Masshtabga doir masalalar

Xalqaro vaqt
Xalqaro vaqt –bu bosh meridianning vaqti hisoblanadi.
1-Masala. Nyu-Yorkda soat 12-00 bo`lganda , Halqaro vaqt necha?

1) Ish.Geografik uzoqlik aniqlanadi. Nyu-York---70 ‘.

2) 70’:15=4 soat 10’x4=44”
3) 12-00-4soat 44”=7 s 16”
Javob 7-16

21.Yekaterinburgda soat 15 –yanvar, 21-00 bo`lganda halqaro vaqt necha bo`ladi..

22.Xalqaro vaqt bilan 10- yanvar 2012 yil 20 -00 da bo`ladigan London shahridagi konferensiyaga Avstraliya, Argentina, Shvetsiya, Kanada markazidan keladigan vakillar mahalliy vaqt bilan soat nechada Londonda bo`lishlari kerak.
23.Moskvada soat 8-00 bo`lganda Rio-De Jeneyro da soat necha bo`ladi. Halqaro vaqtchi?


Atmosfea bosimi

Havo juda yengilga o`xshydi.,lekin uning ham og`irligi bor.Dengiz bo`yida 1 m3 havoning massasi 1 kg 330 g .Havo qobig`i yer yer yuziga 1 sm 2 ga 1 kg ga teng og`irlik bilan bosadi.

Havoning yer yuzasiga va undagi barcha narsalarga bergan bosimi Havo bosimidir.Odam bubosimni sezmaydi chunki havo bosimi tanadagi ichki bosim bilan muvozanatda bo`ladi.Yuqoriga ko`tarilgan sari bosim pasayib boradi.Havo bosimi barometr asbobida o`lchanadi.

1. 
   Babine fоrmulasi
   

ikki punkt o`rtasidasidagi balandlik farqi metr
quyi punkitdagi havо bоsimi mm,mb
yuqоri punktdagi havо bоsimi mm,mb
o`rtacha xavо temperaturasi

2. 
   Barоmerik bоsqich metr
   

dengiz satxiga keltirilgan bоsim

1-masala. Termometr 8 km balandlikda -18⁰C ni ko’rsatdi. Bu vaqtda Yer yuzasini harorati qanchaga teng bo’ladi?

Yechish: Nam havo harorati har 100 m balandlikka kўtarilganda 0,6⁰ ga asayadi. Harоratni dengiz sathiga keltirish fоrmulasiga ko`ra
Javob: Yer yuzida +30⁰

2-masala. Dengiz sathidan 2300 m balandlikda va 70m pastda atmosfera bosimi qanday bo`ladi.

ESLATMA: Havo bosimi har 100 mda 10 mm sim.ust ga 1 km da 100 mm sim.ust ga pasayadi.

Yechish:100m----10mm X=230 mm sim.ust 760-230 =530mm
2300 ----X
100---10mm sim.ust x=7mm
760+7=767 mm sim.ust
70----x J- 530,767 mm

24. Alp tog’larini choqqisida atmasfera bosimi qanchaga teng

25. Ajal vodisida atmasfera bosimi qanday o’zgaradi
26.Agar barometr La-pas shahrida atmosfera bosimini 450-460mm sim.ust ni korsatayotgan bolsa shahar dengiz sathidan necha metr balandda joylashgan.
27.Agar Jamolungma tog’larini 2000 m balandligida atmosfera bosimi 570 mm sim.ust bo’lsa tog’ning 5000 m balandligida va dengiz bo’yida atmosfera bosimi qanchaga teng?
28. Расмда берилган 800 м-ли изогипсдаги В нуқтада ҳавонинг ҳарорати +35⁰ бўлса, А нуқта жойлашган изогипсда ҳаво ҳарорати ненча градус бўлади?