Materiallarning yoyiluvchanligi va plastik deformatsiyalar to’g’risida tushunchalar


Download 324.91 Kb.
bet3/3
Sana05.05.2023
Hajmi324.91 Kb.
#1428058
1   2   3
Bog'liq
11 Materillarning yoyiluvchanligi

Metall charchoq

  • Metall charchoq
  • Boshqa deformatsiya mexanizmi metall charchoq, bu birinchi navbatda sodir bo'ladi egiluvchan metallar. Dastlab kuchlar chiqarilgandan keyingina faqat elastik diapazonda deformatsiyalangan material asl holiga qaytadi deb o'ylaganlar. Biroq, nosozliklar har bir deformatsiya bilan molekulyar darajada kiritiladi. Ko'plab deformatsiyalardan so'ng yoriqlar paydo bo'la boshlaydi, so'ngra ko'p o'tmay sinish paydo bo'ladi, o'rtasida aniq plastik deformatsiya bo'lmaydi. Materialga, shakliga va uning egiluvchanlik chegarasiga qanchalik yaqin deformatsiyalanganligiga qarab, qobiliyatsizlik minglab, millionlab, milliardlab yoki trillionlab deformatsiyalarni talab qilishi mumkin.
  • Metall charchoq samolyotlarning ishlamay qolishining asosiy sababi bo'lgan, ayniqsa jarayon yaxshi tushunilgunga qadar (qarang, masalan De Havilland kometasidagi baxtsiz hodisalar ). Qismni metall charchash xavfi borligini aniqlashning ikki yo'li mavjud: yoki material / kuch / shakl / iteratsiya kombinatsiyasi tufayli qachon nosozlik yuz berishini taxmin qilish va bu sodir bo'lguncha zaif materiallarni almashtirish yoki mikroskopni aniqlash uchun tekshiruvlar o'tkazish yoriqlar va ular paydo bo'lgandan keyin almashtirishni amalga oshiring. Mahsulotning ishlash muddati davomida metall charchoqqa duch kelmasligi mumkin bo'lgan materiallarni tanlash eng yaxshi echimdir, ammo har doim ham mumkin emas. Keskin burchakli shakllardan saqlanish, stress kontsentratsiyasini kamaytirish orqali metall charchoqni cheklaydi, ammo uni yo'q qilmaydi.

Tahlili bo'rttiruvchi omil Samolyotning bosim ostida bo'lgan qismlari zararga chidamliligini baholashda yordam berishi mumkin samolyot fyuzelyajlar
A diagrammasi stress-kuchlanish egri, egiluvchan metallning kuchlanish (qo'llaniladigan kuch) va shtamm (deformatsiya) o'rtasidagi bog'liqlikni ko'rsatib beradi.

XULOSA

  • Ushbu turdagi deformatsiya faqat qo'llaniladigan kuchni olib tashlash orqali qaytarib olinmaydi. Plastik deformatsiya diapazonidagi ob'ekt, avvalo, elastik deformatsiyaga uchraydi, shunchaki qo'llaniladigan kuchni olib tashlash bekor qilinadi, shuning uchun ob'ekt qisman asl shakliga qaytadi. Yumshoq termoplastikalar kabi egiluvchan metallar kabi juda katta plastik deformatsiya diapazoniga ega miskumush va oltinChelik ham qiladi, lekin unday emas quyma temir. Qattiq termoset plastmassalar, rezina, kristallar va keramika plastik deformatsiyalarning minimal diapazonlariga ega. Katta plastik deformatsiya diapazoniga ega bo'lgan materialga nam nam saqich, asl uzunligidan o'nlab marta cho'zilishi mumkin.
  • Cho'zilish stressi ostida plastik deformatsiya a bilan tavsiflanadi kuchlanishning qattiqlashishi mintaqa va a bo'yinbog ' mintaqa va nihoyat, sinish (yorilish deb ham ataladi). Zo'riqish paytida material qattiqlashishi natijasida kuchliroq bo'ladi atom dislokatsiyalari. Bo'yin bosqichi namunaning tasavvurlar maydonini kamaytirish bilan ko'rsatiladi. Bo'yin eng yuqori kuchga erishilgandan so'ng boshlanadi. Bo'yin paytida material endi maksimal stressga bardosh bera olmaydi va namunadagi zo'riqish tezda oshib boradi. Plastik deformatsiya materialning sinishi bilan tugaydi.

Foydalanilgan adabiyotlar

  • Foydalanilgan adabiyotlar
  • 1.Materiallar qarshiligidan masalalar to‘plami. V.K.Kachurin tahriri ostida. Oliy texnika o‘quv yurtlari talabalari uchun o‘quv qo‘llanma – T.: O‘zbekiston, 1993. – 336 b.
  • 2. Mirsaidov M.M. va boshqalar.Materiallar qarshiligi.Oliy oquv yurtlari uchun darslik. –T.:“Fan va texnologiya”, 2010. – 412 b.
  • 3. Usmonkulov A.Q., Ismayilov K. va boshqalar Materiallar qarshiligi. 1-qism.–T.: “Mashhur- press”, 2018. –344 b.
  • 4. Usmonkulov A.Q., Ismayilov K. va boshqalar Materiallar qarshiligi. 2-qism. –T.: “Mashhur-press”, 2019. –320 b
  • n adabiyotlar

Download 324.91 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling