-1 ikkala yo'nalish ham bir xil ma'lumotga 
ega. Ikkala holatda ham analog va diskret xabarlar uzatilishi mumkin. 
Ushbu dupleks aloqa tizimining alohida holati radio va televidenie 
YeShittirish tarmog'i bo'lib, u teskari radio aloqasi yo'qligi bilan tavsiflanadi. 
Ko'rib 
chiqilayotgan 
dupleks 
aloqa 
tizimidagi 
radioaloqalarning 
to'liq 
ekvivalentligini hisobga olgan holda, biz ulardan faqat bittasini, masalan, 1-2-3 
aloqa liniyasini tahlil qilish bilan cheklanishimiz mumkin. 
Sun'iy yo'ldosh-relega bir martalik kirishga ega bo'lgan aloqa tizimining 
umumlashtirilgan blok sxemasi 1.5-rasmda aniq ko'rsatilgan.