Matematika-aql charxi

2-IDUMI da matematika – informatika fani oyligiga bag’ishlab o’tkazilgan “ Matematika-aql charxi” mavzusidagi tadbir senariysi.
Sahna ochiladi. 1 o‘quvchi sahnaga chiqib «Matematika bo‘lamasaydi.» hazil sherini aytadi.
Matematika bo‘lmasaydi,
Hamma mendek bilmasaydi.
Kim chiqargan bu fanni,
Bosh og‘rig‘i va g‘amni.
Tushlarimga kiradi,
Soya bo‘lib yuradi.
Tishlarini arra qilib,
Tishlamoqchi bo‘ladi.
Yuzimni terz buraman,
Qutulmoqchi bo‘laman.
Ko‘zlarimni yumib olib,
Men qochmoqchi bo‘laman.
Buni hech iloji yo‘q.
O‘qish kerak , chora yo‘q.
Kitob so‘yladi shu on,
CHo‘chib ketibman yomon.
Ko‘zingni ochsang menga
O‘rtoq bo‘laman senga.
Unga yaqinroq bordim,
Asta qo‘limga oldim,
O‘rtoq bo‘lib men unga
Hatto uyalib qoldim.
Yakunlaydi.
1-boshlovchi. (o’quvchini kechaga taklif etadi.)
Asrlar ortidan kelar asrlar,
Unut bo‘lar o‘tmish va zamon ko‘p sirlar.
Ammo yaratilgan fan asoslarin
Asrdan-asrga eltar nasllar.
2-boshlovchi. Eslatay Gaussning durdona so’zin
Hisob-kitob ochmish aqlning ko’zin
Matematika fanlarning podshohi
Har ish har sohada ko’rsatar o’zin
Qunt bilan o’rganib bu buyuk fanni
Shon shuhratga o’rang ona vatanni
Abadiy barhayot bo’lgay agar kim,
Ilmga baxsh etsa, jon birla tanni.
1-boshlovchi.
Assalomu alaykum ey tabarruk mehmonlar!
Assalomu alaykum ey sohibu davronlar!
2-boshlovchi.
Assalomu alaykum, barkamol sog’lom yoshlar!
Barchangiz hush kelibsiz, mehmonlaru tengdoshlar!
1- Boshlovchi
Yana bir bor assalomu-alaykum mehri daryo, qalbi quyosh Ustozlar! Bilimga chanqoq o’quvchilar! Mustaqil diyorimiz bayramlarga, yaxshi kunlarga to’laligi bilan yana fayzlidir.
2- Boshlovchi
Yil fasllari ichida qish faslining o’z o’rni o’zgacha gashti borligi barchamizga sir emas, ayniqsa fevral oyi turli fan oyliklariga, tadbirlarga boy oy hisoblanadi. Bugun ham sizlar bilan maktab-internatimizda matematika – informatika fan oyligiga bag’ishlab matematika fanidan o’tkazilayotgan “ Matematika-aql charxi” kechasida uchrashib turibmiz.
1- Boshlovchi Hozirgi tadbirimiz musobaqa usulida tashkillangan bo’lib, maktab internatimizning 9 “A” va 9 “B” sinf o’quvchilaridan 10 nafardan o’quvchilar qatnashadilar.Ular matematika fanidan olgan bilimlari asosida 5 ta shart bo’yicha kuch sinashadilar.
2-boshlovchi I shartni. Tanishtiruv shartini e’lon qiladi.
