Matematikaga hissa qo’shgan olimlar Maxmudov Nuriddin

Matematikaga hissa qo’shgan olimlar

Maxmudov Nuriddin

Keyingi sahifa

Matematikaga hissa qo’shgan olimlar

• Matеmatika sohasida turli hisoblash usullarini takomillashtirish, yangi hisoblash usullarini aniqlash maqsadida turli ilmiy-tadqiqot ishlari kеng ko’lamda olib borildi. Bunda turli millat olimlari birgalikda ijodiy ish olib bordilar va juda ko’p muhim ilmiy natijalarni qo’lga kiritdilar.
• Fanlarning rivojlanishida Xalifa Ma'mun hukmronligi davrida Bag’dodda tashkil etilgan (813-833) «Baytul-hikmat» (Donishmandlik uyi) ijobiy ahamiyat kasb etdi. Uning qoshida katta kutubxona va rasadxona mavjud bo’lib, juda ko’p mashur olimlar bu dargohda llmiy-ishlar olib bordilar.
• Markaziy Osiyolik matеmatik olimlar orasida eng mashhurlaridan biri Abu Abdulloh Muhammad Ibn Muso al-Xorazmiy (733-850) yuqorida zikr etilgan Bag’doddagi Donihshmandlik uyida matеmatika bilan shug’ullandi. Uning matеmatika bo’yicha yozgan risolalari: «Kitob al-jabr val muqobala», «Hind hisobi haqida qisqacha kitob», «Astronomik jadvallar», «Kitob ul-suratul-arz». «Hind xisobi haqida qisqacha kitob» asari Ovrupoda Hind pozitsion sistеmasining tarqalishida muhim rol o’ynadi. «Kitob al-jabr val mukobala» asarida algebra mustaqil fan sifatida (matеmatikaning bir bo’limi) birinchi bo’lib o’rganib chiqildi.

Matematikaga hissa qo’shgan olimlar

Qadimiy Xorazm Sharqda ilm-fanning rivojlanishida juda katta o`rin tutgan. Tarixchilarning tasdiqlashlaricha, Xorazmda aniq fanlar - geometriya, trigonometriya, astronomiya, topografiya, kimyo, mineralo­giya va boshqa tabiiy fanlar VIII—IX asrlardayoq yuksak darajada taraqqiy etgan. Geogra­fik bilimlarning yuksak darajada bo`lishi va jamlanishi xorazmlik savdogarlarga uzoq mamlakatlarga sayohatlarga bora olish imkonini bergan. Xorazm arab xalifaligi tarkibiga kirgach, xorazmlik olimlar o`z iqtidori va qomusiy bilim darajasining yuksakligi tufayli tez orada shuhrat qozonib, bir qator fanlar asoschilari orasida yetakchi o`ringa chiqib oldilar.

E’tiboringiz uchun raxmat!!!!