Matematik tasavvurlarni shakllantirish Bolada qog’oz varag’ida mo’ljal olish malakalarini shakllantirish

110 O’rta guruhda kattalik bo’yicha o’rganishi lozim bo’lgan bilimlar qatorini toping
Matematika mashg'ulotlarida o'qitishning ko'rsatma harakat usiillaridan: tarbiyachi harakatlarning namuna va usullarini Ico'rsatishidan, bolalarning elementar matematik faoliyat (ko'plik, sonlar o'rtasidagi mutanosiblikni belgilash, hisoblash va bosh- lar)ini ichiga oluvchi amaliy topshiriqlarni bajarishidanfoydalaniladi.

Besh yoshga qadam qo'ygan bolalarda tekshirib ko'rish qobili yatlari (masalan, sezish, harakat tekshiruvlari va boshqalar) tez o'sib boradi. Shu munosabat bilan bolalarni matematik obyektlarning xususiyatlari va munosabatlarini ozmi-ko'pmi mus taqil ravishda aniqlashga o'rgatiladi.Pedagog (tarbiyachi) bolalar oldiga izlanishni talab qiladigan savollarni qo'yadi: ,,Nima uchun doira yumalaydi-yu, kvadrat yumalamaydi?" U bu savollarga javob topish uchun nima qilish kerakligini aytib beradi, agar lozim bo'lsa ko'rsatib ham beradi: ,,Kvadrat bo'ylab barmog'ingizni yurgizib chiqing. Qarang, bu figurada nimabor?" — deydi.

Bolalar bevosita kuzatgan narsalarini o'z nutqlarida aks ettirib, tajriba yo'li bilan bilimga ega bo'ladilar. Shu bilan fikrni og'zaki bayon qilish shaklning unda ifodalangan mazmundan ajralib qolishiga, ya'ni bilimlarni yuzaki o'zlashtirishga yo'l qo'yilmaydi. Bu, ayniqsa, muhim ahamiyatga ega. Bu yoshdagi bolalar ba'zan
so'z va iboralarni aniq narsalarga, ularning xususiyatlariga bog'lamasdan osongina eslab qoladilar. Birinchi mashg'ulotlardan boshlaboq mazkur guruh bolalari oldiga ularning harakatlarini muayyan maqsadga yo'naltiradigan bo'lish vazifalari qo'yiladi.
O'qitishning ko'rsatmali (namuna, ko'rsatish) va og'zaki (ko'rsatmalar, tushuntirishlar, savollar va boshqalar) usullaridan qayerda va qanday qilib foydalanish kerakligi bolalarning o'rgani layotgan materialni o'zlashtirish darajalari bilan belgilanadi. Bolalar faoliyatning yangi turlari (hisoblash, sanab ajratish, narsalarni katta-kichikligiga qarab taqqoslash) bilan tanishayotganlaridanarakatlarning barcha usullarini, ularning xarakteri va izchilligini ⁰ 'a, keng ko'rsatish hamda tushuntirish, namunani sinchiklab ^va batafsil ko'rib chiqish zarur. Ko'rsatmalar bolalarni narsaning yoki stol yoniga chaqirilgan bolaning harakatlarini kuzatib borishga ndaydi, ularni mazkur harakatlarning aniq og'zaki ifodasi bilan Tushuntirishlar qisqa va aniqligi bilan ajralib turishi