Davraga tadbir ishtirokchilarini taklif etamiz
(Bunda har bir guruh o’z guruhlari nomini turli ko’rinishdagi chiqishlar, devoriy gazetalar, ko’krak nishonlari orqali ta’riflaydilar. I shart bo’yicha guruhlarning chiqishlarini, sahnadagi madaniyatni hisobga olgan holda hay’at azolarini tamonidan 5 balli sistemada baholanadilar. )
1-boshlovchi 1-shartni hay’at a’zolari baholaguncha maktab internatimimiz o’quvchilari matematika faniga oid sher va qo’shiqlar ijro etishadi
0
Juda puch ham emasman
O’ylagandek ba’zilar
O’tsam sonlar ortiga
Kuchim yaqqol sezilar
1
Noldan keyin turaman
Chizg’ichinga qarab boq
Sonlar ichra doimo
Birinchiman ey,o’rtoq
2
Qomatimni ko’rganlar
Qiyos etar oqqushga
Mendan dir-dir titraydi
Ixlosi yo’q o’qishga
3
Bilimingni baxolab
Noiloj qoniqaman
Qachon o’tar to’rga deb
Ko’z tutib toliqaman
4
To’ntarilgan stulga
O’xshab ketar bo’y-bastim
Otim-yaxshi to’rta harf
Besh mening yaqin do’stim
5
Rassom chizar o’xshatib
Yuk ko’targich ilmoqqa
Men muallim sovg’asi
Bilimdon har o’rtoqa
6
Koptok misol qornimni
Soyabonga olaman
Bir ,ikki,uch o’zimga
Teng bo’lina qolaman
7
Shapka kiyib boshimga
Bog’laganman belbog’ni
Hizmatiga tayyorman
Mehnat sevar o’rtoqning
8
Ipak qurt pillasidek
Qo’sh halqaman mustahkam
O’zgarmas qiymat shaklim
O’ng ters bo’lib tursam ham
9
Shaklim o’xshar vergulga
Oltiga qarindoshman
Bir honali sonlarga
Shu yoshdan karvonboshman
10
Qo’shni bo’lib ko’paydik
O’n hissa bir va nol
Hisoblaymiz sanaymiz
Berib doim qo’lga qo’l
Gulyora: Necha asrdan buyon biz do’stimiz insonni
Qutlamoq uchun keldik bugun barcha mehmonni
Biz 10 ta pahlavonmiz sir asrorga makonmiz
Necha necha jumboqni hal etgan qahramonmiz.
Biz bilan hisob-kitob qilgan diyor Hindiston
5 –asrdayoq ishlar edik tez-oson.
Ustoz Xorazmiy bizga atab asar yaratdi
Shu asar dong’imizni keng olamga taratdi
Bu merosni o’rganing ustoz ruhin shod eting
Ma’rifat bostonini yashnating obod eting
(ohirgi satrni barcha raqamlar birgalikda aytadilar)
Mushtariybonu
Dars o’tilar o’rmonda,
Qatnashmagan armonda.
Chinor osti pakkidir,
muallimi hakkadir.
Arifmetik to’rt amal,
O’rgatdilar galma-gal.
Muhtaramxon
Qo’shuv
Doskadagi yozuvlarni,
Dumida artib,
O’rganmoqda bu amalni
Mushuk batartib.
Qo’shib borgachson sanoq
Borardi ortib
To’g’ri topsa o’nta sichqon
O’ziga tortiq.
Fathullobek
Ayiruv
Yong’oqqa o’ch olmaxon
Hadeb boshin qashiydi
Uchdan to’qqiz olinmagach
Uyga nima tashiydi?
Ko’rsatmaydi qarqunoq
Shpargalka qorasin
Bor ortiga nol
Topdi axir chorasin
Boburmirzo
Ko’paytirish
Quyon hisob bobida
Eng oldingi marrada,
Vazifani zumda ishlar
Oddiyusul-karrada.
Tulki atay quyandan
So’rab qoldiqo’qisdan
Uch joyda uchta sabzi
bu juda jo’n to’qqizta
Olti karra oltichi
O’yla qancha bo’ladi
O’ttiz olti karamga
Olti qopim to’ladi
Behzod
Bo’luv
Qizilishton nazdida
Bo’lish og’ir ko’rinar
Ammo sakkiz ikkiga
Juda oson ko’rinar
Tumshig’ida hisoblab
Ter tokdi ancha-muncha
No’ldan no’lni ayirsa
Qoldi teshik kulchacha
Besh ikkiga mumkin emas
Sizga ayon tushincha
Bular ga vazifa
Dars tugdi buguncha
Zebo
Hali yoshda
Doska chiq mukambar
Bo’rni olchi xo’sh qani
Bitta misol ishlaymiz
Uchga uchni qo’sh qani
Lekin oddiy misolni
Yecholmadi mukambar
Sodiq aka so’rab qoldi
Aytchi nechta ukang bor
Oltita
Ular birdan konfet yesa
Bo’lar nechta
Beshta
Hechda
Shoshilmasdan o’yla qani
Bitta ukam konfet yemas
Hali yoshda
Qiziqarli sanoq son
Elda shunday bor naql
Hisob aql qayrog’i
Tinglab sonlar tavsifin
Bo’lingiz chin o’rtog’i
Nodirbek
Nuqtajon
Nuqtajonu, nuqtajon
Seni belgilash oson.
Na ening bor, na Bo’ying,
Lek qudrating bir jaxon!
CHizganimda chizmaning
Hislatin ochasan,
Qiyin shakl yasashda
Topgunimcha qochasan,
Markaz bo’lib gohida
Xaryonga nur sochasan.
2-boshlovchi
Xisob ilmin boyitdi o’n dona mashxur raqam
Sonlar raqamlar ila manolidir bu olam
Raqamlar erur o’nli sistemaning yuragi
Odamlar uchun hizmat qilmoq erur tilagi.
II shart. Kim ko’p biladi. II shartni tushuntirib o’tadi.
(Bu shartda 2-boshlovchi keyingi guruhga 3 tadan tezkor savollar beradi. Bu shartda 1 boshlovchi keyingi guruhga 3 tadan tezkor savollar beradi. II shart bo’yicha guruhlarning har bir to’g’ri javob berganligi uchun 1 balldan 24 ball har bir to’g’ri yechilgan testga 1 balldan 20 ball jami 44 balli sistemada baholanadilar. )
2- Boshlovchi Hayat azolari 2 – shart bo’yicha baholagunlaricha 5 sinf o’quvchilari ijrosida raqs tamosha qilamiz.
1-boshlovchi.
Navbatni Kim bilag’on.Kim topqir. Nomli III shart ga beramiz.
Bunda guruhlarga bir hil shakl beriladi. Bunda o’quvchilar shakldan shakl topadilar va shakl haqida ma’lumotlar berilishi talab etiladi. Shakllar haqida berilgan ma’lumot to’g’riligiga qarab 1 balldan beriladi.
1- Boshlovchi Hayat azolari 3 – shart bo’yicha baholagunlaricha o’quvchilarimiz ijrosida “Boshginam og’riydi” qo’shig’iga navbat beramiz.
2-boshlovchi IV shart. Sardorlar bellashuvini elon qiladi.
Bu shartda sardorlar matematika faniga oid teorema, ta’riflarni birin ketin aytadilar. Bunda ham teorema, ta’riflarning to’g’riligiga qarab 1 balldan beriladi.
2- Boshlovchi Hayat azolari 4 – shart bo’yicha baholagunlaricha o’quvchilarimiz ijrosida “Bilmasvoyning imtihondagi holati” nomli sahna ko’rinishga navbat beramiz.
1- Boshlovchi V shart. Erkin mavzu ekanligini e’lon qiladi.
Ushbu shartda guruh a’zolari o’z iqtidorlari bo’yicha sahna ko’rinishi , raqs ashula ifodali sher o’qish kabi biror istedodlarini namoyon etishadi. Bu bellashuvni hayat a’zolari nazorat qilib 5 ballik sistemada baholaydilar.
Hayat a’zolari ballarini hisoblagunlaricha o’quvchilar tamonidan matematika faniga oid qiziqarli ma’lumotlar aytib o’tiladi va tadbir so’ngida 5 A sinf o’quvchilari ishtirokida “jazo” sheri aytiladi.