Ma’ruzachi: prof. Sh. Qiyosov “soliqlar va soliqqa tortish” fani “soliqlar va soliqqa tortish” kafedrasi

Aylanmadan olinadigan soliqning iqtisodiy 
mohiyati va soliq to’lovchilari
Mikrofirmalar va kichik korxonalarni jadal rivojlantirishni yanada 
rag‘batlantirish hamda uning mamlakat iqtisodiyotida ahamiyati va 
ulushini tubdan oshirish maqsadida O‘zbekiston Respublikasi 
Prezidentining 2005-yil 20-iyundagi «Mikrofirmalar va kichik 
korxonalarni rivojlantirishni rag‘batlantirish borasidagi qo‘shimcha 
chora-tadbirlar to‘g‘risida»gi PF-3620-son farmoniga muvofiq 2005-
yilning 1-iyulidan boshlab O‘zbekiston soliq tizimi amaliyotida 
kichik biznes subyektlarining ba’zi toifalari uchun yagona soliq 
to‘lovi joriy qilindi.

---

Aylanmadan olinadigan soliqning iqtisodiy 
mohiyati va soliq to’lovchilari
2020-yil 1-yanvardan yangi tahrirdagi Soliq kodeksining kuchga kirishi bilan yagona soliq 
to’lovi o’rniga aylanmadan olinadigan soliq joriy etildi. Aylanmadan olinadigan soliq 
iqtisodiy mohiyatiga ko’ra bevosita soliq bo’lib, amaldagi Soliq kodeksining 461-470 
moddalariga muvofiq undiriladi.
Soliq kodeksining 461-moddasiga muvofiq, aylanmadan olinadigan 
soliqni to’lovchilar deb quyidagilar e’tirof etiladi:
soliq davrida tovarlarni (xizmatlarni) realizatsiya qilishdan olingan jami 
daromadi bir milliard so’mdan oshmagan O’zbekiston Respublikasi 
yuridik shaxslari;
soliq davrida tovarlarni (xizmatlarni) realizatsiya qilishdan olingan 
daromadi yuz million so’mdan oshgan, lekin bir milliard so’mgacha 
bo’lgan yakka tartibdagi tadbirkorlar.
1.
2.

---

Aylanmadan olinadigan soliqning iqtisodiy 
mohiyati va soliq to’lovchilari
1.
• O’zbekiston Respublikasining bojxona chegarasi orqali tovarlarni
olib kirishni (importni) amalga oshiruvchi yuridik shaxslar va
yakka tartibdagi tadbirkorlarga;
2.
• aksiz
solig’i
to’lanadigan
tovarlarni
(xizmatlarni)
ishlab
chiqaruvchi va foydali qazilmalarni kavlab olishni amalga
oshiruvchi yuridik shaxslarga;
3.
• yuridik shaxslar — qishloq xo’jaligi tovar ishlab chiqaruvchilariga,
basharti ularda ellik gektar va undan ortiq sug’oriladigan qishloq
xo’jaligi ekin maydoni mavjud bo’lsa